با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد دفاع ایران و انجمن اقتصاد انرژی ایران
اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
رابطه پراکندگی بهره‌وری صنایع کارخانه‌ای ایران و شاخص رقابت بون

خلیل حیدری

دوره 8، شماره 27 ، خرداد 1403، ، صفحه 1-14

https://doi.org/10.30473/jier.2024.71539.1458

چکیده
  بهره‌وری و رقابت در صنایع کارخانه‌ای نقش حیاتی در رشد و توسعه اقتصادی دارند.  در هر صنعت، بنگاه‌های مختلف با هم رقابت می‌کنند و دارای سطوح بهره‌وری متفاوت هستند (پراکندگی بهره‌وری). به لحاظ نظری، بین پراکندگی بهره‌وری و  رقابت در صنعت یک رابطه منفی وجود دارد. برای بررسی این رابطه در صنایع کارخانه‌ای کشور، ابتدا، بهره‌وری ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
بررسی و تحلیل اثر شوک‌های صادراتی بر تصمیم نوآوری و موجودی حق ثبت اختراع در صنایع کارخانه‌ای ایران

مهرزاد ابراهیمی

دوره 8، شماره 27 ، خرداد 1403، ، صفحه 15-30

https://doi.org/10.30473/jier.2024.70610.1451

چکیده
  پژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل اثر شوک‌های صادراتی بر تصمیم نوآوری و موجودی حق ثبت اختراع در صنایع کارخانه‌ای ایران انجام شد. این پژوهش در دو گام شامل 1) محاسبه شاخص شوک‌های صادراتی از طریق مدلسازی تحلیل عاملی اکتشافی و استخراج سری زمانی شاخص شوک‌های صادراتی و 2) بررسی اثر شوک‌های صادراتی بر موجودی حق ثبت اختراع و تصمیم نوآوری در ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
ارزیابی تاثیر تحریم بر سرمایه‌گذاری خارجی در قراردادهای سرمایه گذاری مشترک (جوینت ونچر) صنعت

سید علی اصغر موسوی؛ رضا محسنی؛ یاور دشتبانی

دوره 8، شماره 27 ، خرداد 1403، ، صفحه 31-45

https://doi.org/10.30473/jier.2024.71492.1456

چکیده
  تحقق سرمایه گذاری مستقیم خارجی در قالب قراردادهای جوینت ونچر، با داشتن مزایای فراوان برای کشور میزبان، نیازمند ایجاد همسویی لازم بین دو اقتصاد (کشور مبدا و میزبان) دارای ویژگی های متفاوت است. مطابق با ادبیات نظری، انتظار می رود تحریم کشور میزبان به عنوان عامل افزایش ریسک و نااطمینانی بر جذب سرمایه گذاری خارجی در قالب جوینت ونچر اثر ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
اثرات نامتقارن تغییرات نرخ اسمی ارز بر ارزش سهام صنعت پتروشیمی در ایران با تاکید بر نقش سیاست پولی:کاربرد رهیافت خود توضیح با وقفه‌‌های گسترده غیرخطی (NARDL)

ابراهیم هادیان؛ بهنام ایزدی

دوره 8، شماره 27 ، خرداد 1403، ، صفحه 47-59

https://doi.org/10.30473/jier.2024.71303.1452

چکیده
  هدف اصلی این پژوهش؛ بررسی تاثیر غیرخطی نرخ اسمی ارز بر ارزش صنعت پتروشیمی در ایران با تاکید بر نقش سیاست پولی است. بدین روی از تکنیک خود توضیح با وقفه‌‌های گسترده غیرخطی (NARDL) استفاده شد؛ زیرا در این روش امکان بررسی اثرات نامتقارن نرخ ارز در کوتاه‌‌ مدت و بلند مدت فراهم است. برای این منظور از داده‌‌ های فصلی دوره 1397:1 الی 1402:1 استفاده ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
پتانسیل اشتغال‌زایی صنعت نمایشگاهی: رویکرد داده ستانده

سمانه قلی پور؛ منصور عسگری

دوره 8، شماره 27 ، خرداد 1403، ، صفحه 61-81

https://doi.org/10.30473/jier.2024.72245.1464

چکیده
  یکی از ضرورتهای بسیار مهم اقتصاد هر کشور، شناسائی بخش‌های اقتصادی دارای توانمندی اشتغال‌زایی بالا و در عین حال  اتخاذ سیاست‌های مناسب برای ایجاد  اشتغال و فرصت‌های شغلی مناسب است. در این میان صنعت نمایشگاهی به عنوان یکی از فعالیت‌های اقتصادی که نقش بسزایی در فرآیند ایجاد اشتغال و افزایش آن دارد، محور این مطالعه قرار گرفته تا با ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
بررسی تأثیر نظام راهبری شرکتی بر سلامت صنعت بانکی ایران در چارچوب مدل کملز

