با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد دفاع ایران و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : کاربردی

نویسندگان

1 دانشیار گروه اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه فردوسی مشهد

3 استادیار دانشگاه فردوسی مشهد

4 دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

در دهه‌های اخیر، نرخ تورم در ایران علاوه بر اینکه، روند صعودی داشته است، در طی زمان نوسانات زیادی نیز تجربه کرده است. از طرفی، شاخص صنعت به عنوان یکی از شاخص‌های مهم بازار سهام نشان‌دهنده عملکرد بازار سهام و وضعیت صنعت و تولید هر کشور است که تحت تاثیر متغیرهای کلان اقتصادی مثل تورم نیز قرار دارد. از این‌رو، بررسی اثر تورم بر شاخص صنعت بازار سهام ایران نتایج مهمی ارائه می‌دهد. بنابراین این مقاله به صورت تجربی با داده‌های ماهانه طی دوره فروردین 1389 تا اسفند 1400 با استفاده از رگرسیون شرطی (WLS-Rolling Window )، به بررسی اثر تورم متغیر طی زمان بر شاخص صنعت بازار سهام ایران پرداخته است. نتایج رگرسیون شرطی نشان می‌دهد که اثر تورم بر شاخص صنعت در طی زمان ثابت نیست به این مفهوم که در شرایط تورمی مختلف، اثرگذاری تورم بر شاخص صنعت متغیر بوده است. علاوه بر این، اثرگذاری تورم بر شاخص صنعت از مرداد 1399 که روند شاخص صنعت تغییر کرده است، تغییر شدیدی داشته است.

کلیدواژه‌ها

ابونوری، اسمعیل، طهرانچیان، امیرمنصور & حمزه، مصطفی. (1391). رابطه بلند مدت بین بی ثباتی نرخ موثر واقعی ارز و شاخص بازدهی صنعت در بازار سهام تهران (رهیافت گارچ چند متغیره).  فصلنامه علمی مدلسازی اقتصادی، (18)6، 1-19.
امیری، مریم، موسوی، & امینی‌فرد، عباس. (1398). اثرات آستانه‌ای جهش پولی نرخ ارز بر ارزش افزوده صنعت نفت وگاز در ایران (1980-2018). فصلنامه پژوهش‌های اقتصاد صنعتی، 3(8)، 29-42.
پاشایی‌فام، رامین & امیدی‌پور رضا. (1388).بررسی تأثیر نرخ تورم بر بازده واقعی سهام در اقتصاد ایران، فصلنامه پژوهشها و سیاستهای اقتصادی، (50)17، 93-113.
جمالی، لیلا & خداپرست شیرازی، جلیل. (1398).بررسی تاثیر شوک های جهانی قیمت نفت خام و قیمت طلا بر بازار سهام ایران، (30-31)9، 83-92.
 زارع، هاشم & رضایی، زینب. (1385). تاثیر بازارهای ارز، سکه و مسکن بر رفتار شاخص بازار بورس اوراق بهادار تهران: یک الگوی تصحیح خطای برداری، مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان، (2)21، 99-112.
فقه‌مجیدی، علی & شهیدی، فریبا. (1397).تأثیرپذیری شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران از شاخص صنعت، شاخص مالی و متغیرهای کالن اقتصادی: رویکرد چرخشی مارکوف، فصلنامه نظریه های کاربردی اقتصاد، (5)2، 1-26.
گرجی‌پور، محمدجواد، عثمانی، فریبا & ابراهیمی‌سالاری، تقی. (1400). بررسی اثر عوامل کلان اقتصادی بر بازدهی سهام در طی شیوع همه‌گیری کووید-19 (مورد مطالعه صنایع منتخب بورس اوراق بهادار تهران). فصلنامه پژوهش‌های اقتصاد صنعتی، 5(17)، 59-70.
موسوی‌حقیقی، محمدهاشم, & راغب، مریم. (1393). اثر نرخ تورم بر عملکرد بازار سهام در ایران، پژوهش‌های پولی- بانکی، (19)7، 125-142.
مهدی آبادی، محمد & محمدی پور، رحمت اله. (1398). تعیین اثر غیرخطی نرخ بهره بازار پول بر بازار سرمایه با استفاده از مدل واریانس ناهمسانی شرطی خودهمبسته و مدل رگرسیون انتقال ملایم ، مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، (40)10، 126-151.
Adaramola, A. O., & Dada, O. (2020). Impact of inflation on economic growth: evidence from Nigeria. Investment Management and Financial Innovations, 17(2), 1-13.‏ https://orcid.org/0000-0001-9572-4092
Antonakakis, N., Gupta, R., & Tiwari, A. K. (2017). Has the correlation of inflation and stock prices changed in the United States over the last two centuries?. Research in International Business and Finance, 42, 1-8.
 
