با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد دفاع ایران و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : کاربردی

نویسندگان

1 استادیار گروه اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس

2 کارشناسی ارشد علوم اقتصادی دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

طی سال­های اخیر سطح تحصیلات و مهارت نیروی­کار که سرمایه‌های انسانی کشور می‌باشند افزایش قابل‌توجهی یافته است و فراهم آوری اشتغال برای این قشر از افراد جامعه به یکی از مسائل پراهمیت مسئولان کشور بدل گشته است. سؤال مهم این است که رشد اقتصادی به چه میزان بر تقاضای نیروی­کار با تأکید بر نیروی­کار تحصیل­کرده دانشگاهی در ایران مؤثر بوده است. از این‌رو هدف این مقاله ارائه برآوردی از کشش اشتغال ناشی از رشد اقتصادی در 22 بخش صنعتی ایران بر اساس کدهای آیسیک دو رقمی به‌منظور سنجش حساسیت اشتغال برحسب سطح تحصیلات به رشد اقتصادی می­باشد. بدین منظور با استفاده از مدل پنل دیتا به روش حداقل مربعات معمولی کاملاً تعدیل‌شده (FMOLS) در طول دوره 1374 تا 1394 مدل­هایی برآورد شده است که نتایج آن نشان می­دهد که در بلند­مدت هرچه به سمت سطوح بالاتر تحصیلات حرکت شود تاثیر مثبت و معنادار ارزش‌افزوده حقیقی کاهش می­یابد. بنابراین الگوی رشد بخش صنعت در کشور کمتر در جهت به‌کارگیری افراد با تخصص و دانش بالا بوده است و لذا لازم است سیاست­های اقتصادی در جهت هدایت رشد ارزش افزوده بخش صنعت به سمت جذب و ایجاد اشتغال برای نیروهای متخصص سوق داده شوند.

