محمد صیادی؛ امیرمحمد امیریان راد
چکیده
استفاده از ذخیره‌سازها موجب بهبود قدرت پاسخگویی به بار، افزایش قابلیت اطمینان شبکه و کاهش نیاز به احداث ظرفیت نیروگاهی جدید در صنعت برق میشود. با توجه به منافع اقتصادی- زیست‌محیطی استفاده از ذخیره‌سازها در صنعت برق، هدف اصلی این تحقیق بررسی کاربرد ذخیره‌ساز برق در شبکه برق با اهداف حداقل‌سازی تلفات، آلایندگی زیست‌محیطی و ...
بیشتر
استفاده از ذخیره‌سازها موجب بهبود قدرت پاسخگویی به بار، افزایش قابلیت اطمینان شبکه و کاهش نیاز به احداث ظرفیت نیروگاهی جدید در صنعت برق میشود. با توجه به منافع اقتصادی- زیست‌محیطی استفاده از ذخیره‌سازها در صنعت برق، هدف اصلی این تحقیق بررسی کاربرد ذخیره‌ساز برق در شبکه برق با اهداف حداقل‌سازی تلفات، آلایندگی زیست‌محیطی و هزینه‌های سوخت سیستم است. در همین راستا سه سناریو تحت الگوریتم بهینه‌سازی ازدحام ذرات چندهدفه (MOPSO) طراحی شده است که در سناریو شماره 1 بار مصرفی شبکه صرفاً توسط دیزل ژنراتورها تأمین میشود. در سناریو شماره 2، منابع تولید توان تجدیدپذیر بادی و خورشیدی به شبکه اضافه میشود و در سناریوی شماره 3 علاوه بر دیزل ژنراتور و توربین بادی و پنل‌های خورشیدی، ذخیره‌سازهای انرژی به شبکه افزوده شده و با الگوریتم MOPSO جایابی ذخیره‌سازها انجام شده است. نتایج حاصل از حل مدل نشان میدهد که کاراترین نتیجه برای اهداف طراحی شده با حل مدل تحت سناریوی شماره 3 قابل دستیابی است. بر این اساس، میزان تلفات شبکه، هزینه سوخت و آلایندگی در حرکت از سناریوی اول (حالت پایه) به سناریوی سوم به ترتیب 432 کیلووات، 7/13 هزار دلار و 75 کیلوگرم کاهش نشان میدهد. این نتایج و یافته‌ها می‌تواند به استفاده بهینه از ذخیره‌سازهای انرژی به منظور بهبود پایداری و امنیت شبکه، کاهش تلفات و آلایندگی در صنعت برق کشور کمک کند.
حسن مخملی؛ سمیرا متقی؛ محمد علی حمادی
چکیده
تبدیل گاز به فرآورده های مایع یا (GTL) یک صنعت است که در آن با استفاده از فرایند شیمیایی خاص، گاز طبیعی یا سایر هیدروکربن‌های گازی سبک را به هیدروکربن‌های سنگین تر زنجیره‌ای مانند بنزین، نفت گاز و سایر فرآورده های سنگین تر که معمولا در فرآیند پالایش نفت خام بدست می آیند تبدیل می کند. در این مطالعه به بررسی تابع عرضه جهانی صنعت GTLپرداخته ...
بیشتر
تبدیل گاز به فرآورده های مایع یا (GTL) یک صنعت است که در آن با استفاده از فرایند شیمیایی خاص، گاز طبیعی یا سایر هیدروکربن‌های گازی سبک را به هیدروکربن‌های سنگین تر زنجیره‌ای مانند بنزین، نفت گاز و سایر فرآورده های سنگین تر که معمولا در فرآیند پالایش نفت خام بدست می آیند تبدیل می کند. در این مطالعه به بررسی تابع عرضه جهانی صنعت GTLپرداخته می شود، اطلاعات لازم از سال 1988 الی 2020 از ماخذ معتبر اخذ گردید و برای بررسی تاثیر از مدل خودرگرسیونی وقفه ای استفاده شد. نتایج برآورد مدل با حالت پویا، بلند مدت و مدل تصحیح خطا برآورد گردید و نتایج مدل نشان داد که وقفه متغیر لگاریتم عرضه GTL تأثیر مثبت و معنی دار بر میزان لگاریتم عرضه GTL در دوره جاری داشته و ضریب آن برابر با 0.01 واحد میباشد. همچنین نتایج نشان میدهد که وقفه اول متغیر لگاریتم تولید ناخالص نفت و گاز با 0.25 بر میزان لگاریتم عرضه GTL در دوره جاری تاثیر دارد و لگاریتم قیمت گاز طبیعی نیز با ضریب 0.09تاثیر مثبت و معنی داری بر لگاریتم عرضه GTL دارد. با توجه به نتایج بدست آمده، افزایش مازاد تولید گاز از طریق بهبود و کاهش هدررفت در مصرف از یکسو و سرمایهگذاری در افزایش تولید از طرف دیگر پیشنهاد می‌گردد. همچنین نباید قیمتگذاری رقابتی جهت ترغیب سرمایه-گذاران در توسعه این صنعت را از نظر دور داشت.
فاطمه ژولانژاد؛ وحید بخردی نسب
چکیده
هدف از مطالعه حاضر بررسی تطبیقی تاثیر وابستگی متقابل فرصتهای سرمایهگذای با شرکتهای رقیب بر ارزش بازار سهام شرکتهای محدود مالی و نامحدود است. جامعهآماری مطالعه حاضر شامل کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1395-1391 میباشد. حجمنمونه با استفاده از حذفسامانمند بالغ بر 113 شرکت انتخاب ...
