اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
منصور عسگری
چکیده
صنعت پتروشیمی از جمله صنایع مادر و اشتغالزا در ایران است که میتواند نقش اساسی در رشد و توسعه و سیاستهای صنعتی کشور داشته باشد. پتروشیمی از جمله بخشهای است که بیشترین قابلیتها را در تنوع محصولی، سودآوری بالا، بازارهای مصرف گسترده، اشتغالزایی بالا، نرخ بازگشت سرمایه بیشتر در مقایسه با سایر صنایع کارخانهای، اثرگذاری ...
بیشتر
صنعت پتروشیمی از جمله صنایع مادر و اشتغالزا در ایران است که میتواند نقش اساسی در رشد و توسعه و سیاستهای صنعتی کشور داشته باشد. پتروشیمی از جمله بخشهای است که بیشترین قابلیتها را در تنوع محصولی، سودآوری بالا، بازارهای مصرف گسترده، اشتغالزایی بالا، نرخ بازگشت سرمایه بیشتر در مقایسه با سایر صنایع کارخانهای، اثرگذاری بیشتری در حرکت بسوی تولیدات رقابتی و صادراتگرا در بخش صنعت کشور دارد. در کشور ایران بهدلیل وجود ذخایر عظیم نفت و گاز از یک سو و وجود سرمایه انسانی متخصص و کارآزموده از سوی دیگر و همچنین با توجه به نقش صنایع پتروشیمی در تولیدات سایر صنایع کارخانهای که نشان دهنده روابط پسین و پیشین گسترده این صنعت با صنایع دیگر کشور است، میتوان این صنعت را بهعنوان پیشران صنایع کشور مورد توجه ویژه قرار داد. همچنین، مقیاس فعلی بنگاههای صنایع پتروشیمی کشور، به آنها اجازه ایفای نقشی موثر در بازارهای جهانی را نمیدهد. از این رو، ساماندهی این بنگاهها و ترغیب آنها به ادغام میتواند به عنوان صرفههای ناشی از مقیاس در جهت ارتقای قدرت رقابتپذیری و کاهش هزینههای خود استفاده شود. لذا هدف از این مطالعه تجزیه و تحلیل ادغام صنایع پتروشیمی کشور با استفاده از آمار و اطلاعات 1400-1388 و روش ادغام افقی است. نتایج نشان میدهد که با استفاده از شاخصهای مختلف ادغام و تمرکز از قبیل شاخصهای تمرکز چهار بنگاهی، هشت بنگاهی و شاخص هرفیندال – هرشیمن، صنایع پتروشیمی قابلیت ادغام را دارند.
اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
سحر بشیری؛ حسن حیدری
چکیده
هدف اصلی این پژوهش بررسی وضعیت صرفههای مقیاس و تحولات آن در صنایع کارخانهای ایران است. صرفههای ناشی از مقیاس، مزیتهای هزینهای است که بنگاهها بهدلیل مقیاس عملیاتی بهدست میآورند و کاهش هزینه به ازای هر واحد محصول باعث افزایش صرفههای مقیاس میشود. در این مقاله، صرفههای مقیاس در صنایع ایران با رویکرد مبتنی بر مدلهای ...