جواد نوبخت؛ غلامعلی حاجی؛ عباس معمارنژاد؛ احمد سرلک

دوره 8، شماره 27 ، خرداد 1403، ، صفحه 83-98

https://doi.org/10.30473/jier.2024.71334.1453

چکیده
  در این مطالعه تأثیر اجزای نظام راهبری شرکتی بر سلامت مالی 12 بانک‌ در ایران طی دوره 1385-1402 با استفاده از روش داده‌های تابلویی نامتوازن و اثرات ثابت مورد بررسی قرار گرفت. در مطالعه حاضر از شاخص ترکیبی کملز به عنوان نماینده شاخص سلامت بانکی استفاده شده است. نتایج بررسی نشان داده است که از میان مولفه‌های نظام راهبری شرکتی تنها متغیر مدیران ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
الگوی توسعه زنجیره ارزش صنعت نساجی و پوشاک ایرانن

احمد تشکینی؛ افسانه شفیعی

دوره 7، شماره 26 ، دی 1402، ، صفحه 17-32

https://doi.org/10.30473/jier.2024.24151.1365

چکیده
  هدف این مقاله تحلیل وضعیت زنجیره ارزش صنعت نساجی و پوشاک به تفکیک اجزا، استخراج چالش‌های صنعت نساجی و پوشاک برحسب زیربخش‌های مختلف آن‌ و ارائه راهکارهای توسعه و تکمیل زنجیره ارزش صنعت نساجی و پوشاک به‌منظور بهبود توان رقابت‌پذیری این صنعت می‌باشد. سهم 8.2 درصدی از بنگاه‌های صنعتی (10 نفر کارکن به بالا)، سهم 7.3 درصدی از اشتغال صنعتی ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
بررسی تأثیر مقررات زیست‌محیطی بر بهره‌وری سبز استان‌‌‌‌‌‌های ایران

محمد مهدی بهاء الدینی؛ زین العابدین صادقی؛ سلیم کریمی تکلو

دوره 7، شماره 26 ، دی 1402، ، صفحه 33-48

https://doi.org/10.30473/jier.2024.70278.1437

چکیده
  در حال حاضر فعالیت‌های اقتصادی از طریق برداشت بی‌رویه منابع زیست‌محیطی و انتقال پسماند فعالیت‌های تولیدی و مصرفی به محیط‌زیست موجب تخریب آن می‌شوند. هدف این تحقیق ارزیابی تاثیر مقررات زیست‌محیطی بر بهره‌وری سبز در ایران است. برای این منظور ضمن استفاده از اطلاعات مربوط به سرمایه، نیروی کار، تولید ناخالص داخلی، آلودگی و تنظیم‌گری ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
تأثیر ریسک کشوری و مؤلفه‌های آن بر صادرات کالاهای صنعتی در کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی (OIC)

فرزاد کریمی؛ مهدی جهانبخش پورجباری؛ مصطفی رجبی

دوره 7، شماره 26 ، دی 1402، ، صفحه 63-84

https://doi.org/10.30473/jier.2024.70577.1442

چکیده
  طی سه دهه اخیر رشد صادرات صنعتی کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی(OIC) کند شده ‌است. افزایش هزینه مبادلاتی پنهان در صادرات کالاهای صنعتی از کانال ریسک کشوری یکی از عوامل موثر شناخته می‌شود. در مطالعات تجربی اخیر عوامل مختلف و تاثیرگذار بر صادرات دوجانبه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی معرفی شده‌اند، ولی مطالعات تجربی که تاثیر ریسک ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
اندازه بهینه دولت و اثر آن بر اشتغال بخش صنعت در ایران

مهدی فاطمی؛ محسن زاینده رودی

دوره 7، شماره 26 ، دی 1402، ، صفحه 85-106

https://doi.org/10.30473/jier.2024.69460.1416

چکیده
  سیاست مالی یکی از ابزار‌های موثر دولت برای دخالت در اقتصاد است. ارتباط بین مداخله دولت در اقتصاد و متغیرهای کلان از جمله رشد اقتصادی و اشتغال همواره یکی از مسائل مورد بحث در علم اقتصاد است و در مطالعات تجربی متعددی اثرات سیاست‌های مالی بر تولید، اشتغال و رشد اقتصادآزمون شده است. هدف اصلی این تحقیق تعیین اندازه بهینه دولت در ایران ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
جنسیت و دوره حیات شغل؛ شواهدی از صنایع تولیدی استان یزد