بیشتر
هدف از مطالعه حاضر بررسی تطبیقی تاثیر وابستگی متقابل فرصتهای سرمایهگذای با شرکتهای رقیب بر ارزش بازار سهام شرکتهای محدود مالی و نامحدود است. جامعهآماری مطالعه حاضر شامل کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سالهای 1395-1391 میباشد. حجمنمونه با استفاده از حذفسامانمند بالغ بر 113 شرکت انتخاب شد. شرکتهای دارای محدودیت از قرار 6032 سال-شرکت شناسایی شد. شناسایی محدودیتهای مالی شرکتها به صورت فصلی به پیروی از پژوهش بخردینسب (1393) و بخردینسب (1399) بر اساس پنج شاخص اهرم خالص، جریاناتنقدیآزاد، جریاناتنقدیعملیاتی، اندازه و عمرشرکت، سودتقسیمی و یک شاخص تجمعی تحت عنوان امتیاز محدودیت که بر گرفته از پنج معیار پیشگفته است، انجام شد. روش اجرای پژوهش مبتنی بر دادههای تابلویی برای آزمون فرضیه اول و دوم و دادههای مقطعی برای آزمون فرضیه سوم است. شواهد پژوهش حاکی از آن است که رقابت در بازار محصولات، تصمیمهای مهم بنیادی شرکتها را تحت تاثیر قرار داده است و وابستگی متقابل فرصتهای سرمایهگذاری شرکت با شرکتهای رقیب به عنوان عامل محرکی در بین مدیران، منجر به بالا بردن ارزش نگهداشت وجه نقد خواهد شد. ولی هنگامی که شرکتها در بازار با تهدیدات و رفتارهای تهاجمی شرکتهای رقیب مواجه شوند، ارزش نگهداشت وجه نقد کاهش یافته ولی در بین شرکتهایی که دارای محدودیتهای مالی هستند، وابستگی متقابل فرصتهای سرمایهگذاری شرکت با شرکتهای رقیب، منجر به کاهش ارزش نگهداشت وجه نقد میشود.
رضا قادری مقدم؛ بیژن باصری؛ نعمت اله فلیحی؛ غلامرضا عباسی
چکیده
با توجه به تأثیر گسترۀ نااطمینانی متغیرهای کلان اقتصادی بر مصرف برق و گاز و اهمیت آن در رشد و توسعه اقتصادی، مقاله حاضر به بررسی نااطمینانی متغیرهای کلان اقتصادی (تورم، نرخ ارز، رشد اقتصادی و قیمت نفت)، بر مصرف برق و گاز در دوره زمانی 1399-1360 می پردازد. بدین منظور، ابتدا مانایی و نااطمینانی تورم، نرخ ارز، رشد اقتصادی و قیمت نفت با استفاده ...
بیشتر
با توجه به تأثیر گسترۀ نااطمینانی متغیرهای کلان اقتصادی بر مصرف برق و گاز و اهمیت آن در رشد و توسعه اقتصادی، مقاله حاضر به بررسی نااطمینانی متغیرهای کلان اقتصادی (تورم، نرخ ارز، رشد اقتصادی و قیمت نفت)، بر مصرف برق و گاز در دوره زمانی 1399-1360 می پردازد. بدین منظور، ابتدا مانایی و نااطمینانی تورم، نرخ ارز، رشد اقتصادی و قیمت نفت با استفاده از مدل ARCH و GARCH تخمین زده شد و سپس با استفاده از مدلهای غیرخطی مارکوف- سوئیچینگ مدل برآورد شد. یافتههای تخمین مدل مارکوف– سوئیچینگ، حاکی از آن است که نااطمینانی تورم، نرخ ارز، رشد اقتصادی و قیمت نفت با در نظر گرفتن دو وقفه بهینه بر مصرف برق و گاز تأثیر مثبت و معناداری داشتند و شدت اثرگذاری نااطمینانی متغیرهای کلان اقتصادی در هر دو رژیم متفاوت بوده و در رژیم 2 بیشتر از رژیم 1 بود. بنابراین، در مجموع بهنظر میرسد کاهش شدت مصرف برق و گاز از طریق نااطمینانی متغیرهای کلان اقتصادی (تورم، نرخ ارز، رشد اقتصادی و قیمت نفت)، در دوره بلندمدت بیشتر مقدور است؛ به‌دلیل اینکه تأثیرگذاری این متغیرها در دوره بلندمدت بر مصرف برق و گاز بیشتر ناشی از نااطمینانی متغیرهای کلان اقتصادی است.
زورار پرمه
چکیده
شیوع بیماری کووید-19 تقریبا تمامی کشورهای جهان را در دربرگرفته است و علاوه بر ایجاد موجی از ابتلا و مرگ و میر در بیشتر کشورهای جهان، آنها را درگیر پیامدهای اقتصادی خود کرده است. در پی شیوع ویروس کرونا، بورس‌های جهانی بی‌سابقه‌ترین سقوط‌های سالیان اخیر خود را تجربه کرده‌اند. با این وجود، پیامدهای این بیماری برای اقتصاد ایران که با ...
