با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد دفاع ایران و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : کاربردی

نویسندگان

1 دانشیارعلوم اقتصادی، گروه اقتصاد دانشکده علوم اجتماعی،دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران.

2 استادیارگروه اقتصاد، واحدکرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران.

10.30473/jier.2023.67140.1375

چکیده

صنعتی شدن یکی از سیاست‌‌‌‌های مهم برای افزایش رشد اقتصادی است، توجه به نابرابری درآمد به‌عنوان یکی از شاخص‌‌‌‌های کیفیت رشد اقتصادی، ساختاری از توسعه صنعت را تعریف می‌‌‌‌کند که علاوه بر دستیابی به رشد اقتصادی بالاتر، کیفیت رشد اقتصادی مطلوبی را نیز ایجاد نماید. در این راستا مطالعه حاضر با استفاده از شواهد آماری استان‌‌‌‌های ایران برای دوره زمانی 1398-1388 و رهیافت داده‌‌‌‌های پانل به بررسی اثر متنوع‌سازی فعالیت‌‌‌‌های صنعتی بر نابرابری درآمد می‌‌‌‌پردازد. نتایج شاخص متنوع‌سازی فعالیت‌‌‌‌های صنعتی نشان می‌‌‌‌دهد که بیشترین مقدار این شاخص برای استان بوشهر برابر 0.8 و کمترین مقدار آن برای استان تهران برابر 0.09 است. علاوه‌بر این، ضریب جینی در استان سیستان و بلوچستان برابر با 44/0 و در استان خراسان جنوبی برابر با 33/0 است. نتایج داده‌‌‌‌های پانل نشان می‌‌‌‌دهد که مخارج دولت، مخارج آموزشی و رشد اقتصادی اثر مثبت و معنی‌‌‌‌داری بر نابرابری درآمد دارد و تمرکز صنعتی و مجذور رشد اقتصادی اثر منفی بر نابرابری درآمد دارد. بنابراین، متنوع‌سازی فعالیت‌‌‌‌های صنعتی براساس مزیت‌‌‌‌های نسبی منطقه برای دستیابی به توزیع مطلوب درآمدها از اهمیت بالایی برخوردار است.‌