Apergis, N., Miller, S.M., 2009. Do structural oil-market shocks affect stock prices? Energy Econ. 31, 569–575.
 
Asiedu, E. L., Mireku-Gyimah, D., Kamasa, K., & Otoo, H. (2021). Interest rate, inflation and stock market performance in Ghana: a sector based vector error correction model perspective. African Journal of Business and Economic Research, 16(1), 185.‏ https://journals.co.za/doi/epdf/10.31920/1750-4562/2021/v16n1a8
 
Atarodi, S., Dehghan, A., & Asgari, M. (2018). The Effect of Exchange Rate Fluctuations and Oil Prices on the Export-Oriented Industries of the Country’s Capital Market (Case Study: Stock Companies of Petrochemical Industry). International Journal of Economics and Financial Issues, 8(1), 136.‏
 
Basher, S.A., Sadorsky, P., 2006. Oil price risk and emerging stock markets. Glob. Financ. J. 17, 224–251.
 
Barnett, A., Mumtaz, H., & Theodoridis, K. (2014). Forecasting UK GDP growth and inflation under structural change. A comparison of models with time-varying parameters. International Journal of Forecasting, 30(1), 129-143.‏ https://doi.org/10.1016/j.ijforecast.2013.06.002
Bekaert, G., & Wang, X. (2010). Inflation risk and the inflation risk premium. Economic Policy, 25(64), 755-806.
Belsley DA, Kuh E, Welsch RE (2005) Regression diagnostics: Identifying influential data and sources of collinearity 571. http://dx.doi.org/10.1002/0471725153.
Binder, C. (2015). Consumer inflation uncertainty and the macroeconomy: Evidence from a new micro-level measure. Unpublished Manuscript, UC Berkeley.‏
Boons, M., Duarte, F., de Roon, F., & Szymanowska, M. (2017). Time-varying inflation risk and the cross section of stock returns. Working Paper.‏
Boons, M., Duarte, F., De Roon, F., & Szymanowska, M. (2020). Time-varying inflation risk and stock returns. Journal of Financial Economics, 136(2), 444-470.‏ https://doi.org/10.1016/j.jfineco.2019.09.012
 
Brandt, M. W., & Wang, K. Q. (2003). Time-varying risk aversion and unexpected inflation. Journal of Monetary Economics, 50(7), 1457-1498. https://doi.org/10.1016/j.jmoneco.2003.08.001
Campbell, J. Y., Pflueger, C., & Viceira, L. M. (2015). Monetary policy drivers of bond and equity risks. Unpublished working paper. Harvard University.
 
Cheshomi, A., & Osmani, F. (2022). Stock Market Returns in Iran in Three Waves of COVID-19 Pandemic: Evidence of Multiple Breaks Regression. Iranian Journal of Economic Studies, 10(2), 339-364.‏ doi: 10.22099/ijes.2022.40521.1789
 
Das, D., & Kannadhasan, M. (2020). The asymmetric oil price and policy uncertainty shock exposure of emerging market sectoral equity returns: a quantile regression approach. International Review of Economics & Finance, 69, 563-581.
 
Dergunov, I., Meinerding, C., & Schlag, C. (2019). Extreme inflation and time-varying consumption growth.‏ https://ssrn.com/abstract=3391556 or http://dx.doi.org/10.2139/ssrn.3391556
 
Evans, M. (1991). Discovering the link between inflation rates and inflation uncertainty. Journal of Money, Credit and Banking, 23(2), 169-184.‏ https://doi.org/10.2307/1992775
Fama, E. F. (1981). Stock returns, real activity, inflation, and money. The American economic review, 71(4), 545-565. https://www.jstor.org/stable/1806180
Feldstein, M., 1980. Inflation and the stock market. The American Economic Review, 70(5), 839–847.
 