بیشتر
شیوع بیماری کووید-19 تقریبا تمامی کشورهای جهان را در دربرگرفته است و علاوه بر ایجاد موجی از ابتلا و مرگ و میر در بیشتر کشورهای جهان، آنها را درگیر پیامدهای اقتصادی خود کرده است. در پی شیوع ویروس کرونا، بورس‌های جهانی بی‌سابقه‌ترین سقوط‌های سالیان اخیر خود را تجربه کرده‌اند. با این وجود، پیامدهای این بیماری برای اقتصاد ایران که با تحریم‌های ظالمانه آمریکا نیز مواجه است، شدیدتر و پیچیدهتر است. به‌دلیل تاثیرگذاری ویروس کرونا بر بخش صنعت ایران، ضروری است آثار و تبعات آن با استفاده از چارچوب تعادل عمومی مورد بررسی قرار گیرد. بر همین اساس با توجه به آخرین ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390 این مطالعه انجام شده است. براساس نتایج، اثرگذاری این بیماری متوجه تمام بخشهای اقتصادی بوده است. در اثر این تکانه تولید بخش صنعت در بازه یک و دو ماهه بین 9 تا 14 واحد درصد کاهش می‌یابد که ترمیم آن در ماه‌های آتی و در شرایط فعلی اقتصاد ایران دشوار است. در بخش صنعت نیز 11 درصد کل زیان اقتصاد در زیربخش سوخت‌ها صورت می‌گیرد و پس از آن زیربخش صنایع خودرو و غذایی و آشامیدنی، موادشیمیایی، و پوشاک و منسوجات در رتبه‌های بعدی قرار دارند. برای گذر از شرایط فعلی تخفیفات یا معافیت‌های مالیاتی برای بنگاههای آسیب دیده؛ بخشودگی حق بیمه واحدهای صنفی آسیب‌دیده؛ تمدید مدت زمان پرداخت قبوض خدماتی، آب، برق، گاز و سایر خدمات شهری برای اصناف و کسب‌وکارهای آسیب‌دیده؛ استمهال و ارایه تنفس در خصوص اقساط بانکی واحدهای صنفی و کسب‌وکارهای آسیب‌دیده ضروری است.
فرناز فروتن؛ جمشید پژویان؛ فرهاد غفاری
چکیده
این مقاله اثرات تغییر قیمت انرژی خانگی و سوخت حمل و نقل را بر تقاضای خانوارها در ده کوانتایل مجزا طی سالهای 83-96 از طریق رگرسیون کوانتایل بررسی میکند. نتایج حاکی از آن است که، علامت کششهای قیمتی خودی بر اساس انتظار نظری مورد تأیید میباشند. دو گروه مذکور در تمامی کوانتایل های مصرفی، جانشین هیکس آلن میباشند و در صورتی ...
بیشتر
این مقاله اثرات تغییر قیمت انرژی خانگی و سوخت حمل و نقل را بر تقاضای خانوارها در ده کوانتایل مجزا طی سالهای 83-96 از طریق رگرسیون کوانتایل بررسی میکند. نتایج حاکی از آن است که، علامت کششهای قیمتی خودی بر اساس انتظار نظری مورد تأیید میباشند. دو گروه مذکور در تمامی کوانتایل های مصرفی، جانشین هیکس آلن میباشند و در صورتی که قیمت یکی از این دو گروه افزایش یابد و نیز اگر این افزایش قیمت با جبران مصرف کننده همراه شود، انتظار می رود که تقاضا برای گروه دیگر کالایی افزایش یابد. به علاوه، دو گروه کالایی انرژی خانگی و سوختهای حمل و نقل برای همه کوانتایلهای مصرفی به صورت کالای لوکس ظاهر شدهاند. همچنین، بیشترین درصد کاهش مصرف در اثر افزایش یک درصدی قیمت سوخت، پس از جبران مصرفکننده،، مربوط به کوانتایل 1 یعنی آنها کم مصرفترین خانوارها بودهاند و کمترین آن مربوط به کوانتایل 8 یعنی کوانتایل با بیشترین مصرف میباشد. لیکن کمترین درصد کاهش مصرف انرژی خانگی در اثر افزایش یک درصدی قیمت آن، پس از جبران مصرفکننده،، در کوانتایل کم مصرف 2 و بیشترین آن در کوانتایل پرمصرف 7 اتفاق افتاده است.
محمد جواد گرجی پور؛ علی اکبر ناجی میدانی؛ تقی ابراهیمی سالاری؛ مهدی بهنامه
چکیده
این مطالعه به بررسی ارتباط نوسانات پویای نااطمینانی نرخ ارز بر نوسانات بخشهای صنایع مختلف بازار سهام در دامنه زمانی و فرکانسی (کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت) طی دوره ماهانه 1392:03-1402:02 در ایران می‌پردازد. با استفاده از رهیافت شاخص ارتباط زمان-فرکانس دیبولد و ایلماز (2009، 2012) و برنیک و کرلیک (2018) نتایج نشان داد که بین نوسانات نااطمینانی ...