سجاد محدث؛ محمدعلی فیض‌پور؛ حبیب انصاری سامانی

دوره 7، شماره 25 ، آذر 1402، ، صفحه 1-16

https://doi.org/10.30473/jier.2024.70038.1430

چکیده
  پژوهش حاضر به بررسی دوره حیات شغل نیروی کار شاغل در صنایع تولیدی استان یزد و عوامل موثر بر آن با تاکید بر جنسیت پرداخته است. با توجه به ثبت مشخصات و سوابق شغلی نیروی کار استان یزد در پایگاه اطلاعات تجمیعی سازمان تامین اجتماعی از سال 1390، دوره زمانی مورد مطالعه از 1390 تا 1399 در نظر گرفته شده است. برآورد مدل مخاطره متناسب کاکس نشان می‌دهد ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
تجزیه و تحلیل ادغام در صنایع پتروشیمی ایران

منصور عسگری

دوره 7، شماره 25 ، آذر 1402، ، صفحه 17-32

https://doi.org/10.30473/jier.2024.70018.1429

چکیده
  صنعت پتروشیمی از جمله صنایع مادر و اشتغال‏زا در ایران است که می‏تواند نقش اساسی در رشد و توسعه و سیاست‏های صنعتی کشور داشته باشد. پتروشیمی از ‏جمله بخش‏های است که بیشترین قابلیت‏ها را در تنوع محصولی، سودآوری بالا، بازارهای مصرف گسترده، اشتغال‌زایی بالا، نرخ بازگشت سرمایه بیشتر در مقایسه با ‏سایر صنایع کارخانه‌ای، اثرگذاری ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
چالش ها و راهبردهای توسعه حمل بار در صنعت ریل ایران

علی نصیری اقدم

دوره 7، شماره 25 ، آذر 1402، ، صفحه 33-50

https://doi.org/10.30473/jier.2024.69649.1421

چکیده
  متوسط سهم راه­آهن از حمل و نقل بار زمینی کشور در دو دهه گذشته 11.5 درصد و سرعت بازرگانی[1] کمتر از 4 کیلومتر در ساعت است. حرکت قطارهای باری برنامه‌ریزی شده و قابل پیش‌بینی نیست. به‌علاوه، ارتباط ضعیفی بین زیرساخت‌های راه آن و تقاضا برای حمل و نقل ریلی بار وجود دارد. اگر این‌ها را شاخصی از عملکرد نه چندان مطلوب حمل و نقل ریلی بار در ایران ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
ارائه الگویی برای تدوین و ارزیابی گزارش‌های امکان‌سنجی اقتصادی پروژه‌های صنعتی

فرشته محمدیان

دوره 7، شماره 25 ، آذر 1402، ، صفحه 51-76

https://doi.org/10.30473/jier.2024.69541.1419

چکیده
  هدف اصلی این مقاله ارائه الگویی برای تدوین و ارزیابی گزارش‌های امکان‌سنجی پروژه‌های مختلف سرمایه‌گذاری است. برای این منظور، مبتنی بر تحقیقات به روز جهانی، تجربه‌ سازمان‌های بین‌المللی، دولت‌ها، بازیگران مالی و مدیران پروژه‌ها از سراسر جهان، الگویی استاندارد شامل هفت گام اساسی(اول، توصیف بستر پروژه، دوم، معرفی اهداف پروژه، ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
تأثیر متغیرهای کلان اقتصادی، تحریم‌های اقتصادی و شاخص قیمت جهانی کامودیتی‌ها بر شاخص ‏قیمتی صنعت چندرشته‌ای صنعتی در بازار سرمایه ایران؛ رهیافت ‏ARDL

آرش دانیالیان؛ محبوبه دلفان

دوره 7، شماره 25 ، آذر 1402، ، صفحه 77-96

https://doi.org/10.30473/jier.2024.69720.1424

چکیده
  این مطالعه به بررسی واکنش صنعت چندرشته‌ای در بازار سرمایه به تحریم‌های اقتصادی، قیمت جهانی کامودیتی‌ها و متغیرهای کلان اقتصادی نرخ ارز و نرخ تورم پرداخته است. در این مطالعه با استفاده از رهیافت تأخیر توزیع ‌شده خودرگرسیون (ARDL) با داده‌های ماهانه طی بازه زمانی 1387-1400 مدل پویای پژوهش برآورد شده است. همچنین با استفاده از آزمون کرانه‌های ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
بررسی رفتار رمه‌وار سرمایه‌گذاران شرکت‌های صنعتی در بورس اوراق بهادار تهران ‏(تیر 1397– تیر 1400)‏