بیشتر
هدف اصلی این پژوهش بررسی وضعیت صرفههای مقیاس و تحولات آن در صنایع کارخانهای ایران است. صرفههای ناشی از مقیاس، مزیتهای هزینهای است که بنگاهها بهدلیل مقیاس عملیاتی بهدست میآورند و کاهش هزینه به ازای هر واحد محصول باعث افزایش صرفههای مقیاس میشود. در این مقاله، صرفههای مقیاس در صنایع ایران با رویکرد مبتنی بر مدلهای اقتصادسنجی و با استفاده از برآورد تابع هزینه ترانسلوگ برای دوره زمانی 1399-1381 بر حسب کدهای دو رقمی ISIC بررسی و تحلیل شده است. نتایج نشان داد که روند کشش مقیاس بر حسب هزینه در صنایع کارخانهای ایران برای یک دوره طولانی 19 ساله همواره از 1 کمتر بوده است. چنین نتیجهای موید آن است که صنایع ایران در طول تقریبا دو دهه گذشته در دامنه صرفههای ناشی از مقیاس بودهاند و هنوز از این دامنه خارج نشدهاند. در واقع، صنایع کارخانهای ایران هنوز نتوانستهاند از منافع صرفههای مقیاس بهره ببرند و از این منظر هنوز اندازهها و مقیاسهای کوچکی دارند. همچنین اکثر صنایع بزرگ و سرمایهبر کشور از مقیاسهای نسبتا بزرگی (در قیاس با اقتصاد ایران) برخوردار هستند و توسعه بیشتر آنها نیازمند ورود به بازارهای صادراتی است. در مقابل، اکثر صنایع کاربر کشور با مقیاس کوچک هستند. این امر نشان میدهد توسعه و رشد اندازه بنگاهها از طریق تقویت صنایع مذکور و رفع مشکلات و موانع تولید سبب شکوفایی بیشتر آنها و بهرهبرداری بیشتر از صرفههای ناشی از مقیاس میشود.
حسنا موسوی؛ فرشته محمدیان
چکیده
هدف اصلی این مقاله تجزیه و تحلیل مصرف برق ایران و تحلیل رابطه مصرف برق و رشد اقتصادی است. برای این منظور با استفاده از رویکرد شاخص میانگین لگاریتمی دیویژیا و دادههای تولید ناخالص داخلی واقعی بدون نفت، مصرف برق، مصرف انرژی و ارزشافزوده بخشهای خدمات، صنعت و کشاورزی در دوره 98-1380 مصرف برق کشور تجزیه و تحلیل شد و رابطه مصرف ...
بیشتر
هدف اصلی این مقاله تجزیه و تحلیل مصرف برق ایران و تحلیل رابطه مصرف برق و رشد اقتصادی است. برای این منظور با استفاده از رویکرد شاخص میانگین لگاریتمی دیویژیا و دادههای تولید ناخالص داخلی واقعی بدون نفت، مصرف برق، مصرف انرژی و ارزشافزوده بخشهای خدمات، صنعت و کشاورزی در دوره 98-1380 مصرف برق کشور تجزیه و تحلیل شد و رابطه مصرف برق و رشد اقتصادی مبتنی بر تحلیل جداسازی بررسی شده است. بر اساس نتایج تجزیه و تحلیل مصرف برق، در کل دوره مطالعه، تنها اثر ساختار باعث کاهش مصرف برق شده است. مطابق نتایج تحلیل ادواری، در دوره قبل از اجرای قانون هدفمندی یارانهها(89-1380) مصرف برق به ترتیب به واسطه دو اثر شدت و ساختار کاهش و به دلیل سه اثر تولید، فعالیت و جمعیت افزایش یافته است؛ در دوره بعد از اجرای این قانون(98-1390) تنها اثر ساختار در جهت کاهش مصرف برق عمل کرده و مصرف برق به واسطه چهار اثر فعالیت، جمعیت، شدت و تولید افزایش یافته است. بر اساس نتایج رویکرد جداسازی در تمام دوره مطالعه وضعیت جداسازی منفی رو به رشد به معنای تحقق رشد اقتصادی به قیمت افزایش بیشتر مصرف برق و آلودگی محیطزیست، وضعیت غالب است. بنابراین، واقعی کردن قیمت انرژی به تنهایی در مدیریت مصرف انرژی کارساز نیست از این رو لازم است سایر سیاستهای کارایی انرژی، اقتصادی و زیستمحیطی مکمل نیز به طور همزمان اجرا شوند.
زینب نظری؛ عبداله شایان زینیوند
چکیده
این تحقیق به منظور بررسی تأثیر سیاستهای ارزی و تجاری بر صادرات پتروشیمی ایران طی سالهای (98-1350) و ارائهی راهکارهای سیاستی لازم در این زمینه، تدوین شده است. در این بررسی از رهیافت نرخ مؤثر ارز صادرات که عبارت است از نرخ رسمی ارز تعدیل شده بهوسیلهی یارانههای پرداخت شدهی دولت به بخش صادرات، جهت ارزیابی تأثیر سیاستهای ارزی ...