بیشتر
این مطالعه به بررسی ارتباط نوسانات پویای نااطمینانی نرخ ارز بر نوسانات بخشهای صنایع مختلف بازار سهام در دامنه زمانی و فرکانسی (کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت) طی دوره ماهانه 1392:03-1402:02 در ایران می‌پردازد. با استفاده از رهیافت شاخص ارتباط زمان-فرکانس دیبولد و ایلماز (2009، 2012) و برنیک و کرلیک (2018) نتایج نشان داد که بین نوسانات نااطمینانی متغیرهای کلان اقتصادی و نوسانات بخشهای صنایع مختلف بازار سهام در کوتاه‌مدت و میان‌مدت ارتباط معنی‌داری وجود دارد و در بلندمدت این ارتباط کاهش می‌یابد. در دامنه زمانی نااطمینانی نسبت به نرخ ارز انتقال‌دهنده شوک به بخشهای مختلف بازار سهام میباشد. در دامنه فرکانسی سرریز نوسانات خالص نااطمینانی نرخ ارز در میان‌مدت از کوتاه مدت و بلندمدت بیشتر است. این امر نشان میدهد که نااطمینانی نرخ ارز در میان-مدت شوک بیشتری را به بخشهای صنایع مختلف بازار سهام انتقال میدهد. همچنین در کوتاه‌مدت، بخشهای شیمیایی، سیمانی، فلزات اساسی، سرمایهگذاری و دارویی، در میان‌مدت بخش فرآورده‌های نفتی، و در بلندمدت بخشهای فرآورده‌های نفتی و شیمیایی آسیب‌پذیرتر و تحت‌تأثیر بیشتری از سرریز نااطمینانی نرخ ارز قرار دارند. توصیه میشود سیاست‌گذار در راستای اتخاذ سیاست‌های کلان و سرمایه‌گذار در راستای کسب منفعت در بازار سهام، به بخش‌هایی که در شرایط وجود نااطمینانی نرخ ارز در دامنه متفاوت فرکانسی آسیب‌پذترند، توجه بیشتری داشته باشند.
مهدی قائمی اصل؛ سجاد رجبی
چکیده
در این پژوهش با مبنا قرار دادن آخرین جدول داده-ستانده رسمی منتشرشده از سوی مرکز آمار ایران سال 1390 و با استفاده از روش ISM که قابلیت محاسبه شدت اثرات مستقیم و اثرات غیرمستقیم را تا آخرین حلقه دارد، تعامل بخشهای صنعت تحلیل شده و سپس از ماتریس اثرات کل ISM جهت ارائه بهترین نتایج استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که بالاترین تعامل را ...
بیشتر
در این پژوهش با مبنا قرار دادن آخرین جدول داده-ستانده رسمی منتشرشده از سوی مرکز آمار ایران سال 1390 و با استفاده از روش ISM که قابلیت محاسبه شدت اثرات مستقیم و اثرات غیرمستقیم را تا آخرین حلقه دارد، تعامل بخشهای صنعت تحلیل شده و سپس از ماتریس اثرات کل ISM جهت ارائه بهترین نتایج استفاده شده است. نتایج نشان میدهد که بالاترین تعامل را به‌ترتیب بخشهای «ساخت وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیمتریلر»، «ساخت کک، فرآورده‌های حاصل از تصفیه نفت و سوختهای هستهای» و «ساخت فلزات اساسی» دارا هستند. بالاترین اثرگذاری خالص نیز به‌ترتیب در بخشهای «ساخت کک، فرآورده‌های حاصل از تصفیه نفت و سوختهای هستهای»، «ساخت فلزات اساسی» و «ساخت چوب و محصولات چوبی» مشاهده میشود. در مرحله بعد، از ماتریس اثرات کل، به عنوان دادههای مدلسازی ساختاری-تفسیری استفاده شده است تا با آنالیز آنها نمودار تحلیل میکمک استخراج شود. نتایج نمودار تحلیل میکمک بیانگر آن است که 8 بخش از صنعت خودمختار، یک بخش وابسته، 11 بخش پیوندی و دو بخش مستقل هستند..
جلال منتظری؛ مهدی زاهد غروی
چکیده
با توجه به فضای غیررقابتی حاکم بر صنعت خودروسازی ایران، مطالعه حاضر تلاش میکند تا با بررسی وضعیت تمرکز در بازار خودرو، میزان اثربخشی تصمیمات نهاد تنظیمگر شورای رقابت را مورد ارزیابی قرار دهد. بر این اساس و با توجه به نتایج حاصل از محاسبه شاخصهای ضریب تمرکز بازار، هرفیندلال - هیرشمن، هال - تایدمن و آنتروپی نسبی، میتوان گفت ...
بیشتر
با توجه به فضای غیررقابتی حاکم بر صنعت خودروسازی ایران، مطالعه حاضر تلاش میکند تا با بررسی وضعیت تمرکز در بازار خودرو، میزان اثربخشی تصمیمات نهاد تنظیمگر شورای رقابت را مورد ارزیابی قرار دهد. بر این اساس و با توجه به نتایج حاصل از محاسبه شاخصهای ضریب تمرکز بازار، هرفیندلال - هیرشمن، هال - تایدمن و آنتروپی نسبی، میتوان گفت که شدت تمرکز بازار خودرو سواری کشور طی دوره تنظیمگری شورای رقابت (1398-1390) نسبت به دوره 1390-1375 تغییر چندانی نداشته و همچنان این بازار به شدت انحصاری و متمرکز است. همچنین و بر اساس شاخصهای ضریب جینی و ضریب تغییرات، به دلیل ورود بنگاههای تولیدی کوچک و عدم تغییر معنادار سهم بازاری دو بازیگر اصلی بازار خودرو ایران (شرکتهای ایران خودرو و سایپا)، نابرابری و شدت پراکندگی سهم بازاری، در بازار خودرو ایران به صورت محسوسی طی این دوره افزایش یافته است. در این راستا، میتوان از: 1- نبود ظرفیتهای قانونی لازم جهت دخالت شورای رقابت در سیاست های تجاری و صنعتی، 2- ماهیت مدیریت دولتی صنعت خودرو، 3- حذف رقبای خارجی از طریق موانع تعرفهای و غیرتعرفهای و 4- حمایتهای غیرهدفمند، نامحدود، غیرمشروط و غیرتنازلی دولت از صنعت خودرو، به عنوان اصلیترین دلایل عدم موفقیت شورای رقابت در حذف موانع اصلی عنصر رقابت در صنعت خودرو کشور نام برد.
