محمد جواد گرجی پور؛ فریبا عثمانی؛ تقی ابراهیمی سالاری
چکیده
یکی از رویدادهای مهم سال 2020میلادی، بیماری مسری کرونا است که بر اقتصاد جهانی و بازرهای مالی تاثیر شگرفی گذاشته است. از آنجا که بازده بازار سهام نسبت به رویدادهای مهم واکنش نشان می‌دهد، این مطالعه به بررسی بازده سهام صنایع غذایی، کشاورزی و زراعت، دارویی، صنعت گردشگری و هتلداری در شرایط اپیدمی‌کرونا می‌پردازد. بدین منظور، با ...
بیشتر
یکی از رویدادهای مهم سال 2020میلادی، بیماری مسری کرونا است که بر اقتصاد جهانی و بازرهای مالی تاثیر شگرفی گذاشته است. از آنجا که بازده بازار سهام نسبت به رویدادهای مهم واکنش نشان می‌دهد، این مطالعه به بررسی بازده سهام صنایع غذایی، کشاورزی و زراعت، دارویی، صنعت گردشگری و هتلداری در شرایط اپیدمی‌کرونا می‌پردازد. بدین منظور، با استفاده از روش داده پانل به بررسی تأثیر موارد مرگ و میر روزانه ناشی از ویروس کووید-19 بر بازده سهام منتخب طی دوره 03/12/1398 تا 09/05/1400 پرداخته‌ایم. در این مطالعه برای آنالیز بیشتر علاوه بر تعداد مرگ و میر ناشی از کووید-19، اثر تعداد مبتلایان به کووید-19 بر بازده سهام صنایع منتخب نیز مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاکی از آن است که تعداد مرگ و میر ناشی از کووید-19 با بازده سهام صنایع منتخب رابطه‌ای معنادار و نامتقارنی دارد. سایر متغیرها از جمله نرخ ارز- دلار آمریکا و قیمت طلای 18عیار نیز مورد بررسی قرار گرفته‌اند و به ترتیب رابطه‌ای معنادار، مثبت و منفی با بازده سهام صنایع منتخب داشتند. آنالیز بیشتر، اثر نامتقارن مرگ و میر ناشی از کووید-19 بر بازده سهام صنایع مختلف را نشان می‌دهد. به طوری که بازده سهام صنایع گردشگری، هتلداری با مرگ و میر روزانه ناشی از کرونا رابطه ای منفی و قابل توجه داشته است. از طرف دیگر رابطه متغیر تعداد مرگ و میر روزانه بر اثر کووید-19 با بازده سهام صنایع غذایی و دارویی مثبت و از نظر آماری قابل توجه می‌باشد.
محمدرضا پورقربان
چکیده
در این مقاله با بکارگیری مدل هال –راجر ساختار بازاری صنعت فلزات پایه مورد بررسی قرار گرفته است. هدف اصلی مطالعه حاضر سنجش حاشیه سود بوده است. بدین منظور از داده‌های 4 صنعت فعال در تولید فلزات پایه با کد چهار رقمیISIC طی دوره 1396- 1383 استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که در هر چهار صنعت قیمت بیشتر از هزینه نهایی بوده است و شکاف بین قیمت - ...
بیشتر
در این مقاله با بکارگیری مدل هال –راجر ساختار بازاری صنعت فلزات پایه مورد بررسی قرار گرفته است. هدف اصلی مطالعه حاضر سنجش حاشیه سود بوده است. بدین منظور از داده‌های 4 صنعت فعال در تولید فلزات پایه با کد چهار رقمیISIC طی دوره 1396- 1383 استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که در هر چهار صنعت قیمت بیشتر از هزینه نهایی بوده است و شکاف بین قیمت - هزینه در کل این صنعت حدود 33/0 تخمین زده شد. همچنین، صنعت تولید فلزهای پایه گرانبها و سایر فلزهای غیرآهنی دارای بیشترین مقدار شاخص لرنر )76/0( و قدرت بازاری بالا، و صنعت ریختهگری فلزات غیرآهنی دارای کمترین مقدار شاخص لرنر (137/0)و مارک آپ (16/1) بودهاند. علاوهبراین، نتایج بیانگر آن است که در نیمی از صنعت فلزات پایه، اندازه نسبت تمرکز 4 بنگاه برتر، بیش از 40 درصد و در نیمی دیگر کمتر از آن بوده است.