کلیدواژه‌ها

موضوعات

ابونوری، اسمعیل؛ فراهتی، محبوبه. (1395). ساختار تولید و توزیع درآمد در ایران. فصلنامه علمی- پژوهشی مدلسازی اقتصادی، 9(32)، 1-23.
پورمختار، الهام؛ مقدسی، رضا. (1394). تاثیر ارزش افزوده بخش‌های مختلف اقتصادی بر نابرابری درآمد در ایران (با تاکید بر بخش کشاورزی)، اقتصاد کشاورزی، 9(2)، 54-37.
تقی‌پور، انوشیروان؛ موسوی آزاد کسمایی، افسانه. (1390). تاثیر متنوع‌سازی صنعت بر درآمد‌های ارزی غیر نفتی با استفاده از روش حداقل مربعات معمولی در ایران. تحقیقات اقتصادی، 48 (پیاپی 102)60-31.
جانی، سیاوش. (۱۳۹۷). تحلیل ساختار تولید و توزیع درآمد در سکونتگاه‌های روستایی ایران. اقتصاد فضا و توسعه روستایی، ۷ (۲۵) ،۱۶۵-۱۸۲.
خالصی، گلنار؛ پیرایی، خسرو. (1395). رابطه رشد اقتصادی و نابرابری درآمدی بین استان‌‌‌‌های ایران. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، 2، 171-155.
خداداد کاشی، فرهاد؛ موسوی جهرمی، یگانه؛ موسی‌پور احمدی، عالمه. (1393). ارزیابی عوامل موثر بر نابرابری درآمدی در جامعه، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران. 19 (61)، 147-117.
حافظیه، علی اکبر؛ گلی، یونس؛ علمی مقدم، مصطفی. (1396). شناسایی عوامل موثر بر متنوع‌سازی تولید و سیاست مطلوب اقتصاد مقاومتی، فصلنامه مطالعات راهبردی، 76.
حسین‌زاده، هدایت. (1396). تاثیر رشد اقتصادی بر توزیع درآمد در کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا: رهیافت اقتصادسنجی فضایی. پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، 25(82)، 233-260.
دستکار، عزت‌الله؛ کفایی، محمدعلی. (1386). تأثیر آموزش رسمی بر توزیع درآمد ایران، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران. 9(30)، 53-76.
رحمانی فضلی، هادی؛ عرب مازار، عباس. (1395). تاثیر شکاف بودجه استانی بر شکاف درآمد منطقه‌ای استان‌های ایران با استفاده از مدلPVAR  مدلسازی اقتصادی، 10(2) 75-94.
سلاطین, پروانه؛ محمدی، سمانه. (۱۳۹۵). تأثیر ارزش افزوده بخش صنعت بر توزیع درآمد در اقتصاد ایران، راهبرد توسعه، ۴۸: ۱۰۲-۷۷.
شکیبایی، علیرضا؛ صادقی، زین‌العابدین؛ سلمانی، زهرا. (1397). بررسی اثر اشتغال صنعتی بر نابرابری درآمد در کشورهای در حال توسعه و توسعه‌یافته. فصلنامه پژوهش‌های اقتصاد صنعتی، 2(5)،61-78.
عمادزاده، مصطفی؛ (1382). مباحثی از اقتصاد آموزش و پرورش، انتشارات جهاد دانشگاهی، چاپ دوازدهم، اصفهان.
غلامی، مریم؛ عمادزاده، مصطفی؛ رنجبر، همایون. (1394). اثر تحصیلات بر نابرابری‌‌‌‌های درآمدی: شواهد تازه‌‌‌‌ای از کشورهای منتخب عضو کنفرانس اسلامی (2010-1965)، تحلیل اجتماعی نظم و نابرابری اجتماعی (پژوهشنامه علوم انسانی)، 7(2): 178-157.
ثاقب، حسن. (1399). شناسایی زمینه‌های متنوع‌سازی صادرات محصولات صنعتی، فصلنامه علمی و پژوهشی اقتصاد صنعتی، 14(12)، 56-35.
مهرگان، نادر؛ موسایی، میثم؛ کیهانی حکمت، رضا. (1387). رشد اقتصادی و توزیع درآمد در ایران، فصلنامه رفاه اجتماعی، شماره 28، 87-57.
محمودزاده، محمود؛ مشهدی محمدی، هدی؛ شاکری، عباس. (1393). تاثیر انحراف نرخ ارز واقعی بر صادرات صنعت فولاد در ایران،اقتصاد مالی، 28:15-33.
نصیری، هومن؛ نونژاد، مسعود؛ حقیقت، علی؛ ابراهیمی، مهرزاد. (1399). آثار تنوع صادرات صنعتی بر بی‌ثباتی درآمد ارزی بخش صنعت ایران. فصلنامه مدلسازی اقتصادی،14(2)، 52-27.
Becker, G.S. (1975), ‘‘Human Capital: A Theoretical and Empirical Analyses with Special Reference to Education, New York’’ National Bureau of Economic Research.
He, Y. & Feng, W. (2019). ‘‘A Study on the Determinants of Income Distribution: Evidence from Macroeconomics’’. The Journal of Distribution Science, 17(1), 21-31.‏
Mehic, A. (2018). ‘‘Industrial employment and income inequality: Evidence from panel data’’. Structural Change and Economic Dynamics, 45, 84-93.‏
Mukhlis, M. (2020). ‘‘Agglomeration of manufacturing industrial, economic growth, and interregional inequality in south Sumatra, Indonesia’’. Economic Growth, And Interregional Inequality in South Sumatra, Indonesia. 13-26.
Murphy, K. M. & Shleifer, A. & Vishny, R. W. (1989). ‘‘Income Distribution , Market Size and Industrialisation’’. Quarterly Journal of Economics, 104(3), 537-564.
Silva, A. M. D., Moraes, M. C. B., Fischer, S. D., & Griboski, C. M. (2021). The importance of Higher Education in reducing income inequality in Santa Catarina. Ensaio: Avaliação e Políticas Públicas em Educação, 29, 263-287.‏