با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد دفاع ایران و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : کاربردی

نویسندگان

1 دانشیار دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان ایران

2 کارشناس ارشد اقتصاد انرژی،دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان، ایران

3 استاد گروه اقتصاد دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

چکیده

در این مطالعه با استفاده از «منحنی یادگیری»، «شدت یادگیری» به مفهوم میزان صرفه‌جویی در هزینه‌ی نیروی کار و «رشد بهره‌وری مبتنی‌بر تجربه» همچنین تأثیر «ادغام و مالکیّت» بر یادگیری فناوری، اندازه‌گیری می‌شود و اثرات آن بر عملکرد شرکت‌های نفت، گاز و فرآورده‌های نفتیِ پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. نوآوری این مقاله عبارت است از؛ توضیح اثرات مستقیم و غیرمستقیم [1]   (ادغام و مالکیّت) بر یادگیری فناوری که منجر به مدل منحنی یادگیری با عامل ، در صنعت نفت، گاز و فرآورده‌های نفتی می‌شود. درنتیجه‌ی بررسی‌های پژوهش حاضر، مشاهده می‌شود که؛ یادگیری مبتنی‌بر تجربه، که افزایش تولید تجمعی در شرکت‌های پالایشی و پتروشیمی را به‌همراه دارد، به کاهش هزینه نمی‌انجامد. صرفه‌های ناشی از مقیاس نیز باتوجه به افزایش تولید در شرکت‌های پالایشی، نتوانسته است هزینه‌های عملیاتی را کاهش دهد. همچنین یادگیری پژوهش‌محور در شرکت‌های پالایشی و پتروشیمی، با یک سال تأخیر و البته باشدت کم، کاهش هزینه‌ی عملیاتی را رقم زده است. این مطالعه همچنین علاوه براین‌که نشان می‌دهد که ادغام و مالکیّت، درترکیب شرکت‌های پالایشی و پتروشیمی فاقد تأثیر مستقیم بوده هرچند تنها در شرکت‌های پتروشیمی حامل اثر غیرمستقیم بر یادگیری فناوری است.
 
[1] Mergers and acquisitions (M&As)

کلیدواژه‌ها

حاجیان، پژویان، و غفاری. (2020). منحنی یادگیری و اثر شدت آن بر هزینه در صنعت بانکداری ایران (1380-1395). فصلنامه‌ی پژوهش‌های اقتصاد صنعتی، 4(14)، 41-54.
دولو مریم، و بسطامی فاطمه. تأثیر فرصت رشد بر اهرم مالی.
عیسی‌زاده, و مظهری‌آوا. (2017). اثر کارایی مدیریتی در کاهش هزینه‌ها بعد از ادغام بانک‌ها در ایران. فصلنامه‌ی مطالعات اقتصادی کاربردی ایران، 6(21)، 173-187.
فیض‌پور، حبیبی، و مرجان. (2018). منحنی یادگیری و سطوح فناوری در بنگاه‌های جدیدالورود صنایع تولیدی ایران. فصلنامه‌ی پژوهش‌های اقتصاد صنعتی، 2(3)، 7-22.
نورانی‌آزاد، و خدادادکاشی. (2017). شدت یادگیری در بخش صنعت و اثرات آن بر عملکرد صنایع کارخانه‌ای ایران. فصلنامه‌ی علمی نظریه‌های کاربردی اقتصاد، 4(1)، 173-196.
 
Hong, S., Chung, Y., & Woo, C. (2015). Scenario analysis for estimating the learning rate of photovoltaic power generation based on learning curve theory in South Korea. Energy, 79, 80-89
Li, Y., Yang, X., & Yang, Z. (2019). Uncertain learning curve and its application in scheduling. Computers & Industrial Engineering, 131, 534-541.
Ramirez, R., Bhatti, Y., & Tapinos, E. (2020). Exploring how experience and learning curves decrease the time invested in scenario planning interventions. Technological Forecasting and Social Change, 151, 119785.
Strobl, A., Bauer, F., & Degischer, D. (2022). Contextualizing deliberate learning from acquisitions: The role of organizational and target contexts. Journal of Business Research, 139, 194-207.‏
Wei, Y. M., Qiao, L., & Lv, X. (2020). The impact of mergers and acquisitions on technology learning in the petroleum industry. Energy Economics, 88, 104745.
Zou, H., & Ghauri, P. N. (2008). Learning through international acquisitions: The process of knowledge acquisition in China. Management international review, 48(2), 207-226‏.