بررسی تغییرات در مقیاس یارانه گاز طبیعی ایران و تجزیه عوامل

صادقی, زین العابدین; جلایی, سید عبدالمجید; امین, هانیه

doi:10.30473/indeco.2020.7021

نوع مقاله : کاربردی

نویسندگان

¹ دانشیار گروه اقتصاد، دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان ایران

² استاد گروه اقتصاد دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

³ کارشناس ارشد اقتصاد انرژی از دانشگاه شهید باهنر کرمان

https://doi.org/10.30473/indeco.2020.7021

چکیده

امروزه با توجه به پیامدهای استفاده از سوخت‌های فسیلی بر محیط‌زیست، کشورهای عمده مصرف‌کننده انرژی به سمت توجه بیشتر به انرژی‌های نو و همچنین گاز طبیعی سوق داده شده‌اند. به همین جهت یکی از حامل‌های پرمصرف انرژی در ایران گاز طبیعی می‌باشد که افزایش توجه به مسائل زیست‌محیطی و تلاش برای کاهش انتشار گازهای آلاینده باعث افزایش میزان مصرف و به نسبت آن افزایش یارانه پرداختی برای این حامل انرژی نسبت به سال 2000 میلادی شده است. لذا مدیریت و برنامه‌ریزی دقیق در زمینه عرضه و تقاضای انرژی به‌خصوص بحث یارانه گاز که در سال‌های اخیر شاهد تغییرات زیادی در این زمینه بوده‌ایم و اصلاح ساختار موجود، ضروری می‌باشد. در همین راستا پژوهش حاضر که با هدف بررسی تحلیل تغییرات در مقیاس یارانه گاز طبیعی و تجزیه عامل های آن در ایران انجام شده است، با استفاده از رویکرد تجزیه شاخص و روش LMDI-I تغییرات یارانه گاز طبیعی طی سال‌های 1388 تا1394 به چهار اثر به صورت زمانی زنجیره‌ای تجزیه شده است.نتایج نشان می‌دهد در بخش‌های مختلف اقتصاد ایران اثر قیمت رقابتی گاز طبیعی بیشترین و اثر مکانیسم قیمت‌گذاری گاز طبیعی کمترین تأثیر را در تغییرات مقیاس یارانه گاز طبیعی داشته‌اند که این موضوع نشان‌دهنده تأثیرپذیری بخش‌های مختلف اقتصاد ایران از قیمت‌های منطقه‌ای و بین المللی وتأثیر اندک طرح هدفمندی یارانه‌ها در این حوزه می‌باشد به طور کلی ترتیب اثرگذاری عوامل تجزیه در تغییرات مقیاس یارانه گاز طبیعی را می‌توان به این صورت برشمرد: اثر قیمت رقابتی، اثر مصرف، اثر ساختار مصرف و در انتها اثر مکانیسم قیمت‌گذاری

کلیدواژه‌ها

20.1001.1.24767077.1398.3.10.4.3

مراجع

اکبری، نعمت‌الله؛ طالبی، هوشنگ و اعظم جلایی (1393)، "تأثیر قانون هدفمندسازی یارانه‌ها بر مصرف انرژی خانوار (مطالعه موردی: شهر اصفهان)"، پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران. شماره11، سال سوم، تابستان، صص 66-29.

قادری، فرید؛ رزمی، جعفر و عسکر صادقی (1384). "بررسی تأثیر یارانه مستقیم انرژی بر شاخص‌های کلان اقتصادی، با نگرش سیستمی". نشریه دانشکده فنی، جلد 39، شماره4، صص 537-527

محمدی، تیمور؛ قاسمی، عبدالرسول و امیر نکونام (۱۳۹۷). "واکنش قیمت گاز طبیعی نسبت به تغییرات قیمت نفت خام در بازار منطقه‌ای اروپا و آسیا: رهیافت انتقال رژیم مارکف برداری". اقتصاد انرژی ایران (اقتصاد محیط زیست و انرژی)، 7(27)، صص ٣٠-١.

Ang B.W., Bin Su and H. Wang (2016). "A Spatial–Temporal Decomposition Approach to Performance Assessment in Energy and Emissions". Energy Economics. No.60, pp. 112-121

Ang B.W. (2005). “The LMDI Approach to Decomposition Analysis: a Practical Guide”. Energ Policy 33 (7), pp. 867–871.

Ang B.W. and X.Y. Xu (2014). “Multilevel Index Decomposition Analysis: Approaches and Application”. Energy Economics. No.44, pp.375–382.

Ang B.W. (2004). “Decomposition Analysis for Policymaking in Energy: which is the Preferredmethod?”. Journal of Energy Policy. No. 32, pp. 1131–1139.

Bu Y., Bai J.H. and Q.B. Shi (2020). “Spatial Pattern and Driving Factors for Interprovincial Natural Gas Consumption in China: Based on SNA and LMDI”. Journal of Cleaner Production, 121392.

Hammonda G.P. and J.B. Norman (2011). Decomposition Analysis of Energy-Related Carbon Emissions from UK Manufacturing. Energy (In Press).

http://www.mgtsolution.com/olib/752149908.aspx

Lin B. and Z. Li (2020). “Analysis of the natural gas demand and subsidy in China: A multi-sectoral perspective”. Energy, 117786.

Su B. and B.W. Ang (2011). “Stractural Decomposition Analysis Applied to Energy and Emission: Aggregation Issues”. Economic Systems Research, 24(3), pp. 299-317.

Wang T. and B. Lin (2014). "China's Natural Gas Consumption and Subsidies-From a Sector Perspective". Energy Policy, Vol. 65, Issue.G, pp.541-551.

Zhao H., Tan L., Zhang W., Ji M., Liu Y. and L. Yu (2010). “Decomposing the Influencing Factors of Industrial Carbon Emissions in Shanghai Using the LMDI Method”. Energy, No 35, pp.2505–2510.

Zhao X., Zhang X. and S. Shao (2016). “Decoupling CO2 Emissions and Industrial Growth in China over 1993–2013: the role of investment”. Energy Econ. No. 60, pp.275–292.

فصلنامه علمی پژوهش های اقتصاد صنعتی

بررسی تغییرات در مقیاس یارانه گاز طبیعی ایران و تجزیه عوامل

مراجع

مراجع

دوره 3، شماره 10
اسفند 1398
صفحه 55-73

بررسی تغییرات در مقیاس یارانه گاز طبیعی ایران و تجزیه عوامل

مراجع

مراجع

دوره 3، شماره 10اسفند 1398صفحه 55-73

دوره 3، شماره 10
اسفند 1398
صفحه 55-73