با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد دفاع ایران و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : کاربردی

نویسندگان

1 دانش آموخته دکترای تخصصی رشته علوم اقتصادی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان، ایران

2 دانشیار گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان(خوراسگان)، اصفهان، ایران

3 استادیار گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

چکیده

رقابت پذیری  بازار کالا یکی از ارکان شاخص رقابت پذیری جهانی است . هدف این مطالعه بررسی   رابطه علیت بین کارایی بازار کالا و متغیرهای کامیابی اقتصادی(رشد اقتصادی و بیکاری) است. برای این منظوراز  از الگوی تصحیح خطای برداری تابلویی (PVECM) و آزمون والد بهره گرفته شد.  یافته های این تحقیق  حهت علیت  بلند مدت از  نرخ رشد اقتصادی، نرخ بیکاری، تکنولوژی، تجارت و سرمایه گذاری به کارایی بازار کالا را تایید کردند . علاوه براین جهت علیت بلند مدت از سمت متغیر هایی همچون  نرخ رشد اقتصادی، نرخ بیکاری، کارایی بازار کالا، تکنولوژی و تجارت به سمت سرمایه گذاری تایید شد.  نتایج این تحقیق همچنین نشان داد که به استثنای  کارایی بازار کالا و سرمایه گذاری، سایر متغیرها  مثل رشد اقتصادی، بیکاری، تکنولوژی و تجارت در جهت  تعدیل خطای کوتاه مدت به سمت تعادل بلند مدت موثر نمی باشند. به عبارت دیگر،  فقط برای کارایی بازار کالا و سرمایه گذاری ، ضریب جز تصحیح خطا   از لحاظ آماری منفی و معنادار بودند. سرمایه گذاری  موثرترین متغیر بر کارایی بازار کالا و  کامیابی اقتصادی تشخیص داده شد.سرمایه گذاری می باشد.