بیشتر
این تحقیق به منظور بررسی تأثیر سیاستهای ارزی و تجاری بر صادرات پتروشیمی ایران طی سالهای (98-1350) و ارائهی راهکارهای سیاستی لازم در این زمینه، تدوین شده است. در این بررسی از رهیافت نرخ مؤثر ارز صادرات که عبارت است از نرخ رسمی ارز تعدیل شده بهوسیلهی یارانههای پرداخت شدهی دولت به بخش صادرات، جهت ارزیابی تأثیر سیاستهای ارزی و تجاری استفاده گردیده است. جهت تخمین مدل تحقیق از روش خودرگرسیون برداری با متغیرهای برونزا استفاده شده است. سپس برای بررسی تأثیر سیاستهای ارزی و تجاری، نرخ مؤثر ارز صادرات پتروشیمی در مدل صادرات پتروشیمی لحاظ شده است. طبق نتایج، سیاستهای ارزی و تجاری در دورهی مورد بررسی در تقویت صادرات پتروشیمی مؤثر بوده است. همچنین، دیگر نتایج به تأثیر کمتر سیاستهای ارزی از طریق کاهش ارزش پول نسبت به تأثیر سیاستهای تجاری از طریق یارانهی پرداختی به صادرکنندگان، بر صادرات پتروشیمی دلالت دارند؛ نتیجه دیگر اثر منفی اختلاف نسبی نرخ آزاد ارز و نرخ مؤثر ارز صادرات بر صادرات محصولات پتروشیمی است.
مریم جوزدانی؛ فرزاد کریمی؛ مجتبی آقاجانی
چکیده
امروزه صادرات و تنوع بخشی به آن از مهمترین عوامل رشد اقتصادی محسوب میگردد. این امر برای کشور ایران که در دهه اخیر شاهد اعمال تحریمهای بینالملی و از دست دادن بخش اعظم درآمدهای نفتی بوده است که از اهمیتی دو چندان بر خوردار میباشد. بدین جهت شناسایی فرصتها و محصولات صادراتی در جهت توسعه صادرات و تنوع بخشی به آن از اهمیت ویژه ای ...
بیشتر
امروزه صادرات و تنوع بخشی به آن از مهمترین عوامل رشد اقتصادی محسوب میگردد. این امر برای کشور ایران که در دهه اخیر شاهد اعمال تحریمهای بینالملی و از دست دادن بخش اعظم درآمدهای نفتی بوده است که از اهمیتی دو چندان بر خوردار میباشد. بدین جهت شناسایی فرصتها و محصولات صادراتی در جهت توسعه صادرات و تنوع بخشی به آن از اهمیت ویژه ای بر خوردار است. در این تحقیق، با استفاده از مدل پشتیبان تصمیم، فرصتهای صادراتی برای محصولات صنعتی دارای مزیت نسبی آشکار شده ایران شناسایی میگردد. فرصت صادراتی به ترکیب محصول صادراتی-بازار هدف صادراتی اطلاق میگردد. نتایج بررسی از میان 158 بازار هدف بالقوه صادراتی و 38 محصول با مزیت نسبی آشکار شده نشان میدهد، 107 فرصت صادراتی به عنوان فرصتهای قوی برای توسعه صادراتی ایران محسوب میشوند که مهمترین فرصتهای صادراتی القوه ایران در کشورهای آلمان، ایتالیا، اسپانیا، ترکیه، مالزی، هلند، بلغارستان، فرانسه، اندونزی، بلژیک، چین، رومانی، کنیا، کویت و گرجستان وجود دارند. قسمت اعظم محصولات با پتانسیل صادرات قوی مربوط به محصولات نفتی، پایه پتروشیمی، معدنی و فلزات میباشد.
حمزه شیخیانی؛ علی حسین صمدی
چکیده
هدف مقاله حاضر، بررسی تأثیر تغییر نرخ تعرفه بخش صنعت بر رفاه خانوارها در ایران در شرایط حاکمیت اقتصاد مقاومتی است. برای رسیدن به این هدف، بر اساس مطالعه صمدی و همکاران (1398)، تعدیلاتی در الگوی تعادل عمومی قابلمحاسبه دکالو و همکاران (2013) صورت گرفته است. پس از انجام تعدیلات، با استفاده از تعدیل ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390 و نرمافزار ...