کلیدواژه‌ها

امینی، علیرضا و فرزانه منصوری (1387)،"تحلیل عوامل مؤثر بر اشتغال جوانان به تفکیک بخش‌های عمده اقتصادی ایران"، پژوهشنامه اقتصادی ، شماره3  (ویژه‌نامه بازار کار )، صص 139-121.
امامی، کریم و الهه  ملکی (1393)، "بررسی اثر نوسانات نرخ ارز بر اشتغال در ایران"، فصلنامه اقتصاد مالی، سال8، شماره 26، صص 95-112.
باصری، بیژن و اسفندیار جهانگرد (1385). "نقش فناوری بر اشتغال صنایع کارخانه­ای ایران". فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، سال هشتم، شماره28، صص63-87.
پدرام، مهدی و مریم حبیبی‌فر (1387)، "بررسی رابطه بلندمدت تقاضای نیروی­کار و عوامل مؤثر بر آن در بخش صنعت ایران از طریق آزمون هم­جمعی جوهانسون"، پژوهشنامه ­اقتصادی، شماره3 (ویژه‌نامه بازار کار) ، صص141 تا161 .
تفضلی، فریدون (1393)، تاریخ عقاید اقتصادی. تهران: نشر نی.
خالصی، امیر و علیرضا فرهادی کیا (1390). تقاضای نیروی کار در اقتصاد ایران و پیش‌بینی آن در دوره برنامه پنجم توسعه. طرح تهیه اسناد توسعه اشتغال و سرمایه‌گذاری در سطوح ملی، دستگاهی و استانی، گزارش شماره 29
 خانزادی،آزاد و مریم حیدریان (1398). "بررسی و مقایسه آستانه‌های رشد اقتصادی در قانون اوکان و وردورن؛ کاربردی از مدل PSTR برای استان‌های ایران"،  فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 9، شماره 35، صص103-120       
 دادبخش، مریم (1389)، عوامل اقتصادی مؤثر بر تقاضای نیروی­کار، پایان‌نامه کارشناسی­ارشد دانشگاه الزهرا.
دانش جعفری، داوود؛ سردار شهرکی، علی ؛ اثنی عشری، هاجر و یحیی حاتمی (1392). "تأثیر تکانه‌های نرخ ارز بر چالش‌ها و چشم‌اندازهای اشتغال بخش صنعتی ایران"، فصلنامه سیاست‌های راهبردی و کلان، سال1، شماره 1، صص 104-93.
رضوی، مهدی و رسام  مشرفی (1383)، "تحلیل دینامیکی اشتغال در اقتصاد ایران بررسی موردی قانون اکان"،  فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران،  دوره 6، شماره 18، صص 38-1.
سعدی، محمدرضا و میرحسین موسوی (1392). "بررسی عوامل و سیاست­های موثر بر اشتغال نیروی­کار"، فصلنامه پژوهشنامه اقتصادی، سال 13، شماره49، صص 177-198.
شهبازی، کیومرث و سیدیوسف فتاحی (1396). "بررسی نقش سرمایه در اشتغال‌زایی و افزایش تقاضای نیروی­کار در بخش صنعت ایران"، فصلنامه علمی پژوهشی پژوهش‌های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار)، دوره 17، شماره 1، بهار 1396، صص 145-162.
فلاحی، محمدعلی؛ حسین‌زاده بحرینی، محمدحسین و حسن مقدم‌نژاد (1391). "بررسی رابطه بین تغییرات بهره‌وری و اشتغال در صنعت ایران (کاربرد روش تجزیه بلانچارد- کوآ)"، فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، دوره2، شماره8، صص 36-23.
فلاحتی، علی؛ فطرس، محمدحسن؛ رضایی، الهام و عبدالرضا کرانی (1397). "ارزیابی اثرپذیری اشتغال از رقابت وارداتی (مطالعۀ صنایع کارخانه‌ای ایران)"، فصلنامه پژوهش‌های اقتصاد صنعتی، سال دوم، شماره 3، صص 18-9.
کمیجانی، اکبر و صمد کریمی (1379). "برآورد و شبیه‌سازی تابع تقاضای نیروی­کار ایران"، فصلنامه آینده‌پژوهی مدیریت، دوره 12،  شماره 3،  پیاپی47، صص 17-51.
محمودیان، اصغر؛ نجار زاده، رضا و کاظم یاوری (1396)." بررسی تأثیر عوامل اقتصاد کلان بر شدت اشتغال رشد اقتصادی در ایران"، مجله اقتصادی،  شماره 3 و 4، صص 27-52.
مولایی، محمد و مدیحه آشتیانی (1391)."تخمین تابع تقاضای نیروی‌کار در بخش صنعت طی سال‌های 1358 تا 1387"، فصلنامه پژوهش­نامه اقتصادی،  سال 12، شماره45، صص227-242.
 نوفرستی، محمد (1376)، ریشه واحد و همجمعی در اقتصاد سنجی، موسسه خدمات فرهنگی رسا.
 