لیلا آرغا؛ یوسف محنت فر؛ میثم رادپور؛ حمید کاکایی
چکیده
در این مطالعه تاثیر سهولت دسترسی به منابع مالی بر گذر نرخ ارز در رژیمهای قیمتگذاری واردات با استفاده از رویکرد چرخشی مارکوف طی دورهی زمانی 1397-1352 بررسی شده است. نتایج نشان داد که بنگاههای واردکننده در ایران از سه رژیم قیمتگذاری پایین، متوسط و بالا پیروی میکنند. در هر سه رژیم نیز درجهی گذر نرخ ارز بزرگتر از واحد است ...
بیشتر
در این مطالعه تاثیر سهولت دسترسی به منابع مالی بر گذر نرخ ارز در رژیمهای قیمتگذاری واردات با استفاده از رویکرد چرخشی مارکوف طی دورهی زمانی 1397-1352 بررسی شده است. نتایج نشان داد که بنگاههای واردکننده در ایران از سه رژیم قیمتگذاری پایین، متوسط و بالا پیروی میکنند. در هر سه رژیم نیز درجهی گذر نرخ ارز بزرگتر از واحد است و با انتقال به رژیم قیمتگذاری بالا، درجهی گذر نرخ ارز بزرگتر میشود. ضمن آنکه در رژیم قیمتگذاری بالا و متوسط، سهولت دسترسی به منابع مالی باعث تقویت درجهی گذر نرخ ارز میشود اما در رژیم قیمتگذاری پایین گذر نرخ ارز تغییر معناداری نمیکند. علاوه بر این، سهولت دسترسی به منابع مالی به طور مستقیم منجر به کاهش قیمت واردات میشود و این کاهش از نظر آماری در رژیم قیمتگذاری بالا و متوسط معنادار و بزرگتر از واحد است. این کاهش در رژیم قیمتگذاری بالا بزرگتر از رژیم قیمتگذاری متوسط است. همچنین نتایج نشان داد که، اقتصاد 40 درصد مواقع تمایل دارد در رژیم قیمتگذاری پایین، 40 درصد در رژیم قیمتگذاری متوسط و 20 درصد مواقع در رژیم قیمتگذاری بالا قرار گیرد و متوسط دوام رژیمها به ترتیب 00/2، 29/1 و 29/1 سال است
اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
حسن ثاقب؛ امید رنجبر؛ فتح‌اله تاری
چکیده
در حال حاضر تطابق مناسبی بین نیازهای وارداتی عراق و تنوع کالاهای صادراتی ایران به آن کشور وجود ندارد. طبق آمار مرکز تجارت بین‌الملل، بیش از نیمی از نیازهای وارداتی این کشور مربوط به ماشین‌آلات مکانیکی و الکتریکی و تجهیزات حمل و نقل (16,8 میلیارد دلار) با سهمی در حدود 30 درصد و محصولات کشاورزی و صنایع غذایی (11,4 میلیارد دلار) با سهمی ...
بیشتر
در حال حاضر تطابق مناسبی بین نیازهای وارداتی عراق و تنوع کالاهای صادراتی ایران به آن کشور وجود ندارد. طبق آمار مرکز تجارت بین‌الملل، بیش از نیمی از نیازهای وارداتی این کشور مربوط به ماشین‌آلات مکانیکی و الکتریکی و تجهیزات حمل و نقل (16,8 میلیارد دلار) با سهمی در حدود 30 درصد و محصولات کشاورزی و صنایع غذایی (11,4 میلیارد دلار) با سهمی در حدود 20 درصد میباشد که ایران به‌ترتیب در حدود 3.4 درصد و 16.5 درصد از کل نیاز بازار عراق در بخشهای مذکور را به خود اختصاص داده است. مقاله حاضر با هدف شناسایی فرصتهای صادراتی ایران به عراق و اولویت‌بندی آنها از طریق تلفیق مدل پشتیبان تصمیم و رویکردهای پیچیدگی اقتصادی و فضای محصول بهره برده است. تعداد 627 فرصت صادراتی حسب کدهای کالایی چهار رقمی HS شناسایی شده و به تفکیک ده بخش کالایی اصلی اولویت‌بندی شده است. نتایج نشان میدهد که ایران در نیمی از محصولات در بازار عراق همراه با مزیت نسبی حضور دارد؛ به‌طوری‌که توان صادراتی ایران به بازار عراق (مبتنی بر مزیت نسبی آشکار شده) در سطحی بالاتر نسبت به رقبای آن بازار است. از 590 محصول (حسب HS چهار رقمی) که ایران با مزیت قوی‌تر از سایر رقبا به بازار عراق صادر میکند، تنها در 123 مورد در سطح بین‌المللی واجد مزیت نسبی است؛ همچنین تعداد 351 گروه کالایی که از پیچیدگی نسبتا بالایی برخوردار هستند، فقط 35 مورد در سطح بین‌المللی واجد مزیت نسبی است. علاوه‌بر این، از میان گروه‌های کالایی صادراتی ایران، تنها برای 55 گروه در سطحی فراتر از 50 درصد قابلیت‌ها و توانمندی‌های مورد نیاز برای تولید در اقتصاد کشور فراهم شده است.