بیشتر
هدف مقاله حاضر، بررسی تأثیر تغییر نرخ تعرفه بخش صنعت بر رفاه خانوارها در ایران در شرایط حاکمیت اقتصاد مقاومتی است. برای رسیدن به این هدف، بر اساس مطالعه صمدی و همکاران (1398)، تعدیلاتی در الگوی تعادل عمومی قابلمحاسبه دکالو و همکاران (2013) صورت گرفته است. پس از انجام تعدیلات، با استفاده از تعدیل ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390 و نرمافزار GAMS، معادلات حلشده و در قالب سه سناریو، تحلیل شده است. یافتهها نشان میدهد، در سناریوی اول و بدون فرض اجرای سیاستهای ابلاغی اقتصاد مقاومتی، کاهش نرخ تعرفه در همه بخشهای صنعت، موجب منفی شدن سطح رفاه خانوارها خواهد شد. در سناریوی دوم، با فرض اجرای سیاستهای ابلاغی اقتصاد مقاومتی، رفاه در همه بخشهای صنعتی بهجز صنایع با فناوری متوسط، مثبت و روند آن در همه بخشها بهجز صنایع با فناوری بالا، نزولی خواهد شد. در سناریوی سوم، با فرض تقویت عوامل نهادی و اجتماعی، رفاه در همه بخشها مثبت و روند آن نیز در صنایع با فناوری متوسط و بالا افزایشی و در صنایع با فناوری پایین کاهشی خواهد شد؛ بنابراین کاهش نرخ تعرفه در صورت اجرای سیاستهای ابلاغی اقتصاد مقاومتی، فقط در بخش صنایع با فناوری بالا پیشنهاد میشود
سکینه اوجی مهر؛ افشین منتخب؛ علی حسین صمدی
چکیده
تجزیه و تحلیل سریهای زمانی بازارهای مالی از جمله مباحث مهم مالی است که برای سرمایه گذاران و سیاستگذاران، بسیار حائز اهمیت است. بخصوص بررسی فرضیه بازار کارا از این نظر، قابل توجه است. برای بررسی فرضیه کارایی از نوع ضعیف در چارچوب فرضیه گام تصادفی، در بیشتر موارد از روشهایی مانند تحلیل بازده با مقیاس مجدد (R/S) استفاده شده است. ...
بیشتر
تجزیه و تحلیل سریهای زمانی بازارهای مالی از جمله مباحث مهم مالی است که برای سرمایه گذاران و سیاستگذاران، بسیار حائز اهمیت است. بخصوص بررسی فرضیه بازار کارا از این نظر، قابل توجه است. برای بررسی فرضیه کارایی از نوع ضعیف در چارچوب فرضیه گام تصادفی، در بیشتر موارد از روشهایی مانند تحلیل بازده با مقیاس مجدد (R/S) استفاده شده است. این در حالی است که سریهای زمانی مالی، سریهای پیچیدهای هستند و تحلیل آنها نیز نیاز به ابزارهای مناسب دارد. لذا در پژوهش حاضر از تحلیل نوسانات روندزدایی شده چند فرکتالی برای رتبه بندی کارایی بازار در صنایع مختلف بازار بورس اوراق بهادار تهران استفاده شده است. بدین منظور از دادههای روزانه ده صنعتی که بیشترین ارزش بازار سهام را دارند، طی فروردین 1387 تا آذرماه 1399 استفاده شده است. برای هر یک از این صنایع، نمای هرست تعمیم یافته، نمای تکینگی و طیف تکینگی محاسبه شده است. سپس با استفاده از معیارهای مختلف کارایی بازار مبتنی بر تحلیل نوسانات روندزدایی شده چندفرکتالی ( پهنای طیف تکینگی)، صنایع مورد مطالعه، رتبه بندی شدهاند. نتایج حاصل از محاسبه ناکارایی صنایع نشان میدهد که شرکتهای چند رشتهای صنعتی و فلزات اساسی، کمترین ناکارایی و فرآوردههای نفتی وکانه های فلزی به ترتیب، ناکاراترین صنایع هستند. علاوه بر این، معیار نمای هرست استاندارد نشان میدهد که همه صنایع مورد بررسی نسبت به بازار سهام سایر کشورهای اسلامی، ناکاراتر هستند.