مصطفی حیدری هراتمه

دوره 7، شماره 25 ، آذر 1402، ، صفحه 97-114

https://doi.org/10.30473/jier.2024.70421.1439

چکیده
  وجود شرایط نامشخص، سطح اطمینان سرمایه‌گذاران را تحت تأثیر قرار می‌دهد به طوری­که منجر به تغییر رویکرد از منطقی به رفتاری، قضاوت‌هایی مبتنی بر تصورات ذهنی، اطلاعات غیرعلمی، شایعات و شرایط حاکم بر بازار، و در نتیجه موجب پیروی کورکورانه عده‌ایی از فعالان بازار می­شود­ که به  آن رفتار رمه‌وار گویند. در مطالعه حاضر، وجود یا ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
بررسی وضعیت صرفه‌های مقیاس و تحولات آن در صنایع کارخانه‌ای ایران

سحر بشیری؛ حسن حیدری

دوره 7، شماره 24 ، مرداد 1402، ، صفحه 1-18

https://doi.org/10.30473/jier.2024.70152.1433

چکیده
  هدف اصلی این پژوهش بررسی وضعیت صرفه‌های مقیاس و تحولات آن در صنایع کارخانه‌ای ایران است. صرفه‌های ناشی از مقیاس، مزیت‌های هزینه‌ای است که بنگاه‌ها به‌دلیل مقیاس عملیاتی به‌دست می‌آورند و کاهش هزینه به ازای هر واحد محصول باعث افزایش صرفه‌های مقیاس می‌شود. در این مقاله، صرفه‌‌های مقیاس در صنایع ایران با رویکرد مبتنی بر مدل‌‌های ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
نقش سرریز فضایی شاخص‌ توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات صنایع کارخانه‌ای بر اشتغال بخش صنعت استان‌های ایران

سمانه نورانی آزاد

دوره 7، شماره 24 ، مرداد 1402، ، صفحه 19-36

https://doi.org/10.30473/jier.2024.69542.1418

چکیده
  هدف پژوهش حاضر بررسی نقش سرریزهای فضایی شاخص‌های توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات بر اشتغال بخش صنعت استان‌های ایران است. بدین‌منظور از داده‌های صنایع کارخانه‌ای 31 استان کشور طی سال‌های 1399-1381 استفاده شد تا اثرات دسترسی افراد به خدمات مخابراتی و ارتباطات در صنایع کارخانه‌ای و سهم صنایع برخوردار از موجودی سرمایه سخت‌افزار و نرم‌افزارهای ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
بررسی آثار شوک تحریم‌ها برتوان رقابت‌پذیری صنایع با تأکید بر شدت صنعتی شدن و کیفیت صادرات، رویکرد خود رگرسیون برداری ساختاری (SVAR)

محمدرضا ریماز؛ کریم آذربایجانی؛ سارا قبادی؛ الهام اسمعیلی پورماسوله

دوره 7، شماره 24 ، مرداد 1402، ، صفحه 37-68

https://doi.org/10.30473/jier.2024.67530.1382

چکیده
  هدف از این پژوهش بررسی اثر شوک تحریم‌‌های اقتصادی بر شاخص رقابت‌‌پذیری صنعتی با تاکید بر شدت صنعتی شدن و کیفیت صادرات با رویکرد خود رگرسیون برداری ساختاری در بازه زمانی 2020- 1990می‌‌باشد. نتایج حاکی از آن است شوک ناشی از شاخص قیمت کالاهای وارداتی بر شدت صنعتی شدن اثری با نوسانات مثبت و منفی داشته و بر کیفیت صادرات در ابتدای دوره، اثر ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
اثر فناوری‌ و نوآوری سبز بر تولید زباله‌های الکترونیکی در کشورهای منتخب OECD

سعید راسخی؛ سید حمید خدام‌الحسینی

دوره 7، شماره 24 ، مرداد 1402، ، صفحه 69-82

https://doi.org/10.30473/jier.2024.70065.1431

چکیده
  افزایش فزاینده تولید زباله‌های الکترونیکی نگرانی و دغدغه‌هایی را برای جامعه بشری به‌ویژه در رابطه با محیط‌زیست ایجاد کرده است. زباله‌ها علاوه‌بر آلودگی‌های زیست‌محیطی، تأثیرات مخربی بر سلامتی انسان دارند. در این راستا، فرضیه تحقیق حاضر این است که آیا در کنار متغیرهایی همچون شدت برق، شدت انرژی و شهرنشینی، فناوری پیشرفته و مزیت ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
بررسی رابطه بین کسری بودجه و رشد اقتصادی با استفاده از روش گشتاورهای تعمیم‌یافته سیستمی (SYS-GMM)

