اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
یوسف محنت فر؛ سوگند حسین‌نیا چافجیری
چکیده
انرژی زیر بنای اساسی فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی هرکشور به شمار می‌آید. در دنیای کنونی گفتمان انرژی، تامین و مصرف آن از برجسته‌ترین موضوع‌های پیش رو بشر است. با توجه به محدود بودن منابع انرژی تجدیدناپذیر موجود بر روی زمین و بکارگیری بی‌رویه از سوخت‌های فسیلی که آلودگی زیست محیطی بسیاری به دنبال داشته است، اهمیت منابع انرژی جایگزین ...
بیشتر
انرژی زیر بنای اساسی فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی هرکشور به شمار می‌آید. در دنیای کنونی گفتمان انرژی، تامین و مصرف آن از برجسته‌ترین موضوع‌های پیش رو بشر است. با توجه به محدود بودن منابع انرژی تجدیدناپذیر موجود بر روی زمین و بکارگیری بی‌رویه از سوخت‌های فسیلی که آلودگی زیست محیطی بسیاری به دنبال داشته است، اهمیت منابع انرژی جایگزین که سالمتر و مطمئنتر باشد به خوبی مشخص است. به همین دلیل در سال‌های اخیر کشورهای مختلف اعم از پیشرفته و در حال توسعه توجه فزایندهای به انرژیهای تجدیدپذیر جهت ایجاد تنوع در استفاده از منبع انرژی و کاهش وابستگی به یک حامل انرژی و ملاحظات زیستمحیطی معطوف داشتهاند. پژوهش حاضر به بررسی اثر شدت انرژی تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر بر رشد اقتصادی کشورهای منتخب طی دوره زمانی 2022-2010 با استفاده از روش داده‌های تابلویی پرداخته است. نتایج حاصل از مطالعه نشان می‌دهد بین رشد اقتصادی و شدت انرژی های تجدیدپذیر و تجدیدناپذیر رابطه معناداری وجود دارد. .
اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
سارینا سلیمی؛ رمضان حسین زاده
چکیده
این مطالعه به بررسی عوامل موثر بر تغییرات اشتغال اشتغال در بخش صنعت استان سیستان و بلوچستان طی سال‌های 1396 تا 1400 با استفاده از روش میانگین لگاریتمی شاخص دیویژیا می پردازد. بر اساس این روش تغییرات اشتغال در بخش صنعت استان به سه عامل، تغییرات ضرایب اشتغال، تغییرات حجم تولید و تغییرات ساختاری در تولید تجزیه شد. نتایج مدل نشان داد که اثر ...
بیشتر
این مطالعه به بررسی عوامل موثر بر تغییرات اشتغال اشتغال در بخش صنعت استان سیستان و بلوچستان طی سال‌های 1396 تا 1400 با استفاده از روش میانگین لگاریتمی شاخص دیویژیا می پردازد. بر اساس این روش تغییرات اشتغال در بخش صنعت استان به سه عامل، تغییرات ضرایب اشتغال، تغییرات حجم تولید و تغییرات ساختاری در تولید تجزیه شد. نتایج مدل نشان داد که اثر حجم تولیدی در هر چهار دوره مورد بررسی مثبت بوده و به افزایش اشتغال در بخش صنعت استان کمک کرده است. در این میان اثر این عامل در دو بخش صنایع غذایی و صنایع ماشین آلات نقش پررنگ تری را نسبت به سایر زیر بخشهای صنعتی استان داشته است و اشتغال این بخشها را به نسبت بیشتری افزایش داده است. افزایش اشتغال در بخش صنعت استان در دوره 1399-400 در بخش صنایع غذایی و ماشین آلات به ترتیب 90 نفر و 201 نفر بوده است. اثر تغییر ضرایب اشتغال در هر چهار دوره مورد بررسی منفی بوده و منجر به کاهش اشتغال کل بخش صنعت استان شده است. همچنین اثر ساختار تولید صنعتی در دو دوره منفی بوده و موجب کاهش اشتغال کل بخش صنعت شده است. بر اساس نتایج، پیشنهاد می‌شود تا برنامه‌ریزی مناسبی برای افزایش حجم تولید بخش صنعت در استان و همچنین ساختار تولید صنعتی به سمت بخش‌هایی که اشتغال‌زایی بالاتری دارند، صورت گیرد.
اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
عبدالرضا کرانی؛ علی فلاحتی
چکیده
این مطالعه به بررسی تابع هزینه و کارایی هزینه شرکت‌های توزیع برق استان کرمانشاه در چارچوب الگوی تحلیل مرز تصادفی (SFA)، با استفاده از روش حداکثر درستنمایی، می‌پردازد. هدف محوری این مطالعه سنجش ضریب ناکارایی هزینه است. برای این منظور از داده‌های تلفیقی 19 امور برق استان کرمانشاه طی سال‌های 1396 تا 1400 استفاده شده است. یافته‌های مطالعه ...