محسن پورعبادالهان کویچ؛ فیروز فلاحی؛ حسین ابراهیمی
چکیده
در مطالعه حاضر، ساختار بازار صنعت بانکداری ایران با استفاده از دو ابزار تمرکز و رقابت، طی دوره زمانی 1396-1387 مورد ارزیابی قرار میگیرد. برای این منظور، از شاخصهای نسبت تمرکز k بنگاه، هرفیندال- هیرشمن، هانا–کی، هال- تیدمن، تمرکز صنعتی جامع و انتروپی برای اندازهگیری تمرکز، و از آماره پانزار-راس برای ارزیابی رقابت استفاده میشود. ...
بیشتر
در مطالعه حاضر، ساختار بازار صنعت بانکداری ایران با استفاده از دو ابزار تمرکز و رقابت، طی دوره زمانی 1396-1387 مورد ارزیابی قرار میگیرد. برای این منظور، از شاخصهای نسبت تمرکز k بنگاه، هرفیندال- هیرشمن، هانا–کی، هال- تیدمن، تمرکز صنعتی جامع و انتروپی برای اندازهگیری تمرکز، و از آماره پانزار-راس برای ارزیابی رقابت استفاده میشود. شاخصهای مختلف تمرکز محاسبه شده بر اساس کل داراییها، کل تسهیلات اعطایی و کل سپردههای 19 بانک مورد بررسی، یک روند تقریباً کاهشی داشتهاند که دال بر حرکت هر چه بیشتر صنعت بانکداری ایران به سمت شرایط رقابتی میباشد. این در حالی است که آماره پانزار- راس برآورد شده به عنوان شاخص رقابت، دارای روند نوسانی طی دوره مورد بررسی بوده و حاکی از وجود وضعیت رقابت انحصاری در صنعت بانکداری ایران بوده است. همبستگی مثبت و قوی بین شاخصهای مختلف تمرکز، به همراه همبستگی منفی و ضعیف میان شاخصهای مختلف تمرکز و آماره پانزار-راس، در کنار نقصانهای رویکرد ساختاری سنجش رقابت نشان میدهند که استفاده از رویکرد غیرساختاری، همچون آماره پانزار-راس، به منظور ارزیابی ساختار بازار صنعت بانکداری ایران ترجیح دارد.
آرش کتابفروش بدری؛ اکبر میرزاپور باباجان؛ بیت اله اکبری مقدم
چکیده
شوکهای سیاست پولی از جمله عواملی هستند که میتوانند بر قیمت کالاهای صنعتی اثرگذار باشند. بنابراین شناسایی هر چه دقیقتر عوامل موثر بر تغییرات قیمتی میتواند کمک بسزایی به سیاستگذاران نماید. با توجه به این مهم، هدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر شوکهای سیاست پولی بر پویایی قیمت کالاهای صنعتی منتخب در ایران با استفاده از بیزین ...
بیشتر
شوکهای سیاست پولی از جمله عواملی هستند که میتوانند بر قیمت کالاهای صنعتی اثرگذار باشند. بنابراین شناسایی هر چه دقیقتر عوامل موثر بر تغییرات قیمتی میتواند کمک بسزایی به سیاستگذاران نماید. با توجه به این مهم، هدف تحقیق حاضر بررسی تاثیر شوکهای سیاست پولی بر پویایی قیمت کالاهای صنعتی منتخب در ایران با استفاده از بیزین ور در بازهی زمانی 1387-1 تا 1396-4 است. به دلیل محدودیت آماری کالاهای صنعتی منتخب شامل آلومینیوم، مس، طلا، تیرآهن و روی میباشند. نتایج بررسیها نشان داد که در بلندمدت نرخ ارز بیشترین اثرگذاری را در قیمت کالاهای آلومینیوم، طلا و تیرآهن، داشتهاست و کالاهای مس و روی بیشترین اثر را از قیمتهای خود پذیرفتهاند. کمترین میزان اثرگذاری بر روی همه کالاها به جز تیرآهن، از طریق قیمت تیرآهن و کمترین میزان تاثیر قیمت تیرآهن از قیمت روی صورت پذیرفت.