یوسف محنت فر؛ میلاد چشم اغلیده؛ مجید آقایی

دوره 7، شماره 24 ، مرداد 1402، ، صفحه 103-118

https://doi.org/10.30473/jier.2024.69998.1428

چکیده
  به دنبال افزایش نرخ رشد اقتصادی، دولت‌ها به‌طور فعال در حال بهینه‌سازی کارایی بودجه خود هستند. این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین کسری بودجه دولت‌ها و رشد اقتصادی با تأکید بر کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه به‌ویژه گروه D8 در بازه زمانی 2010 تا 2021 و با روش گشتاورهای تعمیم‌یافته سیستمی (SYS-GMM) انجام شده است. نتایج نشان ‌می‌دهد که در ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
اثرات رفاهی مالیات بر مصرف سیگار مندرج در لایحه بودجه و نقش متغیرهای دموگرافیک در مناطق شهری ایران

علی اصغر سالم؛ معصومه عزیزخانی

دوره 7، شماره 23 ، خرداد 1402، ، صفحه 1-22

https://doi.org/10.30473/jier.2023.67232.1376

چکیده
  شیوع مصرف دخانیات در سطح خرد باعث تغییر ترکیب و سهم گروه‌های کالایی در سبد مصرفی خانوار شده و به تبع آن میزان تقاضا برای اقلام ضروری و ارزشمند کاهش می‌یابد. با عنایت به نرخ پایین مالیات بر دخانیات و بی‌تأثیر بودن آن در میزان مصرف طی سال‌های گذشته، طبق لایحه مصوب بودجه، از ابتدای سال 1402برخلاف سنوات قبل، مالیات برای هر نخ سیگار در نظر ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
متنوع سازی فعالیت‌های صنعتی و نابرابری درآمد در استان‌های ایران

علی فلاحتی؛ افشین باغفلکی؛ مجتبی الماسی

دوره 7، شماره 23 ، خرداد 1402، ، صفحه 22-36

https://doi.org/10.30473/jier.2023.67140.1375

چکیده
  صنعتی شدن یکی از سیاست‌‌‌‌های مهم برای افزایش رشد اقتصادی است، توجه به نابرابری درآمد به‌عنوان یکی از شاخص‌‌‌‌های کیفیت رشد اقتصادی، ساختاری از توسعه صنعت را تعریف می‌‌‌‌کند که علاوه بر دستیابی به رشد اقتصادی بالاتر، کیفیت رشد اقتصادی مطلوبی را نیز ایجاد نماید. در این راستا مطالعه حاضر با استفاده از شواهد آماری استان‌‌‌‌های ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
بررسی رابطه‌ی بین استمرار و تنوع جغرافیایی صادرات با تنوع نوآوری، مطالعه‌ی موردی: شرکت‌های کوچک و متوسط استان آذربایجان غربی

خدیجه حسن زاده؛ کیومرث شهبازی؛ محمد موحدی؛ اولیویر گوسانس

دوره 7، شماره 23 ، خرداد 1402، ، صفحه 37-58

https://doi.org/10.30473/jier.2023.68367.1398

چکیده
  هدف از این مطالعه بررسی جنبه‌های جدید تئوری یادگیری از طریق صادرات است. بدین‌منظور نمونه‌ای متشکل از 104 شرکت کوچک و متوسط (SMEs) در استان آذربایجان غربی با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شده است. این داده‌ها بر‌اساس پرسشنامه‌ی اقتباس شده از بررسی‌های نوآوری جامعه (CIS) است که هدف آن جمع‌آوری داده‌های نوآوری از شرکت‌های ...  بیشتر

اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
تحلیل رابطه بین انواع پاداش پرداختی مدیران با بهره‌وری نیروی کار (رویکرد نظریه بازی‌ها)

صلاح سلیمیان؛ آزاده اشرفی

دوره 7، شماره 23 ، خرداد 1402، ، صفحه 73-86

https://doi.org/10.30473/jier.2023.63528.1389

چکیده
  بر اساس یک توافق عمومی ضمنی، رضایت و تعهد کارمندان تحت تأثیر پاداش‌‌های کامل قرار دارد؛ بنابراین ادراک مدیران از استفاده مناسب و مؤثر برنامه‌‌های پاداش جهت افزایش کارایی ضروری است. اما یکی از مهم‌‌ترین مشکلات موجود در این زمینه عدم توانایی تفکیک مناسب انواع نیروی کار بر اساس بهره‌‌وریشان به‌هنگام توزیع پاداش است که باعث می‌‌شود ...  بیشتر