با همکاری مشترک دانشگاه پیام نور و انجمن اقتصاد دفاع ایران و انجمن اقتصاد انرژی ایران

نوع مقاله : کاربردی

نویسندگان

1 استاد اقتصاد دانشگاه ارومیه

2 دانشجوی دکتری اقتصاد دانشگاه ارومیه

3 کارشناس ارشد اقتصاد دانشگاه ارومیه

چکیده

تمرکز صنعتی که یکی از خصوصیات ساختاری بخش کسب و کار است، به نحوة توزیع بازار بین بنگاه­های تولیدی صنایع مختلف اشاره می­کند. ازاین­رو، این مطالعه تأثیر تمرکز جغرافیایی صنایع و ضریب جینی سطح تحصیلات (به­عنوان شاخص کیفیت آموزشی) بر بهره­وری نیروی کار بخش صنعت، در دورة زمانی 1390-1379 را به­صورت استانی و با استفاده از داده­های پانل پویا بررسی می­کند.  ابتدا، شاخص­های موردنظر محاسبه شده و نرخ رشد آن­ها تجزیه­وتحلیل شده است.. همچنین، استان­های کشور برحسب درجة تمرکز صنایع و شکاف آموزشی رتبه­بندی شده و درنهایت، مدل اقتصادسنجی به روش آرلانو و باند برآورد شده است. نتایج برآورد نشان می­دهد که متغیر دستمزد سرانه نیروی کار بیشترین تأثیر را بر بهبود بهره­وری نیروی کار بخش صنعت دارد. همچنین، درجة تمرکز صنعتی رابطة معنی­دار و مثبتی با متغیر وابسته دارد. ضریب جینی آموزش نیز رابطة معنی­دار و منفی با بهره­وری نیروی کار دارد که نشان­دهندة لزوم به­کارگیری سیاست کاهش پراکندگی سطح تحصیلات نیروی کار برای بهبود بهره­وری است.

کلیدواژه‌ها

ابریشمی حمید (1381)، "اقتصادسنجی کاربردی"، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
پیله­ور سلطان احمدی، اکبر (1391)، "تأثیر بهداشت و آموزش بر بهره­وری نیروی کار"، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشگاه ارومیه.
تفضلی‌، فریدون‌  (1378)، "اقتصاد کلان‌: نظریه‌ها و سیاستهای اقتصادی"‌، تهران‌: نشر نی‌.
داداش پور، هاشم، ساسانی، مینا (1397)، "نقش تمرکز جغرافیایی صنایع و تخصصی‌شدن منطقه‌ای در شکل‌دهی به ساختار فضایی ‏ایران طی دورة زمانی 1390-1376‏"، جغرافیا و برنامه ریزی محیطی، 29(1): 95-112.
سلیمی­فر، مصطفی (1381)، "مطالعه روند تغییرات سطوح توسعه صنعتی و توسعه منطقه­ای در ایران طی دوره 75-1355"، مجله تحقیقات اقتصادی، 37 (2): 77-105.
شهنازی، روح اله، ذبیحیدان، محمد سعید (1393)، "بررسی تاثیر تمرکز اقتصادی بر بهره وری در صنایع کارخانه ای ایران"، فصلنامه تحقیقات توسعه اقتصادی، 4(16): 127-152.
صدرایی جواهری، احمد، ذبیحی دان، محمد سعید، بلاغی، علی (1390)، "بررسی اثر تبلیغات و تمرکز صنعتی بر سودآوری در صنعت مواد غذایی و آشامیدنی ایران"، مجله علمی-پژوهشی اقتصاد کشاورزی، 5 (3): 208-193.
مهرگان، نادر، تیموری، یونس (1391)، "ارزیابی تمرکز جغرافیایی استانی صنعت و عوامل مؤثر بر میزان آن در ایران"،  فصلنامه جغرافیا و آمایش شهری- منطقه ای، 2(5): 105-120.
Agrawal, Tushar. (2014), “Educational inequality in rural and urban India. International”, Journal of Educational Development, 34(1): 11-19.
 Arellano, M. Bond. S. (1991), “Some tests of specification for panel data: Monte Carlo evidence and an application to employment equations”, The review of economic studies, 58(2): 277–297.
Ciccone, A. and R. Hall (1996), “Productivity and the density of economicactivity”,American Economic Review, 86(1): 54-70.
Corvers, F. (1997). “The impact of human capital on labour productivity in manufacturing sectors of the European Union". Journal, Applied Economics, 29(8), 975-987.
Ellison, G., & Glaeser, E. L. (1997). Geographic concentration in US manufacturing industries: A dartboard approach. Journal of Political Economy, 105(5), 889–927.
Ellison, G., Glaeser, E. L., & Kerr, W. R. (2010). What causes industry agglomeration? Evidence from conglomeration patterns. American Economic Review, 100(3),1195–1213.
Feldstein M (2008)."Did wages reflect growth in productivity?" Journal of PolicyModelling, 30 (4), 591-594.
Henderson, J. V., (2003)."Marshall's scale economies". Journal of Urban Economics, 53(1), 1–28.
Ke, S. (2010). Agglomeration, productivity, and spatial spillovers across Chinese cities. The Annals of Regional Science, 45(1), 157–179.
Krugman, P. (1991)."Increasing returns and economic geography". Journal of Political Economy, 99(3), 483–499.
Krugman, P. (1998). What’s new about the new economic geography? Oxford Review of Economic Policy, 14(1), 7–17.
Lee, B. S., Jang, S., & Hong, S.Y., (2010)."Marshall's scale economies and Jacobs' externality in Korea: The role of age, size and the legal form of organization of establishments", Urban Studies, 47, 3131–3156.
Lin, H. L., Li, H. Y., & Yang, C. H. (2011). Agglomeration and productivity: Firm-level evidence from China's textile industry. China Economic Review, 22(3), 313–329.
Lockheed, ME. T Jamison, LJ Lau (1980), Farmer Education and Farm Efficiency: A Survey, Economic Development and Cultural Change, 29(1), 37-76.
Lopez, Ramon; Thomas, Vinod; Yan Wang (1998), Addressing the education puzzle: the distribution of education and economic reform, Policy”, Research working paper; no. WPS 2031. Washington, DC: World Bank.
Mankiw, N. Gregory; Romer, David and Weil, David N. (1992), “A Contribution to the Empirics of Economic Growth”,  Quarterly Journal of Economics, 107(2) : 402-437.
Maré, D. C., & Timmins, J., (2006), “Geographic concentration and firm productivity”, Motu Working Paper 60–80.
Windmeijer, F (2008), GMM for Panel Data Count Models, Springer.
Wooldridge, J. M. (2010), Econometric Analysis of Cross Section and Panel Data, The MIT press, London.
Yang, Jun.  Xiao  Huang,  Xin  Liu (2014), “An  analysis  of  education  inequality  in  China”, International  Journal  of  Educational  Development, 37, 2-10.