محمدعلی فیض‌پور؛ ابوطالب کاظمی؛ سید نظام الدین مکیان؛ مهدی حاج امینی
چکیده
عوامل زیادی بر خروج بنگاهها از بخش صنعت موثر هستند. در این خصوص، نقش عوامل کلان اقتصادی به دلیل تاثیر آنها بر محیط رشد و فعالیت بنگاه از اهمیت بالای برخوردار است. ازاینرو،هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر عوامل کلانِ اقتصادی بر خروج بنگاه‌های صنایع تولیدی استان‌های کشور (کدهای آیسیک 15 تا 37) طی سالهای 1375-93 با استفاده از روش اقتصادسنجی ...
بیشتر
عوامل زیادی بر خروج بنگاهها از بخش صنعت موثر هستند. در این خصوص، نقش عوامل کلان اقتصادی به دلیل تاثیر آنها بر محیط رشد و فعالیت بنگاه از اهمیت بالای برخوردار است. ازاینرو،هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر عوامل کلانِ اقتصادی بر خروج بنگاه‌های صنایع تولیدی استان‌های کشور (کدهای آیسیک 15 تا 37) طی سالهای 1375-93 با استفاده از روش اقتصادسنجی تابلویی فضایی است. نتایج پژوهش تأثیر عوامل تورم، جمعیت، رشد اقتصادی و شاخص صنعتی شدن اقتصاد هر استان بر خروج بنگاه‌های آن استان و استان‌های مجاور را تأیید میکند. خروج بنگاه‌های هر استان نیز بر خروج بنگاه‌های استان‌های مجاور تأثیر منفی دارد. با توجه به نقش عوامل کلان اقتصادی بر خروج بنگاهها از استان و استان‌های مجاور، توصیه میشود سیاستهای منطقهای که در راستای همافزایی تولیدات صنعتی درون و بیناستانی باشد، اجرا شوند.
تقی ابراهیمی سالاری؛ محمد جواد گرجی پور؛ فریبا عثمانی
چکیده
در طی سالهای اخیر مشکلات زیستمحیطی افزایش یافتهاست و صنعت از بخش‌هایی است که سبب انتشار گازهای آلاینده میشود، به همین منظور کارایی انرژی و کارایی زیستمحیطی صنایع، توجه زیادی را به خود جلب کرده است.هدف این مطالعه ارزیابی کارایی زیست محیطی بخش صنعت استانی ایران در مصرف گاز طبیعی است. برای این منظور ضمن استفاده ...
بیشتر
در طی سالهای اخیر مشکلات زیستمحیطی افزایش یافتهاست و صنعت از بخش‌هایی است که سبب انتشار گازهای آلاینده میشود، به همین منظور کارایی انرژی و کارایی زیستمحیطی صنایع، توجه زیادی را به خود جلب کرده است.هدف این مطالعه ارزیابی کارایی زیست محیطی بخش صنعت استانی ایران در مصرف گاز طبیعی است. برای این منظور ضمن استفاده از تحلیل پوششی دادهها و تابع فاصله جهت‌دار، اثرات زیست محیطی مصرف گاز طبیعی بررسی شد. نیرویکار، سرمایه و مصرف گاز طبیعی به عنوان نهاده و دیاکسیدکربن ناشی از مصرف گاز طبیعی و ارزش افزوده به ترتیب به عنوان ستاده نامطلوب و مطلوب در نظر گرفته شدند. نتایج دلالت بر آن دارد که کارایی زیست محیطی صنایع در استان های ایران پایین است. در سال ۱۳۹۷ صنایع استان تهران و کرمان بهترین عملکرد زیست محیطی را به خود اختصاص دادند . تجزیه و تحلیل منطقهای نیز دلالت براین دارد که استان های واقع در ناحیه یک تقسیمات کشوری بالاترین میزان کارایی زیست محیطی را دارند. یافته های این تحقیق همچنین موید پراکندگی قابل توجه در میزان کارایی زیست نواحی مختلف است.
