با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد دفاع ایران و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : کاربردی

نویسندگان

1 استادیار، گروه اقتصاد، واحد فیروزکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزکوه، ایران.

2 استادیار، گروه اقتصاد، واحد فیروزکوه، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزکوه، ایران،

3 دانشیار، گروه اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی، فیروزکوه، ایران.

10.30473/jier.2023.66312.1360

چکیده

هدف این مقاله ارزیابی روند و عوامل تعیین‌کننده رشد بهره‌وری کل عوامل (TFP) صنایع کارخانه‌ای استان‌های ایران در دوره 98-1390 با استفاده از رویکرد مرزی تصادفی است. در مرحله نخست، تابع تولید مرزی تصادفی با روش اثرات ثابت صحیح نمایی (ETFE) برآورد شد. در مرحله دوم، اجزای بهره‌وری کل عوامل تولید شامل پیشرفت فنی، تغییر کارایی فنی و کارایی مقیاس اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان می‌دهد متوسط رشد TFP کارگاه‌های صنعتی استان‌ها سالانه 1/31 درصد بوده که پیشرفت فنی و تغییر کارایی فنی باعث پسرفت و اثرات مقیاس سبب بهبود بهره‌وری کل عوامل تولید است. در دوره مورد بررسی TFP ابتدا در سال 1۳91 و 1۳9۲ افزایش یافته و سپس در سال‌های 1393 و 1394 با کاهش همراه بوده است. در ادامه در سال‌های 1395 تا 1398 رشد TFP دوباره روند صعودی داشته است. پیشرفت فنی در تمامی سال‌ها رشد منفی داشته، اما روند آن در دوره مورد بررسی با بهبود همراه بوده است. در میان استان‌ها، بیشترین رشد TFP را استان‌های اردبیل، کردستان و هرمزگان و کمترین رشد بهره‌وری کل عوامل را استان‌های تهران، سیستان و بلوچستان و مازندران تجربه نموده‌اند. با توجه به یافته‌ها، صنایع کارخانه‌ای نیاز به به‌کارگیری فناوری‌های پیشرفته به همراه تخصیص دوباره منابع دارند.

کلیدواژه‌ها

بهبودی، داود؛ منتظری شورکچالی، جلال (1390). بررسی بهره‌وری کل عوامل در ایران در چارچوب حسابداری رشد (87-1345)، فصلنامه پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، 3، 71-49.
فتح‌آبادی، مهدی؛ صوفی مجیدپور، مسعود (1397). آموزش عالی, کارایی فنی و تغییرات بهره‌وری کل؛ شواهدی از صنایع تولیدی ایران. پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی, 24(2 ), 27-51.
کمیجانی، اکبر؛ محمودزاده، محمود (1387). نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات در رشد اقتصادی ایران (رهیافت حسابداری رشد)، پژوهشنامه اقتصادی، 2(29)، 107-75.
محمودزاده، محمود؛ فتح‌آبادی، مهدی (1395). عوامل پیشران بهره‌وری کل عوامل تولید در صنایع تولیدی ایران، فصلنامه تحقیقات مدلسازی، 26، 165-141.
محمودزاده، محمود؛ موسوی، میرحسین؛ پاک‌نهاد، فرزاد (1394). حسابداری رشد ارزش افزوده در صنایع تولیدی ایران با تاکید بر فناوری اطلاعات، فصلنامه مدلسازی اقتصادی، 4(32)، 64-41.
مرکز آمار ایران، طرح آمارگیری از کارگاه‌های صنعتی 10 نفر کارکن و بیشتر، سال‌های مختلف.
 