جلال منتظری؛ مهدی زاهد غروی
چکیده
با توجه به فضای غیررقابتی حاکم بر صنعت خودروسازی ایران، مطالعه حاضر تلاش میکند تا با بررسی وضعیت تمرکز در بازار خودرو، میزان اثربخشی تصمیمات نهاد تنظیمگر شورای رقابت را مورد ارزیابی قرار دهد. بر این اساس و با توجه به نتایج حاصل از محاسبه شاخصهای ضریب تمرکز بازار، هرفیندلال - هیرشمن، هال - تایدمن و آنتروپی نسبی، میتوان گفت ...
بیشتر
با توجه به فضای غیررقابتی حاکم بر صنعت خودروسازی ایران، مطالعه حاضر تلاش میکند تا با بررسی وضعیت تمرکز در بازار خودرو، میزان اثربخشی تصمیمات نهاد تنظیمگر شورای رقابت را مورد ارزیابی قرار دهد. بر این اساس و با توجه به نتایج حاصل از محاسبه شاخصهای ضریب تمرکز بازار، هرفیندلال - هیرشمن، هال - تایدمن و آنتروپی نسبی، میتوان گفت که شدت تمرکز بازار خودرو سواری کشور طی دوره تنظیمگری شورای رقابت (1398-1390) نسبت به دوره 1390-1375 تغییر چندانی نداشته و همچنان این بازار به شدت انحصاری و متمرکز است. همچنین و بر اساس شاخصهای ضریب جینی و ضریب تغییرات، به دلیل ورود بنگاههای تولیدی کوچک و عدم تغییر معنادار سهم بازاری دو بازیگر اصلی بازار خودرو ایران (شرکتهای ایران خودرو و سایپا)، نابرابری و شدت پراکندگی سهم بازاری، در بازار خودرو ایران به صورت محسوسی طی این دوره افزایش یافته است. در این راستا، میتوان از: 1- نبود ظرفیتهای قانونی لازم جهت دخالت شورای رقابت در سیاست های تجاری و صنعتی، 2- ماهیت مدیریت دولتی صنعت خودرو، 3- حذف رقبای خارجی از طریق موانع تعرفهای و غیرتعرفهای و 4- حمایتهای غیرهدفمند، نامحدود، غیرمشروط و غیرتنازلی دولت از صنعت خودرو، به عنوان اصلیترین دلایل عدم موفقیت شورای رقابت در حذف موانع اصلی عنصر رقابت در صنعت خودرو کشور نام برد.
محسن پورعبادالهان کویچ؛ حسین پناهی؛ لیلا جوادزاده
چکیده
تجارت خارجی از دیرباز ابزاری برای دستیابی به محصولات با کمترین هزینه ممکن بوده و در راستای اهداف رفاهی حکومتها قرار داشته است. در این میان، تحریمها به دلیل ایجاد انحراف در روند طبیعی مبادلات اقتصادی بینالمللی، کشور تحت تحریم را از منافع تجارت خارجی محروم میسازند. ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، همواره تحت تحریمهای ...
بیشتر
تجارت خارجی از دیرباز ابزاری برای دستیابی به محصولات با کمترین هزینه ممکن بوده و در راستای اهداف رفاهی حکومتها قرار داشته است. در این میان، تحریمها به دلیل ایجاد انحراف در روند طبیعی مبادلات اقتصادی بینالمللی، کشور تحت تحریم را از منافع تجارت خارجی محروم میسازند. ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، همواره تحت تحریمهای مختلف قرار داشته است. بخش صنعت کشور یکی از مهمترین بخشهای اقتصادی است که صادرات آن، سهم عمدهای از صادرات غیرنفتی را به خود اختصاص میدهد. این بخش خود متشکل از زیربخشهای مختلفی است که بررسی میزان اثرپذیری صادرات هر یک از آنها از تحریمها، به منظور برنامهریزی در جهت مقاومسازی اقتصاد کشور ضروری به نظر میرسد. برای همین منظور، مطالعه حاضر به بررسی و مقایسه تأثیر تحریمهای مختلف بر صادرات کالاهای صنعتی ایران در 22 زیربخش صنعتی (در سطح کدهای دو رقمی ISIC) طی دوره زمانی 1394- 1379 میپردازد. نتایج حاصله نشان میدهد که هر یک از زیربخشهای مختلف صنعتی به میزانهای متفاوتی از تحریمهای مختلف متاثر شدهاند و در خصوص برخی از زیربخشهای صنعتی نیز، تاثیر تحریمها معنیدار نبوده است.
