اقتصاد صنعتی و ساختار، عملکرد و رفتار
علی نصیری اقدم
چکیده
متوسط سهم راهآهن از حمل و نقل بار زمینی کشور در دو دهه گذشته 11.5 درصد و سرعت بازرگانی[1] کمتر از 4 کیلومتر در ساعت است. حرکت قطارهای باری برنامهریزی شده و قابل پیشبینی نیست. بهعلاوه، ارتباط ضعیفی بین زیرساختهای راه آن و تقاضا برای حمل و نقل ریلی بار وجود دارد. اگر اینها را شاخصی از عملکرد نه چندان مطلوب حمل و نقل ریلی بار در ایران ...
بیشتر
متوسط سهم راهآهن از حمل و نقل بار زمینی کشور در دو دهه گذشته 11.5 درصد و سرعت بازرگانی[1] کمتر از 4 کیلومتر در ساعت است. حرکت قطارهای باری برنامهریزی شده و قابل پیشبینی نیست. بهعلاوه، ارتباط ضعیفی بین زیرساختهای راه آن و تقاضا برای حمل و نقل ریلی بار وجود دارد. اگر اینها را شاخصی از عملکرد نه چندان مطلوب حمل و نقل ریلی بار در ایران بدانیم، آنگاه پرسش از چالشهای حمل و نقل ریلی بار و راهبردهای توسعه آن موضوعیت مییابد. پرداختن به چنین موضوعاتی هدف اصلی از نگارش مقاله حاضر است. چالشها و راهبردها از فرآیند مصاحبه عمیق با خبرگان و کارشناسان، منطبق بر نظریه داده بنیاد، استخراج شده است. نتایج نشان میدهد بهبود عملکرد صنعت ریل در حمل و نقل بار در گروی (1) انتزاع وظایف تنظیمگری، داوری و سیاستگذاری از شرکت راهآهن ج.ا.ا.، (2) اداره شرکت راهآهن ج.ا.ا. بر اساس منطق بازرگانی و اعطای مسئولیت کامل در احداث زیرساخت و در دسترس نگه داشتن آن، (3) اداره سیر و حرکت، صدور بارنامه، اعطای مجوزها، تنظیم جدول زمانی و تعیین حق دسترسی بر مبنای قواعد نهاد تنظیمگر مستقل، و (4) لحاظ اختیار و مسئولیت کامل در اداره قطار برای شرکتهای حمل بار، است.