سیده وجیهه میکائیلی؛ محسن مهرآرا
چکیده
هدف محوری مطالعه حاضر، بررسی هزینه‌های اجتماعی انحصار و تعیین عوامل مؤثر بر آن است. جهت اندازه‌گیری هزینه‌های اجتماعی از سه روش هاربرگر، پوزنر و کالینگ مولر استفاده میشود و بدین‌منظور، از داده‌های 130 صنعت کد چهاررقمی ISIC در طی سالهای 1383 تا 1396 استفاده شد. از طرفی برای تجزیه و تحلیل الگو از روش‌های اقتصاد سنجی پانل دیتا و گشتاورتعمیم‌یافته ...
بیشتر
هدف محوری مطالعه حاضر، بررسی هزینه‌های اجتماعی انحصار و تعیین عوامل مؤثر بر آن است. جهت اندازه‌گیری هزینه‌های اجتماعی از سه روش هاربرگر، پوزنر و کالینگ مولر استفاده میشود و بدین‌منظور، از داده‌های 130 صنعت کد چهاررقمی ISIC در طی سالهای 1383 تا 1396 استفاده شد. از طرفی برای تجزیه و تحلیل الگو از روش‌های اقتصاد سنجی پانل دیتا و گشتاورتعمیم‌یافته و نرمافزار ایویوز 10 استفاده میشود. قابل ذکر است که هزینه‌های اجتماعی در آثار قبلی در ایران اندازه‌گیری شده است اما در این مطالعه عوامل مؤثر بر هزینه‌های اجتماعی انحصار نیز ارزیابی میشود. یافتههای تحقیق مؤید این موضوع است که میزان هزینه‌های اجتماعی انحصار در دو روش پوزنر و کالینگ-مولر بسیار بیشتر از روش هاربرگر بوده که موجبات اختلال در تخصیص بهینه منابع و کاهش رفاه جامعه را فراهم میکند. همچنین نتایج حاصل از بررسی عوامل مؤثر بر هزینه‌های اجتماعی انحصار نشان می‌دهد در هر سه رویکرد تمامی متغیرها با سطح احتمال 5% معنیدار و علامت متغیرها مطابق با انتظارات تئوریک است. بطوریکه متغیرهای شاخص تمرکز، شدت تبلیغات و شدت تحقیق و توسعه از مهمترین متغیرهای اثرگذار بر هزینه‌های اجتماعی بوده و موجب افزایش آن میشوند.
زورار پرمه
چکیده
شیوع بیماری کووید-19 تقریبا تمامی کشورهای جهان را در دربرگرفته است و علاوه بر ایجاد موجی از ابتلا و مرگ و میر در بیشتر کشورهای جهان، آنها را درگیر پیامدهای اقتصادی خود کرده است. در پی شیوع ویروس کرونا، بورس‌های جهانی بی‌سابقه‌ترین سقوط‌های سالیان اخیر خود را تجربه کرده‌اند. با این وجود، پیامدهای این بیماری برای اقتصاد ایران که با ...
بیشتر
شیوع بیماری کووید-19 تقریبا تمامی کشورهای جهان را در دربرگرفته است و علاوه بر ایجاد موجی از ابتلا و مرگ و میر در بیشتر کشورهای جهان، آنها را درگیر پیامدهای اقتصادی خود کرده است. در پی شیوع ویروس کرونا، بورس‌های جهانی بی‌سابقه‌ترین سقوط‌های سالیان اخیر خود را تجربه کرده‌اند. با این وجود، پیامدهای این بیماری برای اقتصاد ایران که با تحریم‌های ظالمانه آمریکا نیز مواجه است، شدیدتر و پیچیدهتر است. به‌دلیل تاثیرگذاری ویروس کرونا بر بخش صنعت ایران، ضروری است آثار و تبعات آن با استفاده از چارچوب تعادل عمومی مورد بررسی قرار گیرد. بر همین اساس با توجه به آخرین ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390 این مطالعه انجام شده است. براساس نتایج، اثرگذاری این بیماری متوجه تمام بخش‌های اقتصادی بوده است. در اثر این تکانه تولید بخش صنعت در بازه یک و دو ماهه بین 9 تا 14 واحد درصد کاهش می‌یابد که ترمیم آن در ماه‌های آتی و در شرایط فعلی اقتصاد ایران دشوار است. در بخش صنعت نیز 11 درصد کل زیان اقتصاد در زیربخش سوخت‌ها صورت می‌گیرد و پس از آن زیربخش صنایع خودرو و غذایی و آشامیدنی، موادشیمیایی، و پوشاک و منسوجات در رتبه‌های بعدی قرار دارند. برای گذر از شرایط فعلی تخفیفات یا معافیت‌های مالیاتی برای بنگاه‌های آسیب دیده؛ بخشودگی حق بیمه واحدهای صنفی آسیب‌دیده؛ تمدید مدت زمان پرداخت قبوض خدماتی، آب، برق، گاز و سایر خدمات شهری برای اصناف و کسب‌وکارهای آسیب‌دیده؛ استمهال و ارایه تنفس در خصوص اقساط بانکی واحدهای صنفی و کسب‌وکارهای آسیب‌دیده ضروری است.