 Ajilore T. and O. Yinusa (2011). “An Analysis of Employment Intensity of Sectoral Output Growth in Botswana”, Southern African Business Review, 15(2), pp. 26-42.
Barbulescu A. and E. Herman (2018). “The Economic Growth – Employment - Poverty REDUCTION Nexus in The Romanian Economy”, Economy and Society: Diversity, Creativity, and Technology 16–18 May 2018 Naples • Italy
Bernal-Verdugo L.E., Furceri D. and D.M. Guillaume (2012). Crises, labor Market Policy and Unemployment, IMF Working Papers No 12/65. Washington: International Monetary Fund.
Ben Slimane S. (2015). “the Relationship between Growth and Employment Intensity: Evidence for Developing Countries”, Asian Economic and Financial Review, 5(4), pp 680-692.
Bispham F. (2005). Estimation and Inference with Nonstationary Panel Data, Thesis for the Degree of Doctor of Philosophy, THE UNIVERSITY OF HULL.
Boltho A. and A. Glyn (1995). "Can Macroeconomic Policies Raise Employment?”. International Labour Review, 134(4–5), pp. 452–70.
Bogliacino F., Piva M. and M. Vivarelli (2012). R&D and Employment: An Application of the LSDVC Estimator using European Microdata, Economics Letters, pp. 56-59.
Crivelli E., Furceri D. and B. Toujas (2012). Can Policies Affect Employment Intensity of Growth? A Cross-Country Analysis, International Monetary Fund (IMF)
Engle R. and C.W.J. Granger (1987). “Co-Integration and Error Correction: Representation”, Estimation and Testing, Econometrica, 55(2), pp. 251-276.
Dopke J. (2001). “The Employment Intensity of Growth in Europe, Kiel Working Paper, No.1021, Kiel Institute of World Economics, Germany.
Freeman D.G. (2001). Panel Tests of Okun's Law for Ten Industrial Countries ,Economic Inquiry, 39(4), pp. 511-523.
Guisan M. and P. Exposito (2017). Employment by Sector, Productivity and Wages in 5 European Countries, 1965-2015: FIFTY Years of Evolution in Germany, Spain, France, Italy and UK, Econometrics and International Development, 17(2), pp. 33-46.
Islam R. (2004). “the nexus of economic growth, Employment and Poverty Reduction: an Empirical Analysis, ILO Report”, Recovery and Reconstruction Department, Geneva.
Mahadea D. and R. Simson (2010). “The Challenge of “Low Employment Economic Growth” in South Africa: 1994 — 2008”. South African Journal of Economic and Management Sciences, 13(4), pp 391-406.
Meyer D.F. and K.A. Sanusi (2019). Causality Analysis of The Relationships Between Gross Fixed Capital Formation, Economic Growth and Employment in South Africa, Studia Universitatis Babes-Bolyai Oeconomica, 64(1), pp. 33-44, DOI: 10.2478/subboec-2019-0003
Mkhize N. (2016). “The Sectoral Employment Intensity of Growth in South Africa, Ersa Economic Research Southern Africa”, ERSA working paper 631
Mourre G. (2004). “Did the Pattern of Aggregate Employment Growth Change in the Euro area in the late 1990s? European Central Bank Working Paper Series No. 358. Brussels: European Central Bank.
Moosa I.A. (1997). “A cross-country comparison of Okun’s coefficient”, Journal of Comparative Economics, No. 24, pp. 335-356
Kapsos S. (2005). “the Employment Intensity of Growth: Trends and Macroeconomic Determinants, ILO Employment Strategy Papers.
Lee J. (2000). “the Robustness of Okun’s Law: Evidence from OECD countries”, Journal of Macroeconomics, 22(2), pp. 331-356.
Lim D. (1976). “On Estimating the Employment–output Elasticity for Malaysian Manufacturing”, Journal of Developing Areas, pp 305–316.
Pattanaik F. and N. Chandra Nayak (2011). International Conference on Business and Economics Research, vol.1 (2011) IACSIT Press, Kuala Lumpur, Malaysia
Perugini C. (2009). “Employment Intensity of Growth in Italy A Note Using Regional Data”, Regional and Sectoral Economic Studies, 9(1), pp. 59-105.
Perman R. and C. Tavera (2005). “A cross-country Analysis of the Okun's Law Coefficient Onvergence in Europe”. Applied Economics, 37(21), pp 2501-2513.
Perazzi J. and O. Merli (2017). Employment Intensity of Growth and Competitiveness in Colombia, roceedings of 5th Annual Spain Business Research Conference 11 - 12 September 2017, Expo Hotel, Barcelona, Spain ISBN: 978-1-925488-44-9
Piva M. and M. Vivarelli (2017), Is R&D Good for Employment? Micro econometric Evidence from the EU, Discussion Papers, No. 10581, Institute of Labor Economics (IZA).