با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد دفاع ایران و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : کاربردی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه اقتصاد نفت و گاز، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران

2 دانشیار گروه اقتصاد کشاورزی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران

3 استادیار گروه اقتصاد، واحد شیراز، دانشگاه آزاد اسلامی، شیراز، ایران

چکیده

با توجه به اهمیت تاثبر نرخ ارز در ارزش متغیرهای بخش انرژی ، در این پژوهش به بررسی جهش پولی نرخ ارز  و تاثیر آن بر  ارزش افزوده بخش انرژی(نفت-گاز) پرداخته شد  دوره زمانی مورد مطالعه طی سال­های 1980-2018 است .بدین منظور در قالب دو سناریو ،در ابتدا با استفاده از مدل ماندل فلمینگ و دورنبوش به  تحلیل نرخ ارز پرداخته شد و با استفاده از مدل خود توضیح با وقفه­های گسترده (ARDL) روابط بلندمدت بین متغیر جهش پولی نرخ ارز و سایر متغیرها مشخص شد. در سناریو دوم جهت بررسی اثرات آستانه­ای جهش پولی نرخ ارز و تاثیر آن بر ارزش افزوده بخش انرژی، مدل رگرسیون  آستانه­ای (TAR)  را با دو رژیم متفاوت مورد بررسی قرار می‌دهیم. نتایج تاثیر جهش پولی نرخ ارز بر ارزش افزوده بخش انرژی را در حالت دو رژیم آستانه نشان می­دهد. با توجه به نتایج زمانی که نرخ ارز کمتر از حد آستانه (149.98) قرار دارد، متغیرهای تشکیل سرمایه ثابت ناخالص و جهش پولی نرخ ارز معنادار نمی باشند و متغیرهای مصرف انرژی، تورم و موجودی سرمایه تاثیر معناداری بر ارزش افزوده بخش انرژی دارند. همچنین بعد از حد آستانه (149.98) متغیرهای موجودی سرمایه و تورم معنادار نشده و متغیرهای مصرف انرژی، جهش نرخ ارز و تشکیل سرمایه ثابت ناخالص اثر معناداری بر ارزش افزوده بخش انرژی دارند.

کلیدواژه‌ها

اژدری، علی اصغر و حسن حیدری (1396). " بررسی عوامل موثر بر ارزش افزوده بخش صنعت و معدن در ایران با استفاده از روش هم جمعی یوهانسون" مجلس و راهبرد،دوره24،شماره 89. صص 132-105.
ختایی، محمود و  سمیه شاه حسینی (1386). " بررسی اثر تغییرات درآمدهای نفتی بر نرخ ارز حقیقی در اقتصاد ایران" پژوهشنامه اقتصادی، دوره 7، شماره 3. صص 130-103.
زارعی، نسیبه و محمد قطب الدینی (1396). " تاثیر جهش پولی نرخ ارز بر اشتغال بخش کشاورزی"، فصلنامه سیاست‌های راهبردی و کلان. دوره 5، شماره 18. صص 141- 125.
طاهری فرد، احسان (1383). " نقش نرخ ارز در توسعه صادرات غیر نفتی در اقتصاد ایران". نشریه علمی برنامه ریزی و بودجه، دوره 9.شماره 6. صص 79-47.
طهرانچیان، امیر منصور؛ راسخی، سعید و یلدا مصطفی‌پور (1397). "اثرات آستانه‌ای نوسانات نرخ ارز بر ارزش افزوده بخش های اقتصاد ایران". فصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران. دوره 7، شماره 28. صص 85-61 .
معیری، فرزاد و همکاران (1397). "بررسی تآثیر جهش پولی نرخ ارز بر فعالیت‌های عمده و اصلی اقتصاد در ایران". فصلنامه پژوهش­های اقتصادی (رشد و توسعه پایدار). شماره 18، صص124-105.
نقیبی، محمد (1396). "بررسی تاثیر نرخ ارز موثر واقعی و نا اطمینانی­های آن بر ارزش افزوده بخش صنعت اقتصاد ایران". فصلنامه پژوهش­های اقتصادی ( رشد و توسعه پایدار ). سال 18، شماره 2، صص 80-48.
کوچک‌زاده، اسماء و عبدالحمید جلایی (1393). "بررسی تاثیر نااطمینانی نرخ ارز بر رشد بخش های اقتصادی ایران". فصلنامه پژوهش­های رشد و توسعه اقتصادی، دوره 4، شماره 16، صص20-11 .
Alagidede P. and M. Ibrahim (2017). On the causes and effects of exchange rate volatility on economic growth Evidence from Ghana, Journal of African, pp. 21-31.
Barguellil A. Ben-Salha O. and M. Zmami (2018). Exchange Rate Volatility and Economic Growth, Journal of Economic Integration, No.33, pp.1302-1336.
Bhar R. and A.G. Malliaris (2012). Oil prices and the impact of the financial crisis of 2007–2009, Energy Economic, No. 33, pp. 1049–1054.
Bottecchia L. (2011). Growth and Exchange Rate Volatility: A Panel data Analysis, Applied Economics, pp. 26-45.
Bodenstein M., Guerrieri L. and L. Kilian (2012). Monetary Policy Responses to oil Price Fluctuations, IMF Econ, Rev. , No. 60, pp.470–504.
 
 
Capistran Carlos (2017). Identofying Dornbushs Exchange Rate Overshooting with Structural VEC: Evidence from Mexico-working papers.No 21, 2017-11.
Chen  S.S. and H.C. Chen (2007). Oil Prices and Real Exchange Rates, Energy Economics, No.29, pp.390-404.
Chikeziem F. and U. Ikenna (2016). Effects of Exchange Rate Fluctuations on Finance and Economics Research, No 31, pp. 204-220.
Presley K. and B. Lin (2018). “Exchange rate Fluctuations, oil Price Shocks and Economic Growth in a Small net-importing Economy”. Energy,Elsevier, 151C, pp. 402-407.
Sakib B. and M. Murshed (2018). Examining the Exchange Rate Overshooting Hypothesis in Bangladesh a Contegration and Causality Analysis, World journsl of social sciences, Vol8, pp. 69-83.