با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد دفاع ایران و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : بنیادی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مدیریت بازاریابی، گروه مدیریت، واحد مبارکه، دانشگاه آزاد اسلامی، مبارکه ، ایران

2 دانشیار اقتصاد بین الملل، گروه مدیریت، واحد مبارکه، دانشگاه آزاد اسلامی، مبارکه ، ایران

3 استادیار مدیریت،گروه مدیریت، واحد مبارکه، دانشگاه آزاد اسلامی، مبارکه ، ایران

چکیده

امروزه صادرات و تنوع بخشی به آن از مهمترین عوامل رشد اقتصادی محسوب می‌گردد. این امر برای کشور ایران که در دهه اخیر شاهد اعمال تحریم‌های بین‌الملی و از دست دادن بخش اعظم درآمدهای نفتی بوده است که از اهمیتی دو چندان بر خوردار می‌باشد‌. بدین جهت شناسایی فرصت‌ها و محصولات صادراتی در جهت توسعه صادرات و تنوع بخشی به آن از اهمیت ویژه ای بر خوردار است. در این تحقیق، با استفاده از مدل پشتیبان تصمیم‌، فرصت‌های صادراتی برای محصولات صنعتی دارای مزیت نسبی آشکار شده ایران شناسایی می‌گردد. فرصت صادراتی به ترکیب محصول صادراتی-بازار هدف صادراتی اطلاق می‌گردد. نتایج بررسی از میان 158 بازار هدف بالقوه صادراتی و 38 محصول با مزیت نسبی آشکار شده نشان می‌دهد، 107 فرصت صادراتی به عنوان فرصت‌های قوی برای توسعه صادراتی ایران محسوب می‌شوند که مهم‌ترین فرصت‌های صادراتی القوه ایران در کشورهای آلمان، ایتالیا، اسپانیا، ترکیه، مالزی، هلند، بلغارستان، فرانسه، اندونزی، بلژیک، چین، رومانی، کنیا، کویت و گرجستان وجود دارند. قسمت اعظم محصولات با پتانسیل صادرات قوی مربوط به محصولات نفتی، پایه پتروشیمی، معدنی و فلزات می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

