با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد دفاع ایران و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : کاربردی

نویسنده

دکترای اقتصاد، دانشگاه باهنر کرمان

چکیده

در این مقاله با استفاده از شاخص لرنر، ارزیابی از قدرت بازاری صنایع تبدیلی فعال بخش کشاورزی ارایه گردیده است. نتایج این مطالعه نشان می دهد صنایع "تولید کود شیمیایی و ترکیبات ازت"، صنایع "آماده سازی و آرد کردن غلات و حبوب"، صنایع "پاک کردن و درجه بندی و بسته بندی خرما" و صنایع "عمل آوری و حفاظت ماهی و فراورده های ماهی و سایر حیوانات دریایی از فساد" بترتیب با دارا بودن شاخص لرنر 56/0،  41/0 ،  24/0  و  18/0 دارای بالاترین قدرت بازاری در میان صنایع تبدیلی بخش کشاورزی در ایران بوده اند. همچنین یافته های این تحقیق بیانگر آن است که صنایع "تولید روغن و چربی حیوانی و نباتی خوراکی"، صنایع "عمل آوری و حفاظت گوشت و فراورد ههای گوشتی از فساد"، صنایع " عمل آوری و حفاظت میوه ها و سبزی ها از فساد (بجز پسته و خرما) ، صنایع "تولید فراورده های لبنی" و " تولید ماشین آلات کشاورزی و جنگلداری" صنایعی با ساختار رقابت موثر بوده اند و صنایع " عمل آوری و حفاظت ماهی و فراورده های ماهی و سایر حیوانات دریایی از فساد"، "پاک کردن و درجه بندی و بسته بندی خرما"، " آماده سازی و آرد کردن غلات و حبوب" ،" چای سازی" و " تولید کود شیمیایی و ترکیبات ازت" جز صنایعی می باشند که دارای ساختار انحصار موثر بوده اند.

کلیدواژه‌ها

ابونوری،  اسمعیل و سامانی پور (1381). "برآورد پارامتریکی نسبت تمرکز صنایع در ایران"، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 22.
پژویان، جمشید؛ خداداد کاشی، فرهاد و محمدنبی شهیکی تاش (1390)، "ارزیابی شکاف بین قیمت و هزینه نهایی در صنایع ایران"، مجله اقتصاد مقداری، شماره 26.
حسینی، میرعبدالله (1381). "ساختار بازار جهانی خرما و بازارهای هدف خرمای صادراتی ایران"، موسسه مطالعات و پژوهش‎های بازرگانی.
 
حسینی، میرعبدالله و پرمه (1383). "ساختار بازار جهانی فرش دستباف"، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 32.
خداداد کاشی، فرهاد (1379). "انحصار، رقابت و تمرکز در بازارهای صنعتی ایران (73-1367)"، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 15.
خداداد کاشی،‌ فرهاد (1380). "ارزیابی قدرت و حجم فعالیت‎های انحصاری در اقتصاد ایران". موسسه مطالعات و پژوهش‎های بازرگانی.
 
خداداد کاشی، فرهاد و دهقانی (1384). "تبلیغات و تمرکز در بازارهای صنعتی ایران"، فصلنامه اقتصاد و مدیریت دانشگاه س-ب، شماره 27
خداداد کاشی،‌ فرهاد و محمد نبی شهیکی تاش (1384). "درجه رقابت در بازار جهانی محصولات منتخب کشاورزی". فصلنامه اقتصاد کشاورزی، شماره 63.
خدادادکاشی،‌ فرهاد و محمد نبی شهیکی‌تاش (1386). "حوزه و وسعت قانون رقابت با توجه به ساختار اقتصادی (مطالعه موردی ایران )". ویژه نامه علمی پژوهشی حقوق و اقتصاد، شماره پاییز و زمستان.
عبادی، جعفر و محمد نبی شهیکی تاش (1383). "بررسی تأثیر ساختار بازارهای کشاورزی در درآمد ارزی ایران". تحقیقات اقتصادی دانشگاه تهران ، شماره 67.
عزیزی، مریم (1383). "بررسی ساختار بازار جهانی زعفران". موسسه مطالعات و پژوهش‎های بازرگانی.
گرجی و ساداتیان (1379). "ساختار بازار یخچال خانگی در  ایران"، فصلنامه پژوهشنامه بازرگانی، شماره 16.
 Ashenfelter O. and D. Sullivan (1987). “Nonparametric Tests of Market Structure: An Application to the Cigarette Industry”, Journal of Industrial Economics, No.35, pp.483-98.
Azzam A., Lopez R.A. and C. Liron-Espana (2002). “Market Power and Efficiency: A Structural Approach”. Review of Industrial Organization, No. 20, ppl. 115–126.
Corts K.S. (1999). “Conduct Parameters and the Measurement of Market Power”. Journal of econometrics, No. 88, pp. 227-250.
Cowling K.G. and M. Waterson (1976). “price-cost Margins and Market Structure”, Econoica, No 43, pp. 267-274.
Diana chand Esfahani A. (2006). Modeling Market Power in the Indonesian Palm Oil Industry.  www. Usyd.edu. au
Domowitz Ian., Hubbard Glenn R. and Petersen Bruce C. (1988). “Market Structure and Cyclical Fluctuations in U. S. Manufacturing”, Review of Economics and Statistics, No. 70,
pp. 55-66.
Geroski P., Masson R. and J. Shaanan (1987). “The Dynamics of Market Structure”, International Journal of Industrial Organization, No. 5, pp. 93–100.
Hall Robert E. (1988). “The Relationship between Price and Marginal Cost in U.S. Industry”, Journal of Political Economy, No.96, pp. 921-47.
Martin Stephen (1988). “The Measurement of Profitability and the Diagnosis of Market Power”. International Journal of Industrial Organization, No. 6, pp. 301–321.
Oliveira Martins J. and S. Scarpetta (1999). “The Levels and Cyclical Behaviour of Mark-ups Across Countries and Market Structures”, OECD Economics Department Working Papers No. 213.
Panzer J.C. and J.N. Rosse (1987). testing for monopoly equilibrium, journal of industrial economics, No. 35, pp. 443-456.
Roeger W. (1995). “Can Imperfect Competition Explain the Difference between Primal and Dual Productivity Measures? Estimates for US Manufacturing”, Journal of Political Economy, No. 103, pp. 316-30
Saving Thomas R. (1970). “Concentration and the Degree of Monopoly”, International Economic Review, No. 11, pp. 139-146.
Schroeter J. R. (1988). “Estimating the Degree of Market Power in the beef Packing Industry”. Review of Economics and Statistics, No. 70,
pp. 158–162.
Shapiro Matthew (1987). “Measuring Market Power in U. S. Industry”, National Bureau of Economic Research Working Paper No. 2212.
Sullivan Daniel (1985). “Testing Hypotheses about Firm Behavior in the Cigarette Industry”. Journal of Political Economy. No.93, pp. 586-98.
Thompson A.J. (2000). “Import Competition and Market Power: Canadian Evidence. www. AOL.Com
Vallejo H. (2006). A Generalized Index of Market Power. www.Ssrn. Com/ 1090046
Weisman D.L. (2005). A Generalized Measure or Market Power. www. Ksu. edu