Fisher, I. (1930). Theory of interest: as determined by impatience to spend income and opportunity to invest it. Augustusm Kelly Publishers, Clifton. https://dspace.gipe.ac.in/xmlui/bitstream/handle/10973/174/1-ISEC 010193.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Geetha, C., Mohidin, R., Chandran, V. V., & Chong, V. (2011). The relationship between inflation and stock market: Evidence from Malaysia, United States and China. International journal of economics and management sciences, 1(2), 1-16.
 
Gokmenoglu, K., Eren, B. M., & Hesami, S. (2021). Exchange rates and stock markets in emerging economies: new evidence using the Quantile-on-Quantile approach. Quantitative Finance and Economics, 5(1), 94-110.‏
Gordon, M. J., 1962. The investment, financing and valuation of the corporation. Homewood, IL: R.D. Irwin.
Huy, D. T. N., Nhan, V. K., Bich, N. T. N., Hong, N. T. P., Chung, N. T., & Huy, P. Q. (2021). Impacts of internal and external macroeconomic factors on firm stock price in an expansion econometric model—a case in Vietnam real estate industry. In Data Science for Financial Econometrics (pp. 189-205). Springer, Cham.
Jareño, F., Ferrer, R., & Miroslavova, S. (2016). US stock market sensitivity to interest and inflation rates: a quantile regression approach. Applied Economics, 48(26), 2469-2481.
Jelilov, G., Iorember, P. T., Usman, O., & Yua, P. M. (2020). Testing the nexus between stock market returns and inflation in Nigeria: Does the effect of COVID‐19 pandemic matter?. Journal of Public Affairs, 20(4), e2289.
Kollias, C., Kyrtsou, C., Papadamou, S., 2013. The effects of terrorism and war on the oil price–stock index relationship. Energy Econ. 40, 743–752.
Lucey, B. M., Sharma, S. S., & Vigne, S. A. (2017). Gold and inflation (s)–A time-varying relationship. Economic Modelling, 67, 88-101. https://doi.org/10.1016/j.econmod.2016.10.008
Modigliani, F., and Cohn, R. A., 1979. Inflation rational valuation and the market. Financial Analysts Journal, 35, 24–44
Okorie, I. E., Akpanta, A. C., Ohakwe, J., Chikezie, D. C., Onyemachi, C. U., & Ugwu, M. C. (2021). Modeling the relationships across Nigeria inflation, exchange rate, and stock market returns and further analysis. Annals of Data Science, 8(2), 295-329.‏ https://link.springer.com/article/10.1007/s40745-019-00206-7.
Piazzesi, M., & Schneider, M. (2006). Equilibrium yield curves. NBER macroeconomics Annual 21, 389– 472.
 
Rapach, D. E., and Weber, C.E., 2004. Financial Variables and the Simulated Out-of-Sample Forecastability of U.S. Output Growth Since 1985: An Encompassing Approach. Economic Inquiry, 42(4), 717–738.
Sangami, H., Hassan, M. (2013). Macroeconomic Variables on Stock Market Interactions: The Indian Experience, Journal of Business and Management,(11).
Sreenu, N., Rao, K. S., & Naik, S. (2022). IMPACT OF EXCHANGE RATE AND INFLATION RATE ON STOCK MARKET RETURN VOLATILITY IN INDIA. Academy of Marketing Studies Journal, 26, 1-11.‏
Tursoy, T. Faisal, F (2017). The impact of gold and crude oil prices on stock market in Turkey: Empirical evidences from ARDL bounds test and combined cointegration, Resources Policy.
Zhu, H.-M., Li, R., & Li, S., 2014. Modelling dynamic dependence between crude oil prices and Asia-Pacific stock market returns. Int. Rev. Econ. Financ., 29, 208-223.
Zivot, E., and J. Wang.(2006). Modeling Financial Time Series with S_PLUS®. 2nd ed. NY: Springer Science+Business Media, Inc.