منصور عسگری
چکیده
هدف از این مقاله تجزیه و تحلیل عوامل موثر بر صادرات و قدرت رقابتپذیری صنایع کوچک و متوسط ایران در راستای توسعه صادرات است. رقابتپذیری برای بنگاههای کوچک و متوسط یک موضوع مهم و محوری است که بهعنوان ابزاری برای رسیدن به رشد مطلوب اقتصادی و توسعه پایدار است. این مقاله با استفاده از دادههای بنگاههای صنعتی به تفکیک کدهای ISIC سه ...
بیشتر
هدف از این مقاله تجزیه و تحلیل عوامل موثر بر صادرات و قدرت رقابتپذیری صنایع کوچک و متوسط ایران در راستای توسعه صادرات است. رقابتپذیری برای بنگاههای کوچک و متوسط یک موضوع مهم و محوری است که بهعنوان ابزاری برای رسیدن به رشد مطلوب اقتصادی و توسعه پایدار است. این مقاله با استفاده از دادههای بنگاههای صنعتی به تفکیک کدهای ISIC سه رقمی دارای 10 تا 149 نفر کارکن به تجزیه و تحلیل عوامل موثر بر صادرات و قدرت رقابتپذیری این صنایع و رتبهبندی قدرت رقابتپذیری آنها در دوره 96-1381 میپردازد. در این مطالعه، چهار شاخص قیمت نسبی، دستمزد واحد نیروی کار، نسبت تشکیل سرمایه به تغییرات فروش و ارزش افزوده سرانه شاغلین بنگاههای صنعتی بهعنوان عوامل موثر بر تغییرات رقابتپذیری در نظر گرفته شدهاند. در این مطالعه از روش اقتصادسنجی پانل دیتا استفاده شده که نتایج نشان میدهد کشش صادرات بنگاههای کوچک و متوسط نسبت به تولید، دستمزد نیروی کار و ارزش افزوده هر واحد نیروی کار به ترتیب برابر است با 48/0، 55/0- و 67/0 است و صنعت فراوری و نگهداری ماهی، سختپوستان و نرمتنان، دارای بالاترین و صنعت ساخت ملزومات و وسایل پزشکی و دندانپزشکی پایینترین رتبه رقابتپذیری صادراتی هستند.
منیره دیزجی؛ آرش کتابفروش بدری
چکیده
بازار سرمایه به عنوان یکی از نهادهای مالی فعال در اقتصادها، نقش برجسته ای در تقویت رشد اقتصادی، سرمایهگذاری، اشتغال زایی و ایجاد کسب و کار دارد. با توجه به این مهم، این مطالعه با استفاده از روش VECM به ارزیابی و تحلیل رابطه بین متغیرهای عمده بازار سهام و نرخ بیکاری ایران با تاکید بر بخش صنعت در دوره زمانی 1375 تا 1396 به صورت فصلی پرداخته ...
بیشتر
بازار سرمایه به عنوان یکی از نهادهای مالی فعال در اقتصادها، نقش برجسته ای در تقویت رشد اقتصادی، سرمایهگذاری، اشتغال زایی و ایجاد کسب و کار دارد. با توجه به این مهم، این مطالعه با استفاده از روش VECM به ارزیابی و تحلیل رابطه بین متغیرهای عمده بازار سهام و نرخ بیکاری ایران با تاکید بر بخش صنعت در دوره زمانی 1375 تا 1396 به صورت فصلی پرداخته است. نتایج بررسیها نشان داد شوکهای قیمت سهام، شاخص صنعت، شاخص مالی، تعداد سهام معامله شده و ارزش معاملات به ترتیب 362/0، 222/5، 946/4، 760/5 و 466/5 درصد از تغییرات بیکاری در ایران را توضیح میدهند.
