با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد دفاع ایران و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : کاربردی

نویسنده

استادیار گروه اقتصاد دانشگاه پیام نور

چکیده

حضور در تجارت جهانی یک از دغدغه های  هر کشور می باشد زیرا از این طریق امکان رشد و توسعه اقتصادی فراهم می اید.  صادرات محصولات پایشگاهی   می تواند اثر مثبتی بر فرایند رشد و توسعه اقتصادی ایران داشته باشد. براین اساس ارزیابی میزان برخورداری از مزیت نسبی در تولید محصولات  پالایشگاهی ضروری است. هدف این مقاله اندازه گیری میزان "رقابت پذیری قیمتی" پالایشگاه تبریز در عرصه  تجارت جهانی محصولات پالایشگاهی است. برای این منظور از  شاخص هزینه منابع داخلی (DRC) بهمراه کشش پذیری این شاخص نسبت به تغییرات قیمت جهانی  استفاده شد.با توجه به داده های سال 1396 هجری شمسی مشخص گردید که این شرکت ضمن اینکه از مزیت نسبی در   محصولات نفت گاز، نفت کوره، نفت سفید، گاز مایع، قیر، سلاپس وکس، اتان، نفتا، وکیوم باتوم، لوبکات، حلال 402 و  سوخت جت  برخوردار است اما  فاقد مزیت نسبی در تولید و صادرات بوتان، گوگرد  است. نتایج همچنین نشان داد که  با در نظر گرفتن قیمت واقعی نرخ ارز،  شاخص DRC برای محصولات صادراتی این شرکت مشتمل بر نفت گاز و نفت کوره  با کشش است اما نسبت به  کاهش قیمتهای جهانی بنزین  بی کشش است.
بر اساس نتایج بدست آمده، پیشنهاد می-شود با توجه به عدم مزیت گوگرد و بوتان، این محصولات از فرایند تولید حذف و جهت سودهی بیشتر به سمت توسعه نسل جدید پالایشگاهی( پترو پالایشگاه)  برنامه ریزی گردد.

کلیدواژه‌ها

توکلی، اکبر. سیف اله مراد، هاشمیان ،مسعود (1386). "معیار هزینه منابع داخلی و کاربرد آن در صنایع منتخب کشور"، پژوهشنامه بازرگانی ، شماره 16.
حسینی، سید شمس الدین و احسان احتیاطی (1385). "مزیت رقابتی و اندازه گیری آن، مطالعه موردی متانول ایران"، فصلنامه پژوهش­های اقتصادی ایران، شماره 28.
رفاح کهریز، آرش و محمدزاده،یونس ومحسنی زنوزی، جمال­الدین(1398)، "تاثیر رقابت­پذیری بر عملکرد اقتصادی در کشورهای منتخب در حال توسعه و توسعه یافته"، فصلنامه سیاستهای راهبردی اقتصاد کلان، دوره 7، شماره1
راسخی، سعید. حسینی ،میر عبداله (1394). "ارزیابی مزیت تولیدی شمش آلومینیوم ایران با روش هزینه منابع داخلی"، مجله بررسی های بازرگانی، شماره 75.
سیف، اله مراد(1379). "روش شناسی و کاربرد  تحلیل هزینه منابع داخلی : ارزیابی یک رهیافت جدید"، پایان نامه دکتری ، دانشگاه اصفهان ، دانشکده علوم اداری و اقتصاد.
عسگری، منصور(1398)، "پذیری و صادرات بنگاههای کوچک و متوسط در ایران"، فصلنامه پژوهشهای اقتصاد صنعتی، دوره 3 شماره 8
محمودی ابوالفضل، فدایی محسن، رحیمی،سارا(1393). "ارزیابی رقابت پذیری و مزیت نسبی تولید محصولات زراعی با استفاده از ماتریس تحلیل سیاستی در استان اصفهان"، مجله تحقیقات کشاورزی، شماره2.
 

 

 
Akimova, Irina (2000); “Development of Market Orientation and Competitiveness of Ukrainian Firms”, European Journal of Marketing, no.34, pp. 9-10.
Bernardina, A & Antonio, M.(2018). "International competitive advantages in tourism: An eclectic view".
Bruno, M.(1972). "Domestic resource cost and effective protection". Journal of Political Economy.
Little and Mirrlees.(1969), "Project Appraisal, Social Cost-Benefit Analysis and Shadow Wages, Growth and Development", pp 195-210
Mohsenzadeh, M., & Ahmadian, S. (2016). "The mediating role of competitive strategies in the effect of firm competencies and export erformance". Procedia Economics and Finance, 36, 456-66.
Morales Alfons.(2011). "Marketplaces: Prospects for Social, Economic, and Political Development", Journal of Planning Literature, SAGE, May. 26, 3-17.
Perkins, F.C.(1997), "Export Performance and Enterprise Reform in China, Coastal provinces". Economic development and culural changes.
Porter, Michael E.(1990). "The Competitive Advantage of Nations", New York, The Free Press.
Siggel, E.(2006). "International competitiveness and comparative advantage: A survey and a proposal for measurement" . Journal of industry, competition and Trade, 6 (2) , 137 -159.