با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد دفاع ایران و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : کاربردی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم اقتصادی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری رشته علوم اقتصادی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

چکیده

در این مقاله ضمن معرفی معیار کشش تغییرات حدسی تلاش می­شود که با بهره­گیری از داده­های فصلی صنعت چاپ ایران طی سالهای 1393- 1375 در سطح کد دورقمی ISIC مرکز آمار ایران نسبت به سنجش و اندازه­گیری پویای قدرت بازاری در این صنعت اقدام شود. بنابراین با استفاده از اطلاعات بخش تقاضا، عرضه و فرایند بهینه­سازی رفتار تولید کننده، تابع سنجش پویای کشش تغییرات حدسی استخراج شده است. در واقع، این تحقیق با استفاده از معیار کشش تغییرات حدسی، میزان قدرت بازاری در وضعیت ایستا با تکنیک­ حداقل مربعات دو مرحله­ای (2SLS) و در حالت پویا با مدل تصحیح خطای بردای(VECM)  مورد ارزیابی و مقایسه قرار می­دهد. نتایج محاسبه الگوی ایستای کشش تغییرات حدسی بیانگر آن است که این شاخص از نظر آماری ناچیز اما معنی­دار بوده و فرضیه وجود رفتار رقابتی در این صنعت تایید می­شود. علاوه بر این نتایج حاصل از تخمین مدل پویا دلالت برآن دارد که در کوتاه­مدت هرچند بنگاه­ها در وضعیت رقابتی فعالیت می­کنند اما در بلندمدت درجه­ای از همکاری و تبانی بین بنگاه­ها ایجاد شده که این امر منجر به قدرت بازاری بنگاه­ها و ساختار غیررقابتی انحصار چندجانبه در این زیر بخش صنعتی شده است.

کلیدواژه‌ها

 ابراهیمی، مهرزاد؛ خدادادکاشی، فرهاد و مجید احمدیان (1393). "ارزیابی اندازه همکاری و انحصاردرصنایع بزرگ ایران: رویکرد کشش تغیرات حدسی طی سال‌های (1386-1358)". فصلنامه پژوهش‌ها وسیاست‌های اقتصادی، 22(69)، صص 179-198.
خدادادکاشی، فرهاد؛ نورانی آزاد، سمانه و خدیجه گراوند (1394). "مقایسه تطبیقی قدرت انحصاری در صنعت لاستیک و پلاستیک ایران". فصلنامه نظریه‌های کاربردی اقتصاد، 2(3)، صص27 – 48.
شهیکی­تاش، محمدنبی و اعظم محمدزاده (1393). "سنجش کشش تغییرات حدسی در ساختار انحصار چند جانبه بر اساس رویکرد ایواتا". فصلنامه اقتصاد و توسعه کشاورزی، 28(3)، صص 272-281.
شهیکی­تاش، محمدنبی و حمید حجتی (1392). "سنجش کشش تغییرات حدسی و قدرت بازاری در صنایع منتخب ایران". فصلنامه مطالعات اقتصاد کاربردی در ایران ، 2(1)، صص81-99.
قطبی زاده، سعید (1392). "بررسی وضعیت صنعت چاپ در ایران". گزارش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت امور فرهنگی دفتر امور چاپ.
مرکز آمار ایران (1393)، نتایج طرح­ جامع آمارگیری از کارگاه­های صنعتی ده نفر کارکن و بیشتر کشور در سال 1393، تهران: معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی.   
Adjei-Frimpong K., Gan C. and B. Hu (2016), “Competition in the Banking Industry: Empirical Evidence from Ghana”, Journal of Banking Regulation, 17(3), pp. 159-175.
Appelbaum E. (1982), “The Estimation of the Degree of Oligopoly Power”, Journal of Econometrics, 19(2-3), pp.  287-299.
Bresnahan T.F. (1982), “The Oligopoly Solution is Identified”, Economic Letters, 10(1-2), pp.87-92.
Bresnahan T.F. (1989), “Empirical Studies Concept of Industries with Market Power, in: Schmalensee, R., Wiling, R. (Eds.)”, Handbook of Industrial Organization, No.2, pp. 1011-1057.
Cabral L.M. (2000), “R&D Cooperation and Product Market Competition”, International Journal of Industrial Organization, 18(7), pp. 1033-1047.
Chang S.C., Della Chang J. C. and T.H. Huang (2012). “Assessing Market Power in Us. Commercial Banking Industry under Deregulation”, Economic Modelling, 29(5), pp.1558-1565.
Gollop F.M. and M.J. Roberts (1979), “Firm Interdependence Oligopolistic Markets”, Journal of Econometrics, 10(3), pp. 313-331.
Iwata G. (1974), “Measurement of Conjectural Variations in Oligopoly”, Econometrica, 42(5), pp. 947-966.
Kamien M.I. and N.L. Schwartz (1983), “Conjectural Variations”, The Canadian Journal of Economics, 16(2), pp. 191-211. 
Kutlu L. and R.C. Sickles (2017). “Measuring Market Power When Firm Price Discriminent”, Empirical Economic, 53(1), pp. 287-305.
Lagarto J., Sousa J.A., Martins Á. And P. Ferrão (2014), “Market Power Analysis in the Iberian Electricity Market Using a Conjectural Variations Model”, Energy, No. 76, pp. 292-305.
 Lau L.J. (1982), “on Identifiying the Degree of Competitiveness from Industry Price and Output Data”, Economic Letters, No. 10, pp. 93-99.
Perry M.K. (1982), “Oligopoly and Consistent Conjectural Variations”, The Bell Journal of Economics, 13(1), pp. 197-205.
Pollak R.A. and T.J. Wales (1992), Demand System Specification and Estimation, Oxford  University Press on Demand.
Rosenbaum D.I. (1994), “Efficiency V. Collusion: Evidence Cast in Cement”, Review of Industrial Organization, 9(4), pp. 379-392.
Slade M.E. (1986), “Conjectures Firm Characteristics and Market Structure”, International Journal of Organization, 4(4), pp.347-369.
Steen F. and K.G. Salvance (1999), “Testing for Market Power using a Dynamic Oligopoly Model”, International Journal of Industrial Organization, 17(2), pp. 147-177.
Umar Muazu A., Abidin Mohamed Z., Shamsuddin M.N. and I. Abdulatif (2016), “Measuring Market Power in the Integrated Malaysian Poultry Industry: New Empirical Industrial Organization Approach”, Journal of Food Products Marketing, 22(4), pp. 455-470.
Vallejo H. (2008). A Generalized Index of Market Power. Revista de Economia del Rostario. Ros. Bogata (Colombia), 10(2), pp. 95-107.
Wiendiyati Hanani N., Anindita R. and Syafrial (2015), “Measuring the Degree of Market Power in Indonesian Beef Industry”, Advances in Environmental Biology, No. 23, pp. 185-190.
Zhang Q., Yang H., Wang Q. and A. Zhang (2014), “Market Power and its Determinants in the Chinese Airline Industry”, Transportation Research Part A: Policy and Practice, No. 64, pp. 1-13.