محمد نبی شهیکی تاش؛ طلیعه ایزدپناه
چکیده
هدف این مقاله ارزیابی ارتباط درجه تمرکز به عنوان یک متغیر ساختاری و تبلیغات به عنوان یک متغیر رفتاری در صنایع ایران بود. برای این منظور از از داده های مربوط به کارگاه های صنعتی ایران براساس طبقه بندی بین المللی استاندارد صنایع (ISIC) در سطح کد های 4 رقمی طی سال های 1375 - 1392 استفاده شد. در این مقاله ارتباط U معکوس میان تمرکز ...
بیشتر
هدف این مقاله ارزیابی ارتباط درجه تمرکز به عنوان یک متغیر ساختاری و تبلیغات به عنوان یک متغیر رفتاری در صنایع ایران بود. برای این منظور از از داده های مربوط به کارگاه های صنعتی ایران براساس طبقه بندی بین المللی استاندارد صنایع (ISIC) در سطح کد های 4 رقمی طی سال های 1375 - 1392 استفاده شد. در این مقاله ارتباط U معکوس میان تمرکز و تبلیغات در صنایع ایران با استفاده از داده های پانل با اثرات ثابت مورد آزمون قرار گرفت. نتایج دلالت بر وجود رابطه U معکوس بین تمرکز و شدت تبلیغات در صنایع کارخانه ای ایران داشت. علاوه بر این یافته های این تحقیق نشان داد که متغیرهای اندازه صنعت و حاشیه سود صنایع، بر شدت تبلیغات اثر معنی دار اما معکوس داشته اند. در طی دوره مورد بررسی، یشترین شدت تبلیغات مربوط به صنایع تولید "صابون و مواد پاک کننده و لوازم بهداشتی و نظافت و عطرها و لوازم آرایش" و صنعت تولید "وسایل نقلیه موتوری" و صنعت تولید "وسایل خانگی"، بود..
مریم حسین زاده؛ سعید دائی کریم زاده
چکیده
با توجه به جایگاه مهم و اساسی صنعت بیمه در رشد و توسعه اقتصادی و تأثیر رشد اقتصادی بر گسترش صنعت بیمه، در مطالعه حاضر ارتباط بین شاخصهای کلان اقتصادی و صنعت بیمه در استان‌های منتخب ایران بررسی گردید. بر این اساس الگویی متشکل از سه رابطه برای تبیین رابطه بین رشد اقتصادی، حق بیمه سرانه و مخارج سرمایهگذاری طراحی گردید و به روش گشتاورهای ...
بیشتر
با توجه به جایگاه مهم و اساسی صنعت بیمه در رشد و توسعه اقتصادی و تأثیر رشد اقتصادی بر گسترش صنعت بیمه، در مطالعه حاضر ارتباط بین شاخصهای کلان اقتصادی و صنعت بیمه در استان‌های منتخب ایران بررسی گردید. بر این اساس الگویی متشکل از سه رابطه برای تبیین رابطه بین رشد اقتصادی، حق بیمه سرانه و مخارج سرمایهگذاری طراحی گردید و به روش گشتاورهای تعمیم‌یافته سیستمی برآورد شد که در کنار دیگر متغیرها بر اساس مبانی نظری، رشد اقتصادی تابعی از حق بیمه سرانه و مخارج سرمایهگذاری در نظر گرفته شد. حق بیمه سرانه متأثر از رشد اقتصادی و مخارج سرمایهگذاری در نظر گرفته شد و مخارج سرمایهگذاری نیز تابعی از حق بیمه سرانه و رشد اقتصادی در نظر گرفته شد. به طور کلی نتایج حاصل از برآورد الگو حاکی از آن است که بین حق بیمه سرانه، رشد اقتصادی و مخارج سرمایهگذاری رابطهای دوسویه و مثبت وجود دارد.
وحید بخردی نسب؛ فاطمه ژولانژاد
چکیده
هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط تنوعبخشی با ریسکورشکستگی میباشد. جامعه آماری مطالعه حاضر شامل کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران طی سالهای 1396-1385 است. حجم نمونه بر اساس روش حذف نظاممند بالغ بر 82 شرکت میباشد. راهبردهای تنوعبخشی محصولات بر تنوعبخشی مربوط، نامربوط، کل و رقابتی تقسیم شده است. همچنین ریسک ورشکستگی ...
بیشتر
هدف پژوهش حاضر بررسی ارتباط تنوعبخشی با ریسکورشکستگی میباشد. جامعه آماری مطالعه حاضر شامل کلیه شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران طی سالهای 1396-1385 است. حجم نمونه بر اساس روش حذف نظاممند بالغ بر 82 شرکت میباشد. راهبردهای تنوعبخشی محصولات بر تنوعبخشی مربوط، نامربوط، کل و رقابتی تقسیم شده است. همچنین ریسک ورشکستگی بر اساس شاخص Z برآورد شده است. روش اجرای پژوهش مبتنی بر رگرسیون چندمتغیره با الگوی دادههای ترکیبی به روش حداقل مربعات معمولی است. شواهد پژوهش حاکی از آن است که با اتخاذ راهبردهای تنوعبخشی محصولات، واکنش شرکتها نسبت به ریسک ورشکستگی منفی است. به بیان دیگر شرکتها میتوانند در مواقعی که در شرایط بحرانی قرار دارند، از راهبردهای تنوعبخشی به عنوان سازوکاری جهت رهایی از شر ورشکستگی استفاده نمایند. با افزایش 1% راهبردهای تنوعبخشی به ترتیب ریسک ورشکستگی در راستای اتخاذ راهبرد تنوعبخشی مربوط 20/2%، راهبرد تنوعبخشی نامربوط 9/6%، راهبرد تنوعبخشی کل 2/4% و اتخاذ راهبرد تنوعبخشی رقابتی 15/0% کاهش می‌یابد.