داوود منظور؛ سجاد رجبی؛ محمد عندلیب؛ وحید کدخدامرادی
چکیده
در این مقاله با استفاده از روش DANP به بررسی تعاملات میان بخشی فعالیتهای اقتصاد ایران بر پایه جدول تجمیعی داده-ستانده سال1390 در 15 بخش، پرداختهشده است. نتایج بیانگر آن است که بالاترین تعامل را بخش «صنایع با فناوری متوسط» دارد. بالاترین ضریب نفوذ یا اثر خالص را بخش «صنایع با فناوری متوسط» در تعاملات بین بخشی اقتصاد نشان ...
بیشتر
در این مقاله با استفاده از روش DANP به بررسی تعاملات میان بخشی فعالیتهای اقتصاد ایران بر پایه جدول تجمیعی داده-ستانده سال1390 در 15 بخش، پرداختهشده است. نتایج بیانگر آن است که بالاترین تعامل را بخش «صنایع با فناوری متوسط» دارد. بالاترین ضریب نفوذ یا اثر خالص را بخش «صنایع با فناوری متوسط» در تعاملات بین بخشی اقتصاد نشان دادهاست و سپس بخش‌های «انرژی» و «واسطههای مالی» دارای رتبه‌های دوم و سوم میباشند. پس از محاسبات جبر ماتریسی بر پایه دیمتل و بهمنظور محاسبه ضرایب اولویت هر بخش، با اعمال بردار ارزشافزوده هر بخش به ماتریس اثرات کل، سوپر ماتریس وزنی بهتوان حدی رسانده شد. نتایج این شبیهسازی نشان داد که بالاترین اولویتبخشی در اقتصاد ایران به ترتیب متعلق است به «صنایع با فناوری متوسط» با ضریب اولویت 0.245 و «کشاورزی و ماهیگیری» با ضریب اولویت 0.226 است.
علی دهقانی؛ زکیه استادی
چکیده
مطالعة حاضر، تأثیر شدّت مالکیت خصوصی بر شدّت سودآوری در صنایع موادغذایی و آشامیدنی در هر کد چهار رقمی ISIC در صنایع موادغذایی و آشامیدنی ایران را بررسی میکند. بدین منظور، دادهها و اطلاعات صنایع ده نفر کارکن و بیشتر به صورت ترکیبی در سالهای 1392-1382 با جامعة آماری 23 کد چهار رقمی ISIC استفاده شده است. شدّت سودآوری بهعنوان متغیر ...
بیشتر
مطالعة حاضر، تأثیر شدّت مالکیت خصوصی بر شدّت سودآوری در صنایع موادغذایی و آشامیدنی در هر کد چهار رقمی ISIC در صنایع موادغذایی و آشامیدنی ایران را بررسی میکند. بدین منظور، دادهها و اطلاعات صنایع ده نفر کارکن و بیشتر به صورت ترکیبی در سالهای 1392-1382 با جامعة آماری 23 کد چهار رقمی ISIC استفاده شده است. شدّت سودآوری بهعنوان متغیر وابسته و شدّت مالکیت، شدّت تبلیغات، شدّت تحقیق و توسعه، شدّت سرمایهگذاری، شدّت صادرات و سهم بازار، متغیرهای توضیحی مدل هستند. نتایج حاکی از رابطة مثبت و معنادار شدّت مالکیت با شدّت سودآوری است. همچنین با افزایش تحقیقوتوسعه، صادرات و سرمایهگذاری، سودآوری افزایش و با افزایش سهم بازار و تبلیغات، سودآوری کاهش می‌یابد.