شهبازی منشادی. مهرداد، سالارزهی. حبیب اله، (1395)، “شناسایی  و اولویت‌بندی مولفه‌های استراتژیک تاثیرگذار بر جایگاه برند ملی فرش دستباف ایرانی در بازار جهانی”، فصلنامه علمی پژوهشی گلجام، انجمن علمی فرش ایران شماره 30، پاییز و زمستان 1395،صص 66-47 .
طهماسبی.‌ حمزه امین، سلطونی. آرزو (1399)، “بررسی برهمکنش عوامل بازارهای هدف صادراتی فرش دستباف ایران با استفاده از دیمتل فازی”، دو فصلنامه علمی گلجام، دوره 16، شماره 37، بهار و تابستان 1399، صص 35-23.
صالح‌آبادی. علی، (1399)، “فرصت خداحافظی با نفت”، ماهنامه صندوق ضمانت صادرات ایران، شماره اول، تیرماه 1399. صص 34-30.
لاهوتی.‌ محمد، (1399)،“سپردفاعی برای حفاظت از ضربات تحریم”، ماهنامه صندوق ضمانت صادرات ایران، شماره اول، تیرماه 1399. صص 22- 18 .
متفکرآزاد.‌ محمدعلی، غالبی. صادق، چهانگیری. خلیل، (1388)، “بررسی مزیت نسبی و اولویت‌بندی بازارهای هدف صادرات صنایع پوست و چرم ایران”، پژوهشنامه علوم اقتصادی، سال ششم، شماره‌ی 11، نیمه اول 1390، صص 168- 149.
مدرسی. میثم، افراسیابی. سمیرا، باقری قره بلاغ. هوشمند، خانی. فاطمه (1399)، “اولیوت‌بندی بازارهای هدف صارات گوجه فرنگی ایران با استفاده از روش تاکسونومی عددی”، مجلخ کدیریت کسب و کارهای بین‌المللی دانشکده اقتصاد  و مدیریت دانشگاه تبریز، سال سوم، شماره 2، تابستان 99، صص 119- 103.
معاونت پژوهش‌های زیربنایی و امور تولیدی، “چالش‌ها و راهکارهای توسعه صادرات محصولات و خدمات دانش بنیان”(1397)، مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، شماره 16162، آذرماه 1397.
منصوری.‌ علیرضا، رنجبریان. بهرام، کاظمی. علی، محمدشفیعی. مجید (1399)،‌ “غربالگری بازارهای صادراتی از طریق شناسایی و اولویت‌بندی شاخص‌های کلان موثر در صنعت فولاد‌‌‌”، مجله‌ پژوهش‌های مدیریت در ایران، دوره 23، شماره 4، زمستان 1398.  
ممی‌پور. سیاب، نجفی. سمیه (1395)، “شناسایی فرصت‌های صادراتی بالقوه و بالفعل محصولات با فناوری پیشرفته در ایران (رهیافت مدل پشتیبانی تصمیم‌گیری)”، مجله مجلس و راهبرد، سال 23، شماره 88، صص 174-135.
یعقوبی منظری. پریسا، رضایی. مهدی(1397)، “شناسایی بازارهای هدف کالاهای صنعتی با فناوری بالای ایران در کشورهای اسلامی”، فصلنامه علمی ترویجی اقتصاد و بانکداری اسلامی، شماره 24، پاییز 1397، صص 110-89.
Bukola B. O., (2018). “An Application of the Decision Support Model to Louisiana’s Exports”, The International Journal of Social Sciences and Humanities Invention, 5(01): 4307-4313 2018 DOI: 10.18535/ijsshi/v5i1.10 , pp 4313-4303.
Cameron. M., Viviers. W., (2017). “ Identifying realistic export opportunities for Rwanda based on the TRADE-DSM approach”, IGC Intrnational Growth Centre, 31 August 2017, pp 23-1.
Cameronn, Martin., Viviers, Wilma., (2017). “Using a Dicision Support Model to Identify Export Opportunities”, International Growth Centre, F-38410-RWA-1, 2017.
Cuyvers, Ludu., (2019). “ the benefits of full trade liberalization and accessibility RCEP for Thailands export potentials”,The Proceedings ofthe 8th ICADA 2019.
Jacobs. Carli., Viviers. Wilma., Steenkamp. Ermie., (2014). “Identifying Accessible Export Opportunities for South Africa in South America”, Journal of Economic and Financial Sciences, JEF - April 2014 7(1), pp. 13-34.
Konstantakopoulou, Ioanna., (2020).“ Realistic export opportunities for the Greek Economy”, Economics Bulletin, Volume 40, Issue 1, pages 87-95.
Pearson,  Joseph, .  Viviers . Wilam., Cuyvers. Ludo.,  Naudé Wim., (2010). “Identifying export opportunities for South Africa in the southern engines: A DSM approach”,  International Business Review, Volume 19, Issue 4, August 2010, Pages 345-359.
Pisa. N , Vivers. W ., Rossouw. R., (2016). “enhancing industrial cluster formation through the realistic export opportunities of the trade- DSM”, South African Journal of Economics,  Vol. 00:00 Month 2016. Pp 19-1.
Susara. J., Jansen van Rensburg., Wilma Vivers., Martin Cameron, Ali Parry ., (2019). “Identifying export opportunities between IORA member states using the TRADE-DSM® methodology: a case study involving South Africa and Thailand”, Journal of the Indian Ocean Region , Volume 15, 2019.
Viviers. Wilma., Cuyvers. Ludo., Steenkamp. Ermie., Grater. Sonja., Matthee. Marianne., Krugell. Waldo., (2014).  “Identifying New Product And Service Export Opportunities For South Africa Using A Decision Support Model”, International Business & Economics Research Journal , November/December 2014 Volume 13, Number 6, pp 1418-1403.