فاطمه الماسی؛ مهرزاد ابراهیمی؛ هاشم زارع
چکیده
پدیده بیکاری یکی از معضلات عمده اقتصادی- اجتماعی است که به‌طور مستقیم و غیرمستقیم متأثر از سبک حکمرانی است. از اواسط دهه 1990 تحت‌تأثیر گسترش ادبیات نهادگرایی جدید و توصیه‌های نهادهای بین‌المللی، حکمرانی و اجزای آن به‌عنوان عوامل تعیین‌کننده مهم در استراتژی توسعه کشورها و کنترل نرخ بیکاری مطرح شد. براساس نظریه نهادگرایی جدید فساد ...
بیشتر
پدیده بیکاری یکی از معضلات عمده اقتصادی- اجتماعی است که به‌طور مستقیم و غیرمستقیم متأثر از سبک حکمرانی است. از اواسط دهه 1990 تحت‌تأثیر گسترش ادبیات نهادگرایی جدید و توصیه‌های نهادهای بین‌المللی، حکمرانی و اجزای آن به‌عنوان عوامل تعیین‌کننده مهم در استراتژی توسعه کشورها و کنترل نرخ بیکاری مطرح شد. براساس نظریه نهادگرایی جدید فساد علت اصلی بیکاری و بسیاری از مشکلات اقتصادی در کشورها است. هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطه پویا بین فساد و بیکاری در کشورهای عضو اوپک در دوره زمانی 2005 تا 2019 میباشد. برای اینمنظور در این پژوهش از روش گشتاور تعمیم‌یافته سیستمی (SGMM) استفاده میشود. نتایج نشان میدهد که کنترل فساد می‌تواند نقش مؤثری در کاهش نرخ بیکاری داشته باشد. همچنین شاخص ثبات سیاسی بر نرخ بیکاری تأثیر منفی و معناداری دارد. به این معنا که کاهش بیثباتیهای سیاسی و کنترل بیشتر حاکمیت بر رویدادهای سیاسی می‌تواند منجر به کاهش نرخ بیکاری در کشورهای عضو اوپک شود.
منصور عسگری؛ سعیده هوشمندگهر؛ طیبه رهنمون‌پیروج
چکیده
صنایع ماشین‌الات و تجهیزات یکی از بزرگترین زنجیره‌های ارزش تولید در بین صنایع مختلف را دارد و محصولات این بخش به‌عنوان کالای واسطه در دیگر صنایع کاربرد وسیعی دارد. در این مقاله تابع تولید، کششهای متوسط، نهائی، جانشینی و کشش انواع انرژی در نه فعالیت منتخب صنایع ماشین‌آلات و تجهیزات با استفاده از آمار و اطلاعات (4)97-(1)1381 با استفاده ...
بیشتر
صنایع ماشین‌الات و تجهیزات یکی از بزرگترین زنجیره‌های ارزش تولید در بین صنایع مختلف را دارد و محصولات این بخش به‌عنوان کالای واسطه در دیگر صنایع کاربرد وسیعی دارد. در این مقاله تابع تولید، کششهای متوسط، نهائی، جانشینی و کشش انواع انرژی در نه فعالیت منتخب صنایع ماشین‌آلات و تجهیزات با استفاده از آمار و اطلاعات (4)97-(1)1381 با استفاده از تابع تولید ترانسلوگ برآورد شده‌است. نتایج نشان میدهد کششهای نهایی نهاده‌های نیروی کار، موجودی سرمایه و انرژی برای تمام فعالیت‌های تولیدی مورد بررسی مثبت است. کشش متوسط نهاده‌های اشتغال و انرژی در سه فعالیت، تولید پمپ‌ها، کمپرسور‌ها، شیر‌ها و سوپاپ‌ها (2813)، تولید یاتاقان، چرخ دنده و دیفرانسیل (2814)، تولید ماشین‌آلات برای تولید منسوجات و البسه و چرم (2826) از سایر فعالیت‌ها بیشتر است. فعالیت‌های، تولید موتور و توربین، بجز موتور‌های وسایل نقلیه هوایی، خودرو و موتورسیکلت (2811)، تولید ماشین‌آلات متالوژی-ذوب فلزات (2823) و تولید سایر ماشین‌آلات با کاربرد خاص (2829)، به ترتیب دارای بیشترین کشش متوسط تولید نسبت به موجودی سرمایه و انرژی هستند. در فعالیت‌های تولید یاتاقان، چرخ دنده و دیفرانسیل (2814)، تولید ماشین‌آلات کشاورزی و جنگلداری (2821)، تولید ماشین‌آلات استخراج معدن و ساختمان (2824) و تولید ماشین‌آلات برای تولید منسوجات و البسه و چرم (2826)، ضرایب تخمین زده شده برای کششهای جانشینی بین نهاده‌های موجودی سرمایه و اشتغال و همچنین کششهای جانشینی بین نهاده‌های موجودی سرمایه و انرژی مثبت است که نشان میدهد نهاده‌‌ها جانشین هستند. در فعالیت‌های تولید پمپ‌ها، کمپرسور‌ها، شیر‌ها و سوپاپ‌ها (2813) و تولید سایر ماشین‌آلات با کاربرد خاص (2829)، تنها بین دو نهاده موجودی سرمایه و اشتغال رابطه جانشینی برقرار است. روابط جانشینی بین نهاده‌های انرژی و اشتغال برای سه فعالیت تولید یاتاقان، چرخ دنده و دیفرانسیل (2814)، تولید موتور و توربین، بجز موتور‌های وسایل نقلیه هوایی، خودرو و موتورسیکلت (2811) و تولید ماشین‌آلات متالوژی-ذوب فلزات (2823) مشاهده شده است
اسماء گاموری؛ سید نعمت اله موسوی؛ عباس امینی فرد
چکیده
نفت، منبع اصلی انرژی و موتور رشد اقتصادی، یک نهاده ضروری در فرآیند تولید است که با مدرن سازی اقتصاد، مصرف آن به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. موضوع مطالعه حاضر، تحلیل نامتقارنی قیمت نفت در ایران است. در این راستا تاثیر قیمت نفت بر رشد اقتصادی در دو مدل، با در نظرگرفتن درآمد نفت و بدون آن، با استفاده از روش خودرگرسیون با وقفههای ...