یونس گلی؛ سهراب دل انگیزان
دوره 2، شماره 3 ، فروردین 1397، ، صفحه 71-86
چکیده
یکی از عوامل موثر بر پویایی اقتصاد، پرداخت دستمزد متناسب با بهره‌وری است. درصورتی که نابرابری دستمزد ناشی از عواملی غیر از بهره‌وری باشد، زیان‌هایی بر اقتصاد تحمیل میشود. به همین دلیل،مطالعة حاضر با استفاده از داده‌های بودجه-خانوار مرکز آمار برای دورة زمانی 1384 تا 1393 و مدل‌های تجزیه اکساکا-بلیندر و ماچادو-متا به تحلیل نابرابری ...
بیشتر
یکی از عوامل موثر بر پویایی اقتصاد، پرداخت دستمزد متناسب با بهره‌وری است. درصورتی که نابرابری دستمزد ناشی از عواملی غیر از بهره‌وری باشد، زیان‌هایی بر اقتصاد تحمیل میشود. به همین دلیل،مطالعة حاضر با استفاده از داده‌های بودجه-خانوار مرکز آمار برای دورة زمانی 1384 تا 1393 و مدل‌های تجزیه اکساکا-بلیندر و ماچادو-متا به تحلیل نابرابری دستمزد و تعیین سهم تبعیض و تفاوت بهره‌وری در شکاف دستمزد بخش صنعت می‌پردازد. شواهد نشان می‌دهد که نابرابری دستمزد کاهش یافته ولی سهم تبعیض دستمزد افزایش و سهم تفاوت بهره‌وری کاهش یافته است. نتایج نشان میدهدکه رانت موجود در بنگاهها تعیین کنندة دستمزد بوده و بهره‌وری نقش چندانی در تعیین دستمزدنداشته است.درواقع، کاهش نقش سرمایة انسانی در تعیین نابرابری دستمزد به سه دلیل رخ داده است:کاهش کیفیت سرمایة انسانی، متناسب نبودن تحصیلات با فعالیتهای تولیدی در بخش صنعت، و نبود ارتباط مؤثر دانشگاه با صنعت.
علی نوروزی؛ محمدنبی شهیکی تاش
چکیده
هدف از این پژوهش تجزیۀ شدّت برق براساس رهیافت پارامتریک (تابع هزینۀ ترانسلوگ) و بررسی ارتباط تغییر فناوری و شدّت برق در صنایع کارخانهای در سالهای 1384 تا 1391 است. نتایج محاسبۀ شدّت برق حاکی از آن است که 18 صنعت دارای مقادیر شدّت برق کمتر و برابر با مقدار متوسط بخش صنعت (40/0 درصد) بوده و شدّت برق مرتبط با این صنایع در دامنة 33/0 تا 40/0 درصد ...
بیشتر
هدف از این پژوهش تجزیۀ شدّت برق براساس رهیافت پارامتریک (تابع هزینۀ ترانسلوگ) و بررسی ارتباط تغییر فناوری و شدّت برق در صنایع کارخانهای در سالهای 1384 تا 1391 است. نتایج محاسبۀ شدّت برق حاکی از آن است که 18 صنعت دارای مقادیر شدّت برق کمتر و برابر با مقدار متوسط بخش صنعت (40/0 درصد) بوده و شدّت برق مرتبط با این صنایع در دامنة 33/0 تا 40/0 درصد قرار دارد. در این گروه، "صنعت تولید وسایل نقلیه و موتوری" با سهم تولید نسبی 81/33 درصد و "صنعت تولید فلزات اساسی" با سهم نسبی مصرف برق 09/46 درصد، بهترتیب بیشترین سهم تولید و مصرف برق صنعت را در اختیار دارند. بررسی روند سالانه تغییرات فناوری و تغییرات شدّت برق کل صنعت، حاکی از آن است که هر دو شاخص در طول دوره روندی افزایشی داشته و با توجه به اثر مثبت و بزرگ جانشینی، رشد فناوری (اثر فناوری) فاکتوری مهم در تعیین شدّت برق به شمار نمیرود. تجزیۀ شدّت برق، موید آن است که اثر فناوری و بودجهای موجب افزایش کارایی مصرف برق و اثر جانشینی و تولیدی سبب کاهش کارایی نهادة برق مصرفی صنعت میشوند.