بیشتر
این مطالعه به بررسی تابع هزینه و کارایی هزینه شرکت‌های توزیع برق استان کرمانشاه در چارچوب الگوی تحلیل مرز تصادفی (SFA)، با استفاده از روش حداکثر درستنمایی، می‌پردازد. هدف محوری این مطالعه سنجش ضریب ناکارایی هزینه است. برای این منظور از داده‌های تلفیقی 19 امور برق استان کرمانشاه طی سال‌های 1396 تا 1400 استفاده شده است. یافته‌های مطالعه موید آن است که امور توزیع برق شهرستان هرسین با 63 درصد کارایی هزینه رتبه اول را در بین این 19 شرکت ( امور برق) به خود اختصاص داده است، در مقابل ، امور برق شهرستان اسلام آباد، رتبه آخر را کسب نموده است. کارایی هزینه پایین برای این امور، حاکی از دور بودن فاصله این شرکت از مرز کارا است. همچنین نتایج حاصل از برآورد کارایی هزینه، نشان دهندهی پایین بودن کارایی هزینه ای کل صنعت توزیع برق استان است به طوری که عملکرد کلی کارایی و رتبه بندی شهرستانها دارای ثبات نسبی بوده است، به عبارتی می توان نتیجه گرفت که طی سال‌های مورد مطالعه تحول قابل توجهی در کارایی و عملکرد هزینه ای شرکت های توزیع برق (19 امور برق) استان رخ نداده است.
اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
مصطفی شمس الدینی
چکیده
رقابت‌پذیری صنعتی به‌عنوان یکی از ارکان کلیدی توسعه اقتصادی، نقش تعیین‌کننده‌ای در توانمندسازی کشورها برای حضور مؤثر در بازارهای جهانی ایفا می‌کند. این پژوهش با به‌کارگیری رهیافت فضایی SDM به بررسی تأثیر همزمان ریسک اعتباری، فساد اداری و شرایط نهادی بر رقابت‌پذیری صنعتی در 14 کشور خاورمیانه طی دوره ۲۰۲۳–۲۰۰۰ می‌پردازد. یافته‌های ...
بیشتر
رقابت‌پذیری صنعتی به‌عنوان یکی از ارکان کلیدی توسعه اقتصادی، نقش تعیین‌کننده‌ای در توانمندسازی کشورها برای حضور مؤثر در بازارهای جهانی ایفا می‌کند. این پژوهش با به‌کارگیری رهیافت فضایی SDM به بررسی تأثیر همزمان ریسک اعتباری، فساد اداری و شرایط نهادی بر رقابت‌پذیری صنعتی در 14 کشور خاورمیانه طی دوره ۲۰۲۳–۲۰۰۰ می‌پردازد. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که فساد اداری و ریسک اعتباری تأثیر منفی و معناداری بر شاخص رقابت‌پذیری صنعتی داشته و ماتریس اثرات فضایی-نهادی، آشکارا سه خوشه متمایز نهادی را در منطقه شناسایی می‌کند؛ همچنین مدلسازی فضایی نشان می‌دهد که اثرات سرریز نهادی مؤثر بر رقابت پذیری صنعتی در منطقه خاورمیانه، بسیار قویتر از اثرات سرریز ناشی از روابط تجاری یا مجاورت جغرافیایی است. ارتقای رقابت‌پذیری صنعتی در خاورمیانه مستلزم رویکردی یکپارچه است که همزمان به مبارزه با فساد اداری، کاهش ریسکهای اعتباری و تقویت نهادهای حکمرانی با تأکید بر همکاریهای منطقهای توجه کند، چرا که اثرات سرریز فضایی-نهادی، بهبود رقابت‌پذیری را بهویژه در کشورهای با ساختارهای حکمرانی ضعیف، به چالشی جمعی تبدیل کرده است.
سمیه اعظمی؛ مهسا محجوبی
چکیده
حکمرانی خوب نقشی کلیدی در ایجاد توسعه پایدار و مدیریت کارآمد منابع عمومی ایفا می‌کند و به عنوان یکی از ابزارهای اصلی برای بهبود کیفیت زندگی مردم و عدالت اجتماعی شناخته می‌شود. هدف این مطالعه بررسی تأثیر شاخص‌های حکمرانی خوب بر انتشار دی‌اکسید کربن کشورهای منتخب آسیایی است که سهم بالایی در انتشار دی‌اکسید کربن جهانی دارند. مطابق ...