بیشتر
نفت، منبع اصلی انرژی و موتور رشد اقتصادی، یک نهاده ضروری در فرآیند تولید است که با مدرن سازی اقتصاد، مصرف آن به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. موضوع مطالعه حاضر، تحلیل نامتقارنی قیمت نفت در ایران است. در این راستا تاثیر قیمت نفت بر رشد اقتصادی در دو مدل، با در نظرگرفتن درآمد نفت و بدون آن، با استفاده از روش خودرگرسیون با وقفههای توزیعی غیرخطی(NARDL) برآورد شده است. نتایج مطالعه برای دوره زمانی 2018-2000 حاکی از آن است که تاثیر قیمت نفت بر رشد اقتصادی با احتساب درآمد نفت، نامتقارن ولیکن بدون درآمد نفت، متقارن بوده است.
اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
یوسف محنت فر؛ میلاد چشم اغلیده؛ مجید آقایی
چکیده
به دنبال افزایش نرخ رشد اقتصادی، دولت‌ها به‌طور فعال در حال بهینه‌سازی کارایی بودجه خود هستند. این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین کسری بودجه دولت‌ها و رشد اقتصادی با تأکید بر کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه به‌ویژه گروه D8 در بازه زمانی 2010 تا 2021 و با روش گشتاورهای تعمیم‌یافته سیستمی (SYS-GMM) انجام شده است. نتایج نشان میدهد که در ...
بیشتر
به دنبال افزایش نرخ رشد اقتصادی، دولت‌ها به‌طور فعال در حال بهینه‌سازی کارایی بودجه خود هستند. این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین کسری بودجه دولت‌ها و رشد اقتصادی با تأکید بر کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه به‌ویژه گروه D8 در بازه زمانی 2010 تا 2021 و با روش گشتاورهای تعمیم‌یافته سیستمی (SYS-GMM) انجام شده است. نتایج نشان میدهد که در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه به ویژه گروه D8، ضریب منفی کسری بودجه بر رشد اقتصادی را میتوان به نگرانیهایی مانند اثر ازدحام، نرخهای بالای بهره یا کاهش اعتماد به اقتصاد به دلیل عدم تعادل مالی و حمایت از رویکرد نئوکلاسیکها نسبت داد. علاوه بر آن تاثیر مثبت تقریباً یکبهیکی بین رشد اقتصادی گذشته و سطح فعلی رشد اقتصادی وجود دارد. با اینحال، این پژوهش به درک تأثیر پایدار کسری بودجه بر شرایط اقتصادی فعلی در کشورهای توسعه‌یافته و درحال‌توسعه کمک میکند. با توجه به یافته‌ها، سیاستگذاران باید اتخاذ تدابیری را در نظر بگیرند که رشد اقتصادی پایدار را تقویت کند و درعینحال در مدیریت کسری بودجه احتیاط کند.
علیرضا دهقان طرزجانی؛ مهرزاد ابراهیمی؛ هاشم زارع؛ عباسی امینی فرد
چکیده
صنایع با فناوری بالا سهم قابل توجهی در تولیدات داخلی و خارجی و اشتغال و سرمایه بازار در اقتصادهای در حال توسعه دارند. این صنایع به عنوان صنایع پیشران در تولیدات با مزیت رقابتی در تحلیل توسعه و رشد کشورها همواره مدنظر میباشند. از این رو، در تحقیق حاضرتلاش شده تا با استفاده از داده های مربوط به میزان رشد تولید صنایع با فناوری بالا ...
بیشتر
صنایع با فناوری بالا سهم قابل توجهی در تولیدات داخلی و خارجی و اشتغال و سرمایه بازار در اقتصادهای در حال توسعه دارند. این صنایع به عنوان صنایع پیشران در تولیدات با مزیت رقابتی در تحلیل توسعه و رشد کشورها همواره مدنظر میباشند. از این رو، در تحقیق حاضرتلاش شده تا با استفاده از داده های مربوط به میزان رشد تولید صنایع با فناوری بالا ، نقش نوآوری و مالکیت فکری را در رشد این صنایع بررسی شود. بدین منظور، مدلی با استفاده از روش داده های تابلویی در 11 کشور منتخب خاورمیانه در دوره زمانی سالهای 2009 تا 2018 برآورد شده است. متغیر وابسته مدل، رشد صنایع با فنآوری بالا و متغیرهای مستقل آن، نوآوری و مالکیت معنوی، توسعه زیرساختها، درآمد سرانه شاغلین و سرمایه گذاری مستقیم خارجی می باشد. نتایج حاصل از تخمین مدل نشان می دهد که تمامی متغیرهای مستقل نامبرده بر رشد صنایع با فنآوری بالا تاثیر مثبت و معناداری دارند.