کلیدواژه‌ها

ابراهیمی سالاری تقی و نکیسا برزگر(۱۳۹۱). "بررسی جایگاه بازرگانی ایران با تاکید بر شاخص رقابت پذیری جهانی". اولین همایش ملی توسعه پایدار با دیدگاه بهبود محیط بازرگانی، ۶۸۸-۶۶۸.
ابریشمی، حمید (۱۳۸۷). "مبانی اقتصاد سنجی". جلد دوم. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
اصغر پور، حسین و پرویز محمد زاده و امید منبعی(1391). "بررسی تأثیر درآمد بر شادی نیروی کار در ایران". مجله تحقیقات اقتصادی، 38، 139-1.
امامی میبدی، علی(۱۳۷۹). "اصول اندازه گیری کارایی". تهران: انتشارات موسسه مطالعات و بهره وری.
اوشنی، محمد(1397). " اندازه گیری کارایی شرکت های توزیع برق ایران در راستای تنظیم اقتصادی بازار برق ایران". فصلنامه پژوهش های اقتصاد صنعتی، 6، 64-43.
پژویان، جمشید و فقیه نصیری، مرجان(۱۳۸۸). "بررسی اثرات رقابت پذیری بر رشد اقتصادی(رویکرد مدل رشد درونزا)". فصلنامه تحقیقات اقتصادی، ۱۳۲، ۹۸-۳۹.
جانی، سیاوش(1398). " تحلیل رشد بهره وری صنایع کارخانه ای ایران با تأکید بر اثرات شومپیتری و رهایی از رقابت". فصلنامه پژوهش های اقتصاد صنعتی، 7، 30-19.
خداداد حسینی، حمید و عادل آذر و اسماعیل شاه طهماسبی (۱۳۹۰). "اندازه گیری کارایی نسبی مزیت رقابتی ایران". نشریه مدیریت بازرگانی، ۱۳، ۱۱۲-۹۱.
شاه آبادی، ابوالفضل و آرش حیدری (۱۳۹۰). "بررسی عوامل تعیین کننده شدت تحقیق و توسعه در کشورهای منتخب در حال توسعه و توسعه یافته: رهیافت پانل دیتا". مجله سیاست علم و فناوری، ۱۳، ۱۰۸-۹۵.
شهیکی تاش، محمد نبی و نوروزی، علی(1396). " ارزیابی پارامتریک کارایی مصرف برق و تجزیه شدت مصرف برق در بخش صنعت ایران". فصلنامه پژوهش های اقتصاد صنعتی، 2، 85-65.
مهرگان، محمد رضا. (1383). "مدل های کمی برای ارزیابی عملکرد سازمان ها". تهران: انتشارات کتاب دانشگاهی.
میرا حسنی، منیرالسادات (۱۳۹۲). "بررسی تغییرات شاخص های رقابت پذیری ایران طی سال های گذشته و جایگاه ایران بین کشورهای منطقه و جهان". مجله اقتصادی، ۱ و ۲، ۴۴ -۲۵.
نجارزاده، رضا و ، سیما تمنایی فر و یحیی گلی (1391). "بررسی اثر آزادسازی تجاری بر بهره وری کل عوامل تولید در گروه منتخب کشورهای اسلامی". فصلنامه اقتصاد مقداری(بررسی های اقتصادی سابق)، 9، 152-129.
نوفرستی، محمد (۱۳۷۸). "ریشه واحد و همجمعی در اقتصادسنجی". تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
وارث، حامد و شاپور محمدی و یحیی پروندی. (۱۳۹۱). "تاثیر رقابت پذیری جهانی(GCI)  بر کامیابی اقتصادی کشورها: ارائه مدلی برای ارتقای رقابت پذیری ملی ایران". فصلنامه علوم مدیریت ایران، ۲۶، ۴۸-۲۵.
هنرور، نغمه و همایون رنجبرو ساره قبادی (1397). "بررسی رابطه بلند مدت بین کارایی بازار کالا و کارایی بازار نیروی کار در شاخص رقابت پذیری جهانی و متغیرهای کامیابی اقتصادی (رشد اقتصادی و بیکاری) در کشورهای منتخب آسیا". فصلنامه تحقیقات مدلسازی اقتصادی، 31، 278-245.
Auzina, A. (2014), “Labour productivity, economic growth and global competitiveness in post-crisis period”, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 156, 317 – 321.
Enders ,W. (1995), "Applied econometric time series", John Wiley & Sons. In USA.
Engle, R and C Granger, C. (1990), "Co–Integration and error correction: representation". Estimation and Testing Econometrica, 55(2), 251-276.
Farrell, J. (1957). "the Measurement of productive efficiency". Journal of Royal Statistical Society, 120( 3), 253-290.
Hamalainen T. (2003). "National competitiveness and economic growth: the changing determinants of economic performance in the world economy". 1st ed Edward Elgar Publishing.
https://stat.unido.org/cip/
https://www.weforum.org
Kao, C. (1999). “Spurious regression and residual-based tests for co-integration in panel data”, J. Econ,20(3), 44-90.
Lawton T. (1999). "Evalating european competitiveness and models for a successful business enviroment". European Business Journal, 11: 195-205.
Lazonick W. (2009). "What is new and permanent about the new economy?". Institute for Employment Research, 1-42.
Lutkepohl, H. (2005). "New introduction to multiple time series analysis", Springer-Verlag. Berlin.
Pesaran, H. (2007). “A simple panel unit root test in presence of cross section dependence”. Journal of Applied Econometrics, 22, 265–312.
Radukic, S and  Mastilo, Z and ZORANA Kostic, Z and Vladusic, L. (2019). "Measuring of The Goods and Labor Markets Efficiency: Comparative Study of Western Balkan Countries”. Montenegrin Journal of Economics, 15, 95_109.
Schwab, K. (2010), “The global competitiveness report 2010-2011”. Geneva: World Economic Forum. 501.

Tao, Z. (2018). “Policies to ensure Asia’s sustained economic success”, The IMF Press Center.