بیشتر
حکمرانی خوب نقشی کلیدی در ایجاد توسعه پایدار و مدیریت کارآمد منابع عمومی ایفا می‌کند و به عنوان یکی از ابزارهای اصلی برای بهبود کیفیت زندگی مردم و عدالت اجتماعی شناخته می‌شود. هدف این مطالعه بررسی تأثیر شاخص‌های حکمرانی خوب بر انتشار دی‌اکسید کربن کشورهای منتخب آسیایی است که سهم بالایی در انتشار دی‌اکسید کربن جهانی دارند. مطابق با مدل پانل آستانه‌ای، رابطه CO2- تولید وابسته به شاخص‌های حکمرانی خوب در نظر گرفته شده است. نتایج برآورد مدل نشان می‌دهد با بهبود شاخص های حکمرانی خوب و فراتر رفتن از حد آستانه‌ای، ضرایب متغیرهای تولید در رابطه CO2 - تولید به گونه‌ای تغییر می‌کند که در ازای یک واحد تولید میزان کربن کمتری منتشر می شود. بیشترین کاهش انتشار دی‌اکسید کربن با بهبود شاخص کیفیت مقررات و نظارت حاصل می‌شود. همچنین، در سطوح بالاتر تولید بهبود شاخص‌های حکمرانی منجر به کاهش بیشتر انتشار دی‌اکسید کربن می‌شود. در همه شاخص‌ها به جزء شاخص ثبات سیاسی حد آستانه‌ای کمتر از متوسط شاخص است. به عبارتی در سطوح بالاتر شاخص ثبات سیاسی می‌توان شاهد تأثیر گذاری مثبت آن بر کیفیت محیط‌زیست بود. وجود منحنی زیست محیطی کوزنتس N- شکل برای این گروه از کشورها نگران کننده و بیانگر آن است که تولید در بلندمدت حل کننده مسایل زیست محیطی نیست. آلودگی با رشد اقتصادی بطور خودکار از بین نمی‌رود و حکمرانی خوب می‌تواند راه حلی برای توسعه پایدار باشد. لذا، راهکارهایی در جهت ارتقای کیفیت نهادی می‌تواند در بهبود حصول توسعه پایدار مفید باشد.
اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
نادیا میرزابابازاده
چکیده
بهره‌وری یکی از عوامل مهم در رشد و پیشرفت هر صنعت و سازمان محسوب می‌شود و تبلیغات یکی از متغیرهای مهم رفتاری بازار می‌باشد که از کانال سودآوری و رقابت پذیری در صنایع منجر به افزایش بهره‌وری خواهد شد. مخارج تحقیق و توسعه نیز منجر به پیشرفت فناوری، کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری می‌شود. در این پژوهش نرخ رشد بهره‌وری صنعت خودرو به ...
بیشتر
بهره‌وری یکی از عوامل مهم در رشد و پیشرفت هر صنعت و سازمان محسوب می‌شود و تبلیغات یکی از متغیرهای مهم رفتاری بازار می‌باشد که از کانال سودآوری و رقابت پذیری در صنایع منجر به افزایش بهره‌وری خواهد شد. مخارج تحقیق و توسعه نیز منجر به پیشرفت فناوری، کاهش هزینه‌ها و افزایش بهره‌وری می‌شود. در این پژوهش نرخ رشد بهره‌وری صنعت خودرو به تفکیک کارایی فنی و مقیاس با تأکید بر مخارج تبلیغات و تحقیق و توسعه بررسی می‌شود، که با کمک تابع تجزیه‌پذیر مرزی و رویکرد کامبوکار و لاول به این مهم پرداخته شدهاست. برآورد با استفاده از داده‌های کدهای چهار رقمی ویرایش چهارم ISIC بنگاه‌های صنعتی ایران طی دوره زمانی 1381 تا 1399 انجام شدهاست. نتایج نشان می دهد در دوره مطالعه متوسط نرخ رشد بهره‌وری عوامل تولید در صنعت خودرو ایران مقدار منفی دو درصدی را تجربه می‌کند که این نرخ رشد بهره‌وری از کانال افزایش پیشرفت فنی با سهم 7/1 درصد، تغییرات کارایی فنی با سهم 6/0درصد و کاهش 2/4 درصدی کارایی مقیاس نشأت گرفته است؛ در این صنعت بازدهی کاهنده به مقیاس حاکم است و انتظار می‌رود با افزایش مقیاس و ظرفیت تولیدی هزینه هر واحد تولید افزایش یابد. در سطح احتمال 5 درصد مخارج تبلیغات تاثیر منفی و معنادار و مخارج تحقیق و توسعه نیز اثر مثبت و معنادار بر بهره وری صنعت داشته است.