محمد علی فیض پور؛ مرجان حبیبی
چکیده
در ادبیات اقتصاد صنعتی،ارتباط مقدار تولید با هزینههایی که برای تولید آن میزان محصول صرف میشود را میتوان باعنوان منحنی یادگیری بیان کرد. این در حالی است که براساس ادبیات موجود، یادگیری در میان صنایع متفاوت بوده و علاوه بر آن، میتواند تحت تأثیر عوامل مختلفی نظیر سطح فناوری صنعتی قرار گیرد. بر این اساس و باتوجه به نبود چنین مطالعاتی ...
بیشتر
در ادبیات اقتصاد صنعتی،ارتباط مقدار تولید با هزینههایی که برای تولید آن میزان محصول صرف میشود را میتوان باعنوان منحنی یادگیری بیان کرد. این در حالی است که براساس ادبیات موجود، یادگیری در میان صنایع متفاوت بوده و علاوه بر آن، میتواند تحت تأثیر عوامل مختلفی نظیر سطح فناوری صنعتی قرار گیرد. بر این اساس و باتوجه به نبود چنین مطالعاتی در ایران، پژوهش حاضر میکوشد تا تأثیر سطوح مختلف فناوری بر یادگیری در صنایع تولیدی ایران را بررسی کند. بدین منظور، مدل لگاریتم خطی و تابع هزینۀ کابداگلاس تلفیق شده و از تعریف OECD از طبقهبندی صنایع برحسب سطوح فناوری استفاده شده است. نتایج نشان میدهدکه بیشترین یادگیری متعلق به صنایع با فناوری برتر است و از نظر سیاستگذاری، توجه به این صنایع ضروری است. همچنین، نرخ یادگیری بالاتر در صنایع مذکور قادر است برخی از هزینههای اولیۀ آنها را پوشش دهد. ازاینرو، توجه به یادگیری لازمۀ سیاستگذاری توسعه صنعتی است.
سعید راسخی؛ زهرا شیدایی؛ سید پیمان اسدی
چکیده
در ساختار رقابت ناقص، نرخ انتقال هزینه به ویژه برای کشورهایی که آزادسازی اقتصادی را دنبال میکنند، عامل تعیین کننده اساسی در اثرگذاری افزایش هزینه بنگاه بر قیمت محصول آن است. هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی نرخ انتقال هزینه و عوامل تعیین کننده انتقال هزینه صنایع کارخانهای ایران است. برای این منظور، با استفاده از ریزدادههای کارگاههای ...
بیشتر
در ساختار رقابت ناقص، نرخ انتقال هزینه به ویژه برای کشورهایی که آزادسازی اقتصادی را دنبال میکنند، عامل تعیین کننده اساسی در اثرگذاری افزایش هزینه بنگاه بر قیمت محصول آن است. هدف اصلی تحقیق حاضر، بررسی نرخ انتقال هزینه و عوامل تعیین کننده انتقال هزینه صنایع کارخانهای ایران است. برای این منظور، با استفاده از ریزدادههای کارگاههای صنعتی ایران، میزان انتقال هزینه 114 صنعت کارخانهای در سطح تجمیع 4 رقم ISIC محاسبه و سپس، با بهکارگیری الگوی دادههای تابلویی، عوامل تعیین کننده انتقال هزینه این صنایع برآورد شده است. بر اساس نتایج این مقاله، نسبت تمرکز و صرفههای مقیاس اثر مثبت و معنیدار بر نرخ انتقال هزینه دارد. علاوه بر این مطالعه حاضر نشان میدهد بنگاههایی که دارای قدرت بازار بیشتر ولی بهرهوری پایینتری هستند در مقایسه با بنگاههای که دارای بهرهوری بالاتر و قدرت بازار پایینترند، توانایی انتقال هزینه بالاتری دارند. همچنین یافتههای این تحقیق، حاکی از اثر مثبت ولی غیرمعنیدار تعداد بنگاهها بر انتقال هزینه است. در مجموع، میزان انتقال هزینه به ساختار بازار بستگی دارد.