 
 
 
 
References
Abramovitz, M. (1956). Resource and output trends in the United States since 1870. In Resource and output trends in the United States since 1870 (pp. 1-23). NBER.
Aghion, Philippe, and Peter Howitt. (1992). A Model of Growth Through Creative Destruction. Econometrica 60, (2), 323-351.
Aigner, D., Lovell, C. K., & Schmidt, P. (1977). Formulation and estimation of stochastic frontier production function models. Journal of econometrics, 6(1), 21-37.
Alvarez-Cuadrado, F., Van Long, N., Poschke, M. (2017). Capital-Labor Substitution, Structural Change and the Labor Income Share. Journal of Economic Dynamics & Control 87, 206-231.
Bound, J., Johnson, G. (1995). What are the causes of rising wage inequality in the United States? Economic Policy Review, Federal Reserve Bank of New York\, 9–17.
Battese, G. E., & Coelli, T. J. (1992). Frontier production functions, technical efficiency and panel data: with application to paddy farmers in India. Journal of productivity analysis, 3(1), 153-169.
Battese, G. E., & Coelli, T. J. (1995). A model for technical inefficiency effects in a stochastic frontier production function for panel data. Empirical economics, 20(2), 325-332.
Clark, G. (2001). The Secret History of the Industrial Revolution. Working Paper, University of California at Davis.
Feng, CH; Wang, M; Liu, G; Huang, J. (2017). Sources of economic growth in China from 2000–2013 and its further sustainable growth path: A three-hierarchy meta-frontier data envelopment analysis, Economic Modelling Journal, 64, 334-348.
Greene, W. (2005). Fixed and random effects in stochastic frontier models. Journal of productivity analysis, 23(1), 7-32.
Haraguchi, N., Cheng, C. F. C., & Smeets, E. (2017). The importance of manufacturing in economic development: has this changed?. World Development, 93, 293-315.
Jondrow, J., Lovell, C. K., Materov, I. S., & Schmidt, P. (1982). On the estimation of technical inefficiency in the stochastic frontier production function model. Journal of econometrics, 19(2-3), 233-238.
Kalirajan, K. P., & Shand, R. T. (1997). Sources of output growth in Indian agriculture. Indian Journal of Agricultural Economics, 52(4), 693-706.
Kao, T. W. D., Su, H. C., & Chen, Y. S. (2019). The curvilinear relationships between structural embeddedness and productive efficiency: An exploratory study. International Journal of Production Economics, 212, 176-185.
Kendrick, J. (1956). Productivity trends: capital and labor. In Productivity trends: Capital and labor (pp. 3-23). NBER.
Karabarbounis, L., Neiman, b. (2014). THE GLOBAL DECLINE OF THE LABOR SHARE, The Quarterly Journal of Economics , 61–103.
Krugman, P. R. (1997). The age of diminished expectations: US economic policy in the 1990s. MIT press.
Kumbhakar, S. C., Denny, M., & Fuss, M. (2000). Estimation and decomposition of productivity change when production is not efficient: a paneldata approach. Econometric Reviews, 19(4), 312-320.
Kumbhakar, S. C., & Lovell, C. K. (2003). Stochastic frontier analysis. Cambridge university press.
Meeusen, W., & van den Broeck, J. (1977). Technical efficiency and dimension of the firm: Some results on the use of frontier production functions. Empirical economics, 2(2), 109-122.
Ray, S. C., & Desli, E. (1997). Productivity growth, technical progress, and efficiency change in industrialized countries: comment. The American Economic Review, 87(5), 1033-1039.
Ruggiero, J. (2007). A comparison of DEA and the stochastic frontier model using panel data. International Transactions in Operational Research, 14(3), 259-266.
Sharma, S; Sylwester, K, Margono, H. (2007). Decomposition of total factor productivity growth in U.S. states, The Quarterly Review of Economics and Finance, 47(2), 215-241.
Solow, R. M. (1957). Technical change and the aggregate production function. The review of Economics and Statistics, 312-320.
Sturgill, B. (2009). Cross-country variation in factor shares and its implications for development accounting. Working Papers 09-07. Department of Economics, Appalachian State University.
Wang, H. J. (2003). A stochastic frontier analysis of financing constraints on investment: the case of financial liberalization in Taiwan. Journal of Business & Economic Statistics, 21(